همه ی آنچه که از تزریق بوتاکس باید بدانید

سم بوتولینوم (Botulinum toxin) که با نام تجاری بوتاکس (Botox) در ایران معروف است سمی کشنده بوده که از نوعی باکتری به نام «کلستریدیوم بوتولینوم» بدست می آید. اوایل از بوتاکس برای بهبود انحراف چشم بیماران استفاده می شد و از همان زمان بود که متخصصان متوجه شدند بیمارانی که برای اصلاح انحراف چشم از این باکتری استفاده کرده اند، چروک های ظریف اطراف چشم آنها همزمان با رفع انحراف چشم شان کم شده است. به این ترتیب بوتاکس جای خود را در میان عمل های زیبایی باز کرد و استفاده از آن در سراسر جهان رایج شد. اما استفاده از این ماده آنطور که به نظر می رسد بی خطر نبوده و تزریق آن برای همه افراد و تمامی نواحی بدن مجاز نیست.

شما می توانید همین الان با همه ی آنچه که از تزریق بوتاکس لازم است بدانید، آشنا شوید.

بوتاکس سمی است که عضله را از کنترل خارج می کند و قدرت انقباض و انبساط را از آن می گیرد. حالا اگر این سم در نواحی نامناسب یا بیش از اندازه، مورد استفاده قرار گیرد، می تواند باعث عوارضی جدی همچون اختلال در تنفس و حتی مرگ شود.

تزریق بوتاکس در تمام نقاط صورت و بدن امکان پذیر نیست. برای مثال اگر در اطراف لب تزریق شود احتمال اینکه فرد در صحبت کردن، خندیدن و جویدن غذا با مشکل مواجه شود وجود دارد. تزریق در ناحیه پیشانی یا زیر پلک نیز اگر بطور صحیح انجام نشود، می تواند موجب افتادگی پلک، دوبینی و یا مشکل در بستن پلک موقع خواب شود. عدم تقارن از دیگر عوارض تزریق بوتاکس با شیوه نادرست است که می تواند بر اثر تزریق دوزهای متفاوت در دو طرف صورت ایجاد شود. البته اگر فرد در قدرت عضله یا عصب یک طرف صورت مشکل داشته باشد تزریق باید در دو طرف با دوزهای متفاوت انجام شود یا اینکه نقطه مقابل دست نخورده باقی بماند.

بوتاکسی که برای موارد دیگر مثل کاهش تعریق کف دست، زیر بغل و… تزریق می شود هم اگر با رعایت استانداردهای لازم نباشد و توسط فرد متخصص انجام نشود احتمال بروز عارضه را دارد. برای مثال اگر کف دست بیش از حد بوتاکس زده شود یا در ناحیه اشتباه تزریق شود، قدرت فرد در به دست گرفتن اشیاء مختل خواهد شد.

عوارض موقتی هستند.
گاهی اوقات پس از تزریق بطور موقت علائم سرماخوردگی یا سردرد ایجاد می شود. البته بر عکس آن نیز وجود دارد و بعضی از سردردهای عصبی و میگرنی با تزریق بوتاکس بهبود پیدا می کنند. با این حال اغلب عوارض ایجاد شده توسط بوتاکس موقتی هستند چرا که درمان با این دارو موقتی است و باید هر 4 تا 6 ماه تکرار شود. بنابراین اگر فرد بر اثر تزریق در محل اشتباه دچار افتادگی پلک و… شده باشد باید صبر کند تا اثر دارو از بین برود. اما اگر اشتباهی در شیوه تزریق نباشد و فقط مقدار کمی از دارو به عضلات مجاور نشت کرده باشد، علائم حاصل از آن ظرف یک تا دو هفته برطرف می شوند. بوتاکس تقریباً عارضه دائمی و طولانی مدت ندارد، مگر اینکه استانداردهای لازم را نداشته باشد و ایجاد حساسیت های شَدید کند. در این صورت آثار آلرژیک ممکن است مدت طولانی تری در بدن باقی بماند.

