راهکارهای ساده، عملی و کاربردی برای افزایش یادگیری و تقویت قوای ذهنی

از مشکلات عمومی اکثر انسان ها، ضعف حافظه و کاهش قدرت یادگیری است. در عصر اطلاعات، استفاده درست و تمام و کمال از قوای ذهنی می تواند بسیاری از مشکلات روزمره را کاهش دهد و نقش مهمی در کارآیی، اثربخشی و در نتیجه موفقیت ما ایفا نماید.

راهکارهای ساده، عملی و کاربردی برای افزایش یادگیری و تقویت قوای ذهنی، نکات مهمی هستند که از سال ها تحقیق و پژوهش بدست آمده اند و به شما کمک می کنند تا زندگی خود، مانند ساعت و نوع تغذیه، ساعت خواب، نحوه مطالعه و ده ها مورد دیگر را به سادگی اما درست تنظیم کنید تا بیشترین بازدهی را از مغزتان بدست آورید.

در این مقاله شما می توانید با 27 راهکار افزایش یادگیری و تقویت ذهن آشنا شوید.

راهکار 1: خواب

خواب به اندازه هوایی که تنفس می کنید و غذایی که می خورید برای عملکرد سلول های مغزی شما مهم است و بدترین کاری که می توانید انجام دهید آن است که برای بیشتر یاد گرفتن یا بیشتر مطالعه کردن، از خواب تان کم کنید.

هر فردی به میزان مشخصی خواب نیاز دارد که این نیاز برای هر فرد امری منحصر به فرد است و فقط خودش می تواند ارزیابی کند که چه مقدار خواب برای او کافی است. بنابراین ارائه یک قانون کلی برای ساعات خواب و بیداری درست نیست و فقط می توانیم حدود قابل انعطاف این محدوده زمانی را مشخص کنیم. همچنین نیاز به خواب در سنین مختلف هم متفاوت است. پس اندازه خواب مورد نیاز شما به سن، میزان فعالیت و خصوصیات فردی شما بستگی دارد.

خب؛ حالا باید بدانید که کم خوابی و زیاد خوابیدن هر دو به قدرت یادگیری شما آسیب می زند.

• کم خوابی منجر به خستگی سلول های مغزی می شود. سلول های مغزی علاوه بر یادگیری به مدیریت عمومی بدن شما هم مشغول هستند. پس وقتی که خسته شدند، نه تنها قدرت فراگیری آنها کاهش می یابد، بلکه احساس کسالت و کرختی عمومی و کاهش سطح هوشیاری رخ می دهد.
• زیاد خوابیدن هم به نوع دیگری بر یادگیری شما اثر منفی دارد. خواب زیاد جسم را تنبل و کسل می کند.

راهکار 2: صبحانه

صبحانه برای افرادی که به کار فکری مشغول هستند، یکی از اصول اجتناب ناپذیر تندرستی و کارآیی است.

حالا سوال اصلی این است که شما صبحانه چه می خورید؟! آیا می دانید آنچه که به عنوان اولین غذای روزتان میل می کنید ارزشی بسیار بالاتر از سایر غذاها دارد؟

صبحانه باید چند خصوصیت داشته باشد:

• اول آنکه سَبُک و زود هضم باشد تا برای هضم و جذب در بدن ایجاد زحمت نکند و موجب صرف انرژی در دستگاه گوارش نشود.
• دوم آنکه سرشار از مواد انرژی زا باشد تا ساعت ها بی غذایی بدن را پس از خواب شبانه جبران کند و انرژی لازم و مورد نیاز سیستم های مختلف بدن را در اختیار آنها بگذارد.
• سوم آنکه به سرعت و آسانی در اختیار سلول ها، خصوصاً سلول های مغزی قرار گیرد تا توانایی های فکری و ذهنی به سرعت بکار بیافتند و به اوج خود برسند.

طبق نظریه کارشناسان تغذیه، بهترین صبحانه خوراکی هایی هستند که از کربوهیدرات های طبیعی تشکیل شده باشند. در میان این گروه غذایی، چند خوراکی بارز و برجسته وجود دارد که ارزش صبحانه ما را بالا می برند: کشمش، عسل و خرما.

راهکار 3: خم نکردن سر به مدت طولانی

یکی از اصول اساسی مطالعه، رسیدن مقدار کافی خون به مغز است. وقتی به مغز شما خون کافی نرسد، یعنی توانایی یادگیری شما کم می شود.

