تری گلیسرید در آزمایش خون چیست؟
تری گلیسریدها نوعی چربی موجود در خون شما هستند. روغن، مارگارین، کره و بیشتر چربی‌های موجود در غذای شما از نوع تری گلیسرید هستند. خون شما این چربی‌ها را پس از خوردن آنها جذب می‌کند. ولی این تنها منبع این ماده نیست. بدن شما کالری‌های دریافتی اضافه مخصوصاً کربوهیدرات‌های ساده مانند ماکارونی، نان بدون سبوس، شکلات، شکر و الکل را به تری‌گلیسرید تبدیل می‌کند و آنها را در سلول‌های چربی ذخیره می‌کند.
تری گلیسرید یکی از موضوعات مهم برگه‌های آزمایش است که تا حدودی نشانگر تندرستی ما می‌باشد. در این مقاله شما می‌توانید با تری گلیسرید آشنا شوید.
فهرست مطالب
- آیا تری گلیسرید همان کلسترول است؟
- آیا تری گلیسریدها می‌توانند برای بدن مفید باشند؟
- لیپوپروتئین چیست؟
- چگونه سطح تری گلیسرید را در خون اندازه می گیرند؟
- پروفایل لیپیدی چیست؟
- آیا قبل از آزمایش باید ناشتا باشیم؟
- جواب آزمایش چگونه خوانده می‌شود؟
- چه موقع باید آزمایش بدهم؟
- اگر تری گلیسرید شما بالا بود چه کنید؟
- منابع
آیا تری گلیسرید همان کلسترول است؟
خیر. هر دوی آنها به عنوان لیپید شناخته شده‌اند، ولی فقط تری گلیسریدها چربی هستند. کلسترول یک ماده موم مانند است که توسط کبد شما ساخته می‌شود و همچنین از طریق غذا جذب بدن می‌شود و به ساخت غشای سلولی و هورمون‌ها کمک می‌کند. همچنین به بدن برای گوارش غذا کمک می‌کند.
آیا تری گلیسریدها می‌توانند برای بدن مفید باشند؟
بله، ولی در مقدار مناسب. بدن شما برای ذخیره و انتقال انرژی از آنها استفاده می‌کند. ولی مقدار بیش از حد آن می‌تواند باعث بیماری‌های قلبی شود. مخصوصاً اگر سطح کلسترول بد (LDL) در خون شما از قبل بالا باشد.
لیپوپروتئین چیست؟
تری گلیسرید نمی‌تواند به خودی خود در خون جریان پیدا کند؛ بنابراین سوار پروتئین‌های خاصی به نام لیپوپروتئین می‌شود. به این روش آنها می‌توانند قبل از ذخیره در سلول‌های چربی در سرتاسر بدن شما حرکت کنند.
چگونه سطح تری گلیسرید را در خون اندازه می گیرند؟
پزشک شما احتمالاً آزمایش تری گلیسرید و کلسترول را همزمان با یکدیگر تجویز می‌کند. آنها از خون نمونه می‌گیرند و البته ممکن است قبل از آن از شما بخواهند که به مدت نصف روز یا بیشتر نوشیدنی‌ها و غذاهای خاصی را مصرف نکنید تا نتیجه دقیق باشد.
پروفایل لیپیدی چیست؟
این آزمایش سطح کلسترول خوب (HDL)، کلسترول بد (LDL) و تری گلیسرید را در خون شما مشخص می‌کند. پزشک شما ممکن است این سه عدد را در فرمولی قرار دهد و میزان کلسترول نهایی خون شما را مشخص کند. عدد بالا برای این فاکتور احتمال خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را افزایش می‌دهد.
سن، سابقه خانوادگی، سیگار کشیدن، فشار خون و مسائل دیگر ممکن است روی میزان کلسترول نهایی خون تاثیر بگذارند؛ بنابراین راجع به این موضوع با پزشک خود صحبت کنید.
آیا قبل از آزمایش باید ناشتا باشیم؟
سطح تری گلیسرید معمولاً پس از مصرف غذا افزایش می‌یابد. به همین خاطر است که گاهی پزشک از شما می‌خواهد از دوازده ساعت قبل از آزمایش غیر از آب چیزی نخورید. رژیم غذایی شما، استفاده از نوشیدنی‌های الکلی، دوره پریود برای خانم‌ها، ساعت آزمایش و تمرینات ورزشی که اخیراً انجام داده‌اید می‌تواند روی نتیجه آزمایش اثر بگذارد.