چه افرادی نباید بوتاکس تزریق کنند؟
گروهی از افراد مجاز به مصرف بوتاکس نیستند، از جمله:

• مبتلایان به اختلالات سیستم عضلانی یا سیستم عصبی
• افرادی که عفونت فعال در ناحیه تزریق دارند.
• افرادی که دچار تبخال در ناحیه تزریق هستند.
• خانم های باردار و شیرده
• افرادی که سیستم دفاعی بدن شان ضعیف است.
• در بیمارانی که از دوزهای بالای داروی ضد انعقاد خون استفاده می کنند نیز نباید بوتاکس تزریق شود. زیرا هرگونه برخورد سوزن با پوست شان باعث خونریزی و کبودی می شود. اما آنهایی که از دوز کمتری استفاده می کنند، مشکلی برای تزریق بوتاکس ندارند.

در انتخاب پزشک دقت شود.
برای تزریق بوتاکس در مرحله اول می توان به متخصص پوست مراجعه کرد. جراحان پلاستیک، متخصصان گوش و حلق و بینی، جراحان فک و صورت و چشم پزشکان نیز مجاز به تزریق بوتاکس هستند. باید توجه داشت که جراح پوست، متخصص لیزر، متخصص زیبایی و متخصص کاشت مو در واقع همان متخصص پوست هستند که دوره های جراحی، لیزر یا کاشت مو را گذرانده اند.

سوالات رایج درباره بوتاکس

1) آیا تزریق بوتاکس محدودیت سنی دارد؟
خیر؛ با این حال تزریق آن در سنین پایین معمول نیست.

2) آیا چین های عمیق را هم می توان با کمک بوتاکس برطرف کرد؟
چین و چروک های عمیق ممکن است فقط با تزریق بوتاکس برطرف نشوند.

3) آیا ممکن است بوتاکس حین تزریق وارد رگ و جریان خون شده و عوارض ایجاد کند؟
بله؛ به همین دلیل پزشک باید مراقب باشد که بوتاکس فقط داخل عضله تزریق شود. اگر این ماده وارد جریان خون شده و به مناطق حساس بدن منتقل شود، مشکل زا خواهد بود.

4) آیا استفاده طولانی مدت از بوتاکس باعث کاهش اثر آن یا فلج دائمی عضله می شود؟
عضله هیچ وقت به صورت دائم بر اثر بوتاکس فلج نمی شود. فقط ممکن است بعد از چندین بار تزریق، نسبت به بوتاکس مقاوم تر شود. در این صورت بوتاکس اثرگذاری کمتر و کوتاه تری خواهد داشت.

5) آیا ماساژ و دستکاری محل تزریق مجاز است؟
خیر؛ این کار ممکن است باعث انتقال بوتاکس به عضلات مجاور شده و مشکل ایجاد کند.

6) چرا بعضی افراد بعد از تزریق بوتاکس دچار کبودی و ورم می شوند؟
گاهی اوقات ممکن است به علت پاره شدن یک رگ کوچک حین تزریق مقداری کبودی ایجاد شود که آن هم بعد از 2 تا 3 روز از بین می رود.

7) آیا مخلوط کردن ژل و بوتاکس و تزریق آنها به صورت همزمان صحیح است؟
خیر؛ این دو ماده دارای خاصیت و مواد متفاوت هستند و بهتر است جداگانه تزریق شوند.

8) عفونت به چه علت ایجاد شده و چگونه درمان می شود؟
هر گونه تزریق اگر از راه غیر استریلیزه انجام شود، می تواند عفونت ایجاد کند. از جمله علائم این عارضه می توان به داغ شدن محل تزریق، آبسه و ترشح از آن اشاره کرد. درمان عفونت با آنتی بیوتیک انجام می شود. اگر هم آبسه ایجاد شده باشد باید تخلیه شود. توجه داشته باشید که اگر این وضعیت بدون درمان باقی بماند ممکن است جای زخم دائمی روی پوست ایجاد کند.

از جمله علائم حساسیت به بوتاکس می توان به خارش، سوزش، کهیر و در موارد شَدید تنگی نفس، آسم و… اشاره کرد. سلامتی شما آرزوی ما است.

[toggle title=”برای مشاهده منابع اینجا کلیک کنید.” state=”close” ]

مقاله علمی و آموزشی «همه ی آنچه که از تزریق بوتاکس باید بدانید»، نتیجه ی تحقیق و پژوهش، گردآوری و نگارش هیئت تحریریه پورتال یو سی (شما می توانید) می باشد. در این راستا مقاله مجله سیب سبز، به عنوان منبع اصلی مورد استفاده قرار گرفته است.

[/toggle]