اگر به چند نکته آسان دقت کنید، به این مشکل گرفتار نمی شوید:

1. ارتفاع میز و صندلی خود را طوری تنظیم کنید که برای خواندن کتاب، نیازی به خم کردن سر نباشد. ارتفاع بلند صندلی و کوتاهی میز معمولاً علت اصلی این اتفاق است.
2. در حالت نشسته بدون میز و صندلی از قرار دادن کتاب روی پاها و خم کردن سر به روی آن خودداری کنید. بهترین وضعیت برای مطالعه وقتی که روی زمین نشسته اید، آن است که کتاب را در دستان خود بگیرید و آن را تا ارتفاع مناسبی بالا بیاورید.
3. وقتی کتاب کمی پایین تر از سر شما است، سعی کنید نگاه خود را به سمت کتاب پایین بیاندازید نه سر خود را.
4. در حین مطالعه هر چند دقیقه یکبار سر خود را کاملاً راست کنید و چند لحظه در این حالت نگه دارید. از این فرصت می توانید برای مرور مطالبی که مطالعه کرده اید، استفاده کنید و بدانید که آنها را در ذهن خود حک می کنید چون در بهترین فرصت آنها را به ذهن خود وارد می کنید.

راهکار 4: مصرف مایعات

میزان مایعات بدن برای تفکر و یادگیری شما نقش اساسی دارند.

ممکن است بنا به عادت، کسی کمتر احساس تشنگی کند؛ اما این به معنای عدم نیاز به آب نیست! بدن انسان در شرایط عادی به حدود ۸ لیوان آب در روز نیاز دارد که این میزان با گرمی و خشکی هوا، با فعالیت بدنی و تعریق و در شرایطی چون خونریزی، آبریزش چشم و بینی (در زمان سرماخوردگی و آلرژی) و بیماری های خاص افزایش خواهد یافت.

مغز معمولاً بیشترین آسیب را از کم آبی متحمل می شود و به دنبال آن اختلال یادگیری، کم رنگ شدن حافظه، فراموشی و کاهش سطح هوشیاری پدیدار می گردد.

اگر احساس تشنگی در شما کمرنگ است برای خود برنامه ای بگذارید تا در ساعات مشخص میزان آب مورد نیاز خود را تکمیل کنید.

چای کمرنگ، آبمیوه طبیعی، شربت های طبیعی و مقوی همگی می توانند جایگزین آب شوند. به عنوان مثال عادت کنید که هر روز صبح و هر شب در یک لیوان آب یک قاشق عسل و یک قاشق آبلیمو حل کنید و بنوشید. در فصل سرما به صورت داغ و در فصل گرما پس از سرد شدن در یخچال؛ این شربت علاوه بر تامین بخشی از آب مورد نیاز بدن به افزایش کارآیی سلول های مغزی کمک شایانی می کند. همچنین می توانید دو لیوان شیر در روز بنوشید.

راهکار 5: عدم مصرف قند و شکر

قند و شکر که از دو گیاه بسیار مفید یعنی چغندر و نیشکر تهیه می شوند، به علت عملیات تصفیه و سفیدسازی به موادی زیان بار و بیماری زا تبدیل می شوند.

رایج است که خوردن خوراکی های شیرین و شربت قند و… را برای کارهای فکری و یادگیری توصیه می کنند اما این خلاف واقعیت می باشد. درست است که گلوکز غذای مغز است و سلول های مغز به جزء گلوکز خالص از هیچ ماده دیگری برای انرژی زایی استفاده نمی کنند و کلیه عملیات و کارکرد مغز و اعصاب وابستگی حیاتی به گلوکز دارد و درست است که قند و شکر، گلوکز خالص است و با ورود به بدن مقداری زیادی گلوکز به خون می ریزد، اما حقیقت پیچیده تر از این معادله است.

گلوکز شکر 100 درصد و گلوکز نیشکر 98 درصد است. با افزودن آن 2 درصد به نیشکر حالا ما با ماده ای روبرو هستیم که هر چند شیرین تر و زیباتر و خوشمزه تر است؛ اما وقتی می خواهد در بدن ما جذب شود از ویتامین ها و مواد معدنی و واسطه های موجود در ذخایر بدن استفاده می کند. یعنی آن اندک اندک بدن را از مواد مذکور تهی می کند. یکی از این مواد ویتامین B1 است.

B1 برای سلول های عصبی الزامی است و در کمبود یا فقدان B1 سلول های مغز و اعصاب دچار اختلال چشمگیر شده و کار خود را به درستی انجام نمی دهند.

راهکار 6: بدترین زمان مطالعه

اوقات مناسب و نامناسب زیادی وجود دارد که شما می توانید زمان مطالعه خود را با آنها تنظیم کنید. اما یک زمان وجود دارد که از همه وقت ها برای مطالعه نامناسب تر است و هیچکس هم در این مطلب شکی ندارد!

به یاد داشته باشید هرگز «بعد از خوردن غذا» قصد مطالعه و یادگیری نکنید. چون کارآیی شما بسیار کاهش خواهد یافت و در نهایت ناراضی خواهید شد.

وقتی معده شما پُر از غذا است، جریان خون به سمت دستگاه گوارش منحرف می شود تا مهم ترین وظیفه خود را در آن زمان انجام دهد. به همین دلیل خون کافی و مورد نیاز برای یادگیری و ادراک به دستگاه مغزی و عصبی نمی رسد و شما بیشتر تلاش می کنید و کمتر فرا می گیرید.

در واقع علت خواب آلودگی شما بعد از غذا خوردن هم همین است. پس وقت خود را تلف نکنید. بعد از غذا خوردن فقط کمی استراحت کنید؛ زیرا این تنها کاری است که بدن شما در این موقعیت به نحو احسن انجام می دهد. پس از آن می توانید با خیالی آسوده دوباره درس و بحث و مطالعه را آغاز کنید و به راحتی فرا بگیرید.

راهکار 7: نحوه صحیح راه رفتن

به نحوه راه رفتن خود تا به حال دقت کرده اید؟ آیا از آن گروه آدم هایی هستید که با گردنی افراشته و سینه ای فراخ و کمری راست، راه می روند یا از آن گروهی که پشت خود را خم می کنند و سینه را به تو می کشند و گردن را خم می کنند؟

اغلب ما از دیدن گروه اول حس اعتماد به نفس، توانایی و جوانی و شادابی پیدا می کنیم و با دیدن گروه دوم به یاد خجالت و شرم و ناتوانی و شکست می افتیم. این تصورات بسیار به حقیقت نزدیک هستند!

حقیقت آن است که نوع راه رفتن و ایستادن ما در توانایی ها و روحیه ما تاثیر بسزایی دارند. این امر دلایل علمی بسیار محکم و ثابت شده ای دارد.

وقتی که سینه را به تو می کشیم و پشت را خم می کنیم در واقع ظرفیت قفسه صدری را کاهش می دهیم و حجم مفید و موثر ریه را کم می کنیم. با این کار متاسفانه میزان اکسیژن ورودی به ریه ها را می کاهیم و حجم فضای مرده و انباشته از دی اکسید کربن سیاه و زیان بار را افزایش می دهیم. در حالت سلامت کامل، اکسیژن ورودی به ریه ها شاخصی برای اکسیژن شناور در خون و اکسیژنی است که به اندام های مختلف و از آن جمله مغز و اعصاب می رسد.

وقتی که فردی پشت را راست نگه می دارد و قفسه سینه را بیرون می دهد، در واقع بر ظرفیت طبیعی ریه های خویش می افزاید و بیشتر از سهمیه خود اکسیژن دریافت می کند! این امر موجب می شود که اکسیژن بیشتری به خون و به مغز او برسد و احساس نشاط و شادابی و توانایی کند.

بر این اساس در شیوه راه رفتن خود بیشتر دقت کنید. سر را بالا بگیرید، گردن و ستون فقرات خود را راست کنید و عمیق نفس بکشید.

راهکار 8: تاثیر فست فودها بر مغز و حافظه

فست فودها، خوشمزه و لذیذ هستند. چون سرشار از چربی های غیر مجاز و افزودنی ها و طعم دهنده های مصنوعی و رنگ های اشتهاء برانگیز شیمیایی می باشند و تردی آنها نیز ناشی از سرخ شدن است.

میزان چربی موجود در فست فودها بسیار بیشتر از حد قابل قبول چربی در غذای سالم است و بدتر آنکه این چربی معمولاً از روغن های جامد و هیدروژنه و چند بار مصرف می باشد که قطعاً سرطان زا می باشند و علاوه بر آن بیماری های قلبی – عروقی و چربی و فشار خون را نیز به دنبال دارد.

چربی موجب دیر هضم شدن غذا می شود و غذایی که سخت هضم شود؛ انرژی و تمرکز بدن را در دستگاه گوارش جمع می کند و سایر سیستم ها مانند سیستم مغز و اعصاب را کم خون و کم انرژی باقی می گذارد و این یعنی کاهش تمرکز ذهن و یادگیری.

راهکار 9: تاثیر لباس های تنگ بر مغز

افرادی که عادت دارند لباس یا کفش کوچکتر از اندازه واقعی خود انتخاب کنند با اختلال خون رسانی مواجه خواهند شد. به عبارتی وقتی که پوست به شدت تحت فشار قرار گیرد؛ مویرگ های سطحی آن بسته می شوند و جریان خون در آنها متوقف می شود. باید بدانید که بخش مهمی از تبادلات اکسیژنی و غذایی در سیستم عروقی بر عهده مویرگ ها است. وقتی که مویرگ ها نتوانند در سطح پوست وظیفه خود را به درستی انجام دهند، پوست به عنوان وسیع ترین عضو بدن، دچار کم خونی و انباشتگی مواد دفعی و نوعی خفگی می شود.

از آن مهم تر اینکه چون مویرگ ها واسطه های اصلی سرخرگ ها و سیاهرگ ها هستند؛ به علت عدم عبور صحیح و کامل خون از آنها در سطح پوست، نوعی انباشتگی خون در برخی اعضاء و کمبود خون در برخی دیگر رخ می دهد و تعادل عمومی بدن بر هم می ریزد.

پوشیدن کفش تنگ هم اثرات مشابه و حتی بدتری دارد. اگر پاها تحت فشار دائمی و طولانی قرار گیرند شاهد نارسایی قلبی، خستگی زودرس، مشکلات تنفسی، خستگی فکری، در بلندمدت ضعف بینایی و آسیب های عروقی و عوارض قلبی خواهید بود.

مشکل دیگر پوشیدن لباس و کفش تنگ این است که باعث کاهش تمرکز حواس می شود. این اتفاق به علت وارد شدن مداوم پیام های عصبی از نواحی تحت فشار اتفاق می افتد و تمرکز فکری شما را کاهش می دهد.

راهکار 10: تاثیر تحرک بیشتر بر مغز

همیشه بیشتر خواندن منجر به بیشتر یاد گرفتن نمی شود. شما به ازای هر ساعت مطالعه چیزی حدود 10 الی 15 دقیقه نیاز به استراحت دارید تا توانایی یادگیری شما حفظ شود. بهترین استراحت فکری از جای برخاستن و تحرک است.

با تحرک و ورزش، ضربان قلب خود را بالا می برید و در نتیجه خون بیشتری به اعضای بدن و مغز خود می رسانید. بیشتر تنفس می کنید؛ پس اکسیژن بیشتری هم به سلول های مغزی خود می برید و به مغز خود هم برای ساعت بعدی یادگیری فرصت استراحت می دهید.

حالت آمیختگی تحرک بدنی و فعالیت فکر به صورت تناوبی به طرز چشمگیری کارآیی سلول های مغزی را افزایش می دهد و از ساعت ها ورزش جداگانه اثرات بهتر و جالب تری بر جای می گذارد. تحرک بدنی در فواصل مطالعه از خستگی چشم ها جلوگیری می کند، حالت خواب آلودگی هنگام مطالعه را برطرف می سازد؛ مصرف مایعات را بیشتر می کند و به جریان خون کمک می کند، از گرفتگی های عضلانی ناحیه گردن و کمر پیشگیری می نماید و از همه مهم تر ما و ذهن ما را جوان نگه می دارد.

راهکار 11: تاثیر آرام و عمیق نفس کشیدن بر مغز

یک نفس آرام و عمیق خیلی از توانایی هایی که در اوج استرس و آشفتگی فکری به تاراج می روند و دست شما را خالی می گذارند را به شما بر می گرداند.

انسان در هنگام استرس، ناخودآگاه نفس های سطحی و تند می کشد و به این وسیله بدن خود را دچار آلکالوز می نماید. آلکالوز که پدیده ای سیستمیک و ناشی از بالا رفتن PH خون است؛ منجر به اثرات منفی خصوصاً در سیستم مغز و اعصاب می گردد و آرام آرام سطح هوشیاری و توجه ما را کاهش می دهد.

ادامه یافتن تنفس سطحی و تند ممکن است به بیهوشی کامل و یا غش بیانجامد. اما اگر شما با تسلط بر خود یک لحظه از بحران فاصله بگیرید و آرام و عمیق نفس بکشید؛ اکسیژن مناسب وارد خون شما می گردد و سیستم اعصاب شما را تغذیه و قدرت تصمیم گیری و تمرکز شما را باز می گرداند.

راهکار 12: ریلکسیشن

فرض کنید به روزهای امتحان نزدیک می شوید و چند درس مختلف با موضوعات متفاوت و از کتاب های گوناگون در ذهن شما موج می زند. احساس می کنید که همه چیز با هم قاطی شده و توانایی به یاد آوردن آنچه به خوبی آموخته اید را ندارید.

این به معنای اختلال یادگیری یا اختلال حافظه نیست؛ این یک عارضه شایع در هنگام مطالعات سنگین است که به نوعی با استرس و تنش ذهنی شبیه است و تنها راه حل آن آرام سازی ذهن برای کارآیی بهتر است.

این کار مثل وقتی است که کمد در حال انفجار خود را مرتب می کنید و متوجه می شوید که هنوز ظرفیت خالی فراوانی دارد. همچنین با این آرام سازی توانایی استفاده مناسب از آنچه تاکنون در ذهن دارید را نیز پیدا می کنید و این همان هدف نهایی از یادگیری است.

دراز بکشید. چشمان خود را ببندید و چند نفس عمیق بکشید. هوا را فرو برید و کاملاً خالی کنید. فکرتان را از همه چیز خالی کنید و روی بدن تان متمرکز شوید. ابتدا از انگشتان پایتان شروع کنید. آرام آرام انگشتان پایتان را شل کنید به نحوی که هیچ حالت انقباضی در هیچ عضله ای در سراسر بدن باقی نماند. برای چند لحظه در حالت ریلکس عمومی باقی بمانید و سپس به آرامی برخیزید.

راهکار 13: تعیین سطح و نوع هوش

آیا شما باهوش هستید؟

شاید با کمی اعتماد به نفس به جنبه های مثبت خود فکر کنید و فوراً جواب دهید بله. شاید هم با منفی نگری نگاهی از سر ناامیدی به سر تا پای خود بیندازید و بگویید: کدام هوش؟!

اما هوش ها بسیار گوناگون و متنوع هستند و هر کدام از آنها در یک محدوده وسیع از توانایی ها تعریف می شود و یک استعداد خاص را تحت پوشش قرار نمی دهد. خلاصه آنکه امروز فقط به فردی که عملیات ریاضی را خوب انجام می دهد یا کتاب شعری را از اول تا آخر حفظ باشد باهوش نمی گویند.

انواع هوش

1) هوش منطقی

IQ یا هوش منطقی یا هوش تحصیلی همان چیزی است که بطور متداول عنوان هوش و استعداد را به خود اختصاص می دهد. اما جالب است بدانید که از نظر دانشمندان، هوش منطقی فقط 20 درصد در کامیابی انسان موثر است. این هوش قسمتی از توانایی های ذهنی آدم ها است که باید با سایر هوش ها و استعدادها تکمیل شود.

2) هوش عاطفی یا هوش هیجانی

هوش عاطفی یا هوش هیجانی شامل انگیزه های شخصی، همدلی، مقاومت، شور و هیجان، خود سازماندهی و نیکوکاری است. دانشمندان هوش هیجانی یا EQ را نوعی فرا توانایی می دانند که به شخص امکان می دهد تا از سایر مهارت های خود و حتی از IQ خود به بهترین نحو بهره ببرد. در واقع هوش هیجانی طبق تعریف سالوی و مایر که اولین تعریف آن را در سال ۱۹۹۰ بطور رسمی منتشر کردند چنین است: «توانایی شناسایی هیجان های خود و دیگران و تمایز بین آنها و استفاده از این اطلاعات برای هدایت تفکر و رفتار فرد.»

هوش هیجانی یا عاطفی همان عاملی است که هنگام اتخاذ تصمیم های مهم زندگی خود را نشان می دهد. همان چیزی است که در موقع شکست و نرسیدن به هدف تعیین شده انگیزه دوباره برخاستن و از نو شروع کردن را در فرد می آفریند.

3) هوش زبانی

هوش زبانی یا بیانی همان چیزی است که شما با آن صحبت می کنید. در واقع همه انسان ها زبان دارند اما همه آنها نمی توانند منظور دقیق خود را بیان کنند یا یک سخنرانی زیبا و هیجان انگیز انجام دهند و هنگام صحبت کردن دیگران را میخکوب خود کنند! هوش زبانی توانایی بیان افکار از طریق گفتن یا نوشتن است.

4) هوش فضایی

هوش فضایی یا هوش تجسمی بیشتر بکار مهندسان و معماران می آید و البته هر کسی که برای رسیدن به اهداف خود به تجسم فضایی آنچه وجود ندارد، نیازمند است.

دارندگان صاحب نام این هوش خیال انگیز، اغلب دانشمندان، هنرمندان و سازندگان هستند. هوش فضایی توانایی درک و تجسم تصاویر ذهنی و خلق فضایی آنها از نو می باشد.

5) هوش موسیقیایی

هوش موسیقیایی توانایی شنیدن و از نو نواختن آهنگ و آوایی با ریتم است.

6) هوش جنبشی

هوش جنبشی عبارت است از توانایی کنترل فعالیت ها و حرکات مختلف بدن. باهوش ترین ها در این گروه، ورزشکاران و بازیگران هستند.

7) هوش ارتباطی

هوش ارتباطی، هوش درون فردی یا توانایی درک خودِ درون است. این هوش برای فرد امکان ایجاد ارتباط آسان با دیگران را فراهم می آورد.

شخص دارای این هوش بدون آنکه به خودش دروغ بگوید و بی رو در بایستی، کاملاً همانگونه که هست با دیگران روبرو می شود و به همین دلیل در ارتباط خود موفق است.

هوش من از چه نوع است؟

احتمالاً حالا از خود می پرسید که من کدام هوش را دارم؟ یا هوش من در کدام زمینه قوی تر است؟

سوال خوبی است چون با پاسخگویی به این سوال در واقع تا حدودی راه پیشرفت و موفقیت خود را روشن تر می کنید و مسیر فعالیت های موثرتر خود را پیدا می کنید. امروزه لازم نیست برای موفق شدن حتماً هوش منطقی یا تحصیلی خوبی داشته باشید، بلکه با توجه به تنوع و تعدد هوش ها و استعدادهایی که در یک انسان وجود دارد و با توجه به سطح خودباوری، هر فرد می تواند علائق خود را دنبال نماید و در زمینه خاص خود باهوش و ذکاوت عمل کند. ممکن است شما هوش جنبشی نداشته باشید اما بتوانید به زیبایی ویولن بنوازید. بنابراین به جای آنکه زمان خود را صرف یادگیری رو پایی زدن کنید، به دنبال استعداد خود باشید.

راهکار 14: کسب آرامش با خوراکی

به خاطر داشته باشید خوراکی ها نیز در ایجاد حالت آرامش شما بسیار موثر هستند. به عنوان مثال قند و شکر بطور مقطعی شما را سر حال می کند؛ اما پس از مدت کوتاهی در شما استرس و افت قند خون ایجاد می کند و یا خوراکی های آماده مثل فست فودها به علت برخی مواد نگهدارنده موجود، استرس زا هستند. پفک و چیپس و ادویه های نامتعارف هم به شدت حالت عصبی و اضطرابی ایجاد می کنند و بهتر است استفاده نشوند.

در عوض مصرف میوه ها و سبزیجات آرامش بخش می باشند و مصرف مایعات بخصوص آب خنک آرامش ایجاد می کند. چای کمرنگ و گرم هم تمرکز حواس ایجاد می کند و هم آب بدن را تامین می کند و کشمش و انجیر و خرما هم بهترین یاوران ذهن شما هستند که گلوکز خالص را در اختیار سلول های مغزی قرار می دهند.

استفاده از عسل هر چند که مفید است اما با طبیعت بعضی از افراد سازگار نیست. عسل گاهی از اوقات حالت تحریک ایجاد می کند و ممکن است آرامش شما را بر هم بزند. به همین دلیل بهتر است عسل را در حجمی از آب گرم حل کرد و به صورت رقیق شده استفاده نمود تا حالت تحریکی آن کاسته شود.

ویژگی های جسمانی شما بستگی به غذایی دارد که می خورید. کربوهیدرات ها تولید سروتونین را افزایش می دهند. سروتونین یک ماده قلیایی مغزی است که باعث آرامش می شود. شما بعد از خوردن یک وعده غذای پُر چرب و سنگین، تنبل و بی حال می شوید. بدن شما برای هضم غذاهای پُر چرب به زمان بیشتری نیاز دارد، حال آنکه ذهن و عضلات شما سوخت کافی دریافت نکرده اند. اگر ساندویچ مرغ بخورید (پروتئین و کربوهیدارت ها با هم ترکیب می شوند) خستگی از بین می رود.

خوردن مقدار زیادی سبزیجات و میوه نیز مهم است. در غیر این صورت، ذخیره ویتامین و مواد معدنی در بدن کاهش می یابد و به خستگی می انجامد. همچنین مطالعه ای که در مجله پزشکی لانس چاپ شده، نشان می دهد که تکمیل رژیم غذایی با یکی از محصولات مولتی ویتامین مینرال می تواند موجب افزایش هوش غیر بیانی کودکان شود. این مطالعه نقش اساسی بسیاری از ویتامین ها و املاح معدنی در عملکرد مغز را به نمایش می گذارد. ریز مغذی هایی که به ویژه در فعالیت و عملکرد مغز و سیستم عصبی اهمیت دارند عبارتند از: تیامین، نیاسین، ویتامین B6، ویتامین B12، مس، ید، آهن، منیزیم، منگنز، پتاسیم و روی.

کمبود هر یک از این مغذی های اساسی موجب معیوب شدن فعالیت مغز و سیستم عصبی بدن می شود.

راهکار 15: ارتباط خستگی مزمن با یادگیری

خستگی مفرط یکی از علائم بسیاری از بیماری ها است. به عنوان مثال استرس حاد، افسردگی، اختلالات تیروئید، کم خونی و آلرژی های غذایی همگی می توانند خستگی مفرط ایجاد کنند. گاهی از اوقات خانم ها پیش از دوران قاعدگی و در اوایل آن دچار علائمی مانند خستگی مفرط می شوند.

خستگی مفرط البته در بسیاری از اوقات به دلیل کمبود خواب شبانه اتفاق می افتد. با این حال حواس تان باشد اگر خستگی مفرط شما برای شش ماه ادامه داشت، به حدی که کارکرد طبیعی شما را مختل کرد، باید به پزشک مراجعه نمایید. اما اگر مسائل تغذیه ای و ساعت خواب و بیداری خود را تنظیم کنید، به سرعت می توانید جلوی پیشرفت این بیماری را بگیرید.

مهم ترین مشکل در خستگی مفرط این است که فرد هم مشکل حافظه پیدا می کند و هم اختلال تمرکز. در واقع یکی از نشانه های خستگی مزمن در کنار درد مداوم عضلات و علائم شبیه آنفلونزا، مشکلات آزار دهنده تمرکز و حافظه است.

راهکار 16: آهن و خستگی مزمن

دکتر سوزان لارک نویسنده کتاب خستگی مفرط و مزمن می گوید: «یکی از شایع ترین علل خستگی مزمن کم خونی و فقر آهن است.»

حتی یک کم خونی خیلی ضعیف هم می تواند بر توانایی جسمی و ذهنی شما اثر بگذارد. حتی ممکن است در آزمایشات شما کم خونی چندان هم گزارش نشود؛ اما ذخایر آهن بدن شما پیش از وقوع بیماری کم خونی به حداقل خود رسیده باشد.

حال چنانچه قصد دارید در کنار درمان دارویی به اصلاح وضعیت تغذیه ای خود نیز بپردازید و یا آنکه بدون دارو موارد خفیف و مخفی فقر آهن را درمان نمایید؛ می توانید از فرآورده های حیوانی سرشار از آهن مانند گوشت بدون چربی استفاده کنید. تمام گوشت ها چه قرمز و چه سفید و چه دریایی همگی سرشار از آهن، روی و منیزیم هستند که می توانند کم خونی فقر آهن شما را بهبود ببخشند. از سبزیجات حاوی آهن مانند اسفناج و لوبیا سبز یا حبوبات خصوصاً لوبیای سفید هم استفاده کنید.

آهن فرآورده های گیاهی به خوبی فرآورده های حیوانی نیست و برای جذب شدن دردسر بیشتری ایجاد می کند. در کنار مصرف آهن چه به صورت دارو و چه به صورت غذایی از مصرف ویتامین C غافل نشوید. این ویتامین در مرکبات، کیوی و گوجه تازه نیز به مقدار بالایی وجود دارد و جذب آهن خوراکی را تا 30 درصد افزایش می دهد.

راهکار 17: چرا فراموش می کنید؟

چرا بعضی وقت ها همه چیز را به یاد می آوریم و بعضی وقت ها هیچ چیز در ذهن مان نمی ماند؟ اصلاً چرا چیزی که در سلول های مغزی ما جا گرفته و به محتویات ثابت ذهن ما تبدیل شده است، گاهی اوقات فراموش می شود؟

در مغز ما صدها میلیارد سلول عصبی به نام نورون وجود دارد که توسط یک شبکه بسیار زیبا از زوائدی به نام آکسون و دندریت به یکدیگر متصل شده اند. این شبکه وسیع و پیچیده که ساختاری شبیه یک درخت پُر شاخ و برگ دارد تمام این سلول ها را به یکدیگر وصل می کند و با واسطه ناقلین عصبی، اطلاعات را میان آنها رد و بدل می کند.

ناقلین عصبی مواد شیمیایی مخصوصی هستند که نقشی بسیار حیاتی در این ارتباط دارند و در واقع اگر وجود نداشته باشند، هیچ نوع اطلاعاتی در فضای مغز ما جابجا نخواهد شد و هرچه خاطره و مطلب در مغز وجود داشته باشد؛ هرگز قابل دسترسی نخواهد بود. پس در یک نگاه کلی متوجه شُدید که چرا ممکن است چیزی را که به راحتی به خاطر سپرده ایم، هرگز به خاطر نیاوریم.

در هر کجای این فضا اختلالی ایجاد شود در حافظه ما نیز اختلال ایجاد می کند. به عنوان مثال اگر ناقلین عصبی که از موادی خاص ساخته شده اند؛ به علت کمبود مواد اولیه ساخته نشوند و حجم موثر آنها در مغز کم شود، انتقال اطلاعات نیز با مشکل مواجه می شود. یا اگر غذای سلول های مغز یعنی گلوکز خالص در اختیار آنها قرار نگیرد، هیچ یک از قسمت های انتقال اطلاعات دقت کافی برای انجام کار خود را ندارند.

اگر قسمتی از سلول های حاوی اطلاعات در اثر عوامل مختلف مانند خونریزی یا انفارکتوس یا پلاک های میلین مثل MS از بین بروند هم که واضح است اصل اطلاعات از بین می رود و قسمتی از حافظه دچار مشکل می شود.

راهکار 18: خوراکی های مضر و مفید برای حافظه

تحقیق مشهور فرامینگهام نشان داد که هرچه فشار خون بالاتر شد؛ آزمایش های مغزی از جمله آزمایش های حافظه نتایج ضعیف تری خواهند داشت. پژوهشگران فکر می کنند که افزایش فشار خون ممکن است موجب تغییراتی در جریان خون مغز و خونرسانی به سلول های حاوی اطلاعات شود. به همین دلیل توصیه می شود رژیم غذایی پیشگیری کننده از فشار خون را در پیش بگیرید. در این رژیم غذایی نباید بیشتر از 25 درصد کالری غذاها از چربی تامین شده باشد.

محدودیت چربی مصرفی و خودداری از مصرف نمک بیش از حد، می تواند به تقویت حافظه و پیشگیری از وقوع مکرر فراموشی کمک کند.

همچنین هر خوراکی که ویتامین های B را در بدن کاهش دهد و ذخایر آن را تخلیه نماید، منجر به فراموشی می گردد. شاخص ترین عضو این گروه نوشابه های الکی است که هم به صورت مقطعی و هم در بلندمدت بر حافظه اثر تخریبی عمیقی دارند.

در پژوهشی در هلند به غذای دو گروه از مردان سالم و مسن ویتامین B6 اضافه کردند و حافظه آنها را در بلندمدت آزمودند. افرادی که در گروه مصرف کنندگان B6 بودند، حافظه بلندمدت شان به میزان واضحی بهبود یافته بود. البته حواس تان باشد که مصرف 2 میلی گرم ویتامین B6 در روز کافی است.

کمبود ویتامین B12 به وضوح موجب بروز فراموشی و عدم آگاهی به زمان و مکان می شود. کمبود B12 امواج مغزی را نیز تغییر می دهد. فقط با مصرف اندکی شیر یا ماست و مقداری پروتئین حیوانی مثل انواع گوشت ها به مقدار کافی B12 دریافت خواهید کرد.

اگر ویتامین B12 به میزان کافی در بدن موجود نباشد ساخت اعصاب با مشکل مواجه می شود و عوارض عصبی متنوعی به وجود می آورد که یکی از آنها فراموشی است. گیاهخواران افراطی باید مراقب باشند؛ چون عدم مصرف فرآورده های حیوانی آنها را شدیداً در معرض فقر B12 و در نتیجه فراموشی قرار می دهد.

B1 و B2 نیز از آن دسته ویتامین هایی هستند که حتی کاهش خفیف آنها در بدن می تواند منجر به ضعف حافظه و بروز فراموشی های لکه ای گردد. اختلال تفکر و احساس مبهم ناخوشی و افسردگی نیز به همراه کمبود B1 شایع است و این حالات نیز به بروز فراموشی و اختلال توانایی های ذهنی دامن می زند.

راهکار 19: تقویت حافظه با تمرین

قاعده اصلی تمرین های ذهنی شبیه اغلب تمرین های جسمی است: یا آن را به کار می اندازد یا از بین می رود.

مغز به کمک جریان الکتروشیمیایی کار می کند که در آن اطلاعات از جمله حافظه، از میلیاردها پی تارگان (تارچه های پرتوپلاسمی یاخته عصبی) می گذرند. پی تارگان به صورت زائده های درازی از سلول های عصبی نشات می گیرد (درست مانند شاخه های در هم تنیده درختان). پی تارگان اگر استفاده نشوند، تحلیل می روند و ضعیف می شوند. اما وقتی در مسیری خلاقانه و بر خلاف عادات همیشگی بکار گرفته شود، خطوط ارتباطی پی تارگان فعال می ماند و امکان عبور اطلاعات از آنها به خوبی ممکن می شود. حتی ممکن است پس از مرگ سلول عصبی بر اثر کهولت، باز هم پی تارگان های جدید به وجود آیند.

متخصصان معتقدند برای تقویت و کمک به ساخته شدن پی تارگان های جدید راه های بسیاری وجود دارد؛ مانند انجام دادن کارهایی بر خلاف عادات همیشگی، مثل مسواک زدن با دست ضعیف تر، یادگیری نواختن یک ساز، یا یادگیری زبانی غیر از زبان مادری، همچنین برای تحریک مغز نیز روشی کارساز و قدیمی وجود دارد. دکتر لارنس کتز، استاد زیست شناسی دانشگاه دوک می گوید: «حل معما و پازل، نوعی تلاش آگاهانه برای ایجاد سلول های ارتباطی جدید و همچنین روش مناسبی برای تقویت ارتباط های مغز خفته و نهفته است.» کسب اطلاعات جدید و استفاده از حافظه در مسیرهای تازه، خود نوعی تمرین