فیوز چیست؟

فیوز وسیله ای است که برق را به هنگام افزایش بیش از اندازه جریان الکتریسیته قطع می کند. این وسیله دارای تکه کوچکی سیم است که نقطه ذوب پایینی دارد. این سیم معمولاً از آلیاژ قلع – سرب ساخته می شود و درون جعبه ای کوچک قرار می گیرد. جعبه فیوز را از مواد عایق می سازند.

وقتی جریان در اثر اتصال یا اضافه بار بطور ناگهانی و بیش از اندازه افزایش می یابد، سیم کوچک موجود در فیوز ذوب می شود و جریان را قطع می کند. بنابراین فیوز یک وسیله ایمنی در مدارهای الکتریکی است که از سوختن و آسیب دیدن وسائل برقی خانگی جلوگیری می کند.

اتصال زمانی رخ می دهد که دو سیم برق با هم تماس پیدا کنند. در این حالت، برق بسیار زیادی در سیم ها جریان می یابد. اتصال حتی می تواند موجب آتش سوزی شود. اضافه بار زمانی پدید می آید که از تعداد زیادی وسیله الکتریکی بطور همزمان در یک مدار الکتریکی استفاده شود. در این حالت نیز برق زیادی در سیم ها جریان می یابد. همانطور که گفته شد در هر دو حالت فیوز جریان برق را قطع کرده و از صدمات احتمالی جلوگیری می کند.

به حداکثر جریان برق بی خطری که می تواند بدون پراندن فیوز از آن عبور کند، ظرفیت فیوز می گویند. ظرفیت فیوزهای مختلف از چند میلی آمپر تا 50 آمپر یا حتی بیشتر است. فیوزهایی که ظرفیت اندکی دارند، دارای سیم های نازک هستند؛ ولی فیوزهایی که ظرفیت بالایی دارند، از سیم های ضخیم تری ساخته می شوند.

ظرفیت یک فیوز فقط به ضخامت سیم وابسته است و ارتباطی با طول آن ندارد. اگر فیوزی با ظرفیت پایین در مداری با ظرفیت بالا قرار بگیرد، بلافاصله می سوزد. بکار بردن یک فیوز با ظرفیت بالا در مداری با ظرفیت پایین نیز خطرناک است. در این حالت فیوز اجازه می دهد برق زیادی در مدار جریان پیدا می کند. جریان اضافی ممکن است به وسائل برقی آسیب برساند و یا آنها را بسوزاند. در این حالت، سیم ها نیز بیش از اندازه داغ می شوند.

منابع

مقاله علمی و آموزشی «فیوز چیست؟»، نتیجه ی تحقیق و پژوهش، گردآوری، ترجمه و نگارش هیئت تحریریه علمی پورتال یو سی (شما می توانید) می باشد. در این راستا کتاب چرا، چطور، چگونه؟، نوشته ی دکتر سونیتا گوپتا و دکتر نینا آگراوال و ترجمه پریسا همایون روز و پریچهر همایون روز از موسسه نشر و تحقیقات ذکر، منتشر شده در تیر 1393 با شابک 978-964-307-221-6 به عنوان منبع اصلی مورد استفاده قرار گرفته است.