جواب آزمایش چگونه خوانده می‌شود؟
سطح تری گلیسرید خون خود را با این اعداد که بر اساس 12 ساعت ناشتا بودن است، مقایسه کنید:
- بهترین حالت: کمتر از 150mg/dl (یا 1.7mmol/L)
- تری گلیسرید روی مرز: 150mg/dl تا 199mg/dl (یا 1.7mmol/L تا 2.2mmol/L)
- تری گلیسرید بالا: 200mg/dl تا 499mg/dl (یا 2.3mmol/L تا 5.6mmol/L)
- تری گلیسرید خیلی بالا: بیشتر از 500mg/dl (یا 5.6mmol/L)
آیا سطح بالای آن علامتی هم دارد؟
معمولاً خیر. به همین خاطر بهتر است در فاصله‌های منظم برای مشخص شدن سطح لیپیدهای خون که شامل تری گلیسرید هم است، آزمایش خون انجام دهید. به مرور زمان، تری گلیسرید بالا می‌تواند علامتی برای شرایطی که احتمال حمله قلبی را افزایش می‌دهند، باشد. همچنین میزان تری گلیسرید ارتباط تنگاتنگی با فشار خون بالا، کلسترول بالا، چاقی مفرط، دیابت و بیماری‌های تیروئید دارد.
چه موقع باید آزمایش بدهم؟
شما باید با پزشک خود صحبت کنید تا او با توجه به سوابق خانوادگی، سن و جنسیت شما تصمیم بگیرد که هر چند وقت یکبار آزمایش بدهید. پزشک شما شرایط دارویی و درمان‌هایی که تاکنون داشته‌اید را نیز در نظر می‌گیرد.
اگر تری گلیسرید شما بالا بود چه کنید؟
در مرحله اول باید دلیل آن را بدانید. شاید فقط باید برنامه غذایی خود را تغییر دهید و ورزش کنید. ولی مشکلات کبد، تیروئید یا شرایط دیگری مانند ابتلا به دیابت نیز می‌توانند باعث افزایش تری گلیسرید شوند، یا ممکن است ترکیبی از همه این عوامل باشد. هنگامی که پزشک شما مسئله را ریشه‌یابی کرد می‌توانید نسبت به درمان آن اقدام کنید.
آیا رژیم غذایی موثر است؟
به میزان زیادی، بله ولی نه به آن صورت که فکر می‌کنید. با وجود اینکه تری گلیسریدها از چربی تشکیل شده‌اند، بخش عمده آن توسط بدن شما با تبدیل کربوهیدرات‌های اضافه ساخته می‌شود. کربوهیدرات‌های شیرین و نشاسته‌ای بدترین نوع آن هستند.
در عوض به فکر مصرف کربوهیدرات‌های پیچیده موجود در سبزیجات و حبوبات و گندم کامل باشید. به جای چربی‌های اشباع شده که در منابع غذایی حیوانی وجود دارد سعی کنید از چربی‌های خوب موجود در روغن زیتون، دانه‌های گیاهی، آجیل‌ها و ماهی استفاده کنید.
نوشیدنی‌های الکلی مملو از شکر و کالری بالا هستند که به خودی خود بد است. جدای از آن به نظر می‌رسد الکل سطح تری گلیسرید را افزایش می‌دهد. حتی مقدار کمی از آن می‌تواند باعث افزایش سطح تری گلیسرید خون شود.
و درباره وزن؟
اگر اضافه وزن دارید، کم کردن چند کیلو از وزن می‌تواند در کاهش سطح تری گلیسرید خون موثر باشد. حتی کاهش 2 تا 3 کیلو نیز می‌تواند باعث تغییر شود. فقط به عدد روی ترازو فکر نکنید بلکه تمرکز خود را روی فایده‌هایی که کاهش وزن برای شما دارد مانند انرژی بیشتر و سلامتی بهتر بگذارید و به خاطر داشته باشید که اگر پُرخوری کنید بدن شما کالری‌های اضافه را به تری گلیسرید تبدیل و آن را در سلول‌های چربی ذخیره می‌کند.
آیا ورزش کمک می‌کند؟
بله. برای حداقل نیم ساعت ورزش در بیشتر روزهای هفته برنامه‌ریزی کنید. ورزش منظم می‌تواند سطح تری گلیسرید خون را کاهش و کلسترول خوب را افزایش دهد. پیاده‌روی، شنا یا هر کاری که از آن لذت می‌برید و ضربان قلب شما را افزایش می‌دهد، موثر است.
حتی اگر نمی‌توانید 30 دقیقه در روز وقت بگذارید می‌توانید آن را به بازه‌های زمانی ده دقیقه‌ای تقسیم کنید، مانند پیاده‌روی کوتاه در ساعت ناهار و شنا سوئدی هنگام تماشای تلویزیون.
چه داروهایی وجود دارد؟
شما باید به رژیم غذایی، ورزش و برنامه کاهش وزن خود همچنان پایبند باشید. اگر کافی نبود پزشک شما ممکن است برای شما دارو یا مکمل‌های غذایی تجویز کند. این داروها می‌تواند شامل داروهای استاتین یا ضد چربی خون، امگا 3، ویتامین B3 و نوعی دارو به نام فیبرات باشد.
سلامتی شما آرزوی ما است.
منابع
- امیرحسین احمدپور. مجله تندرستی همشهری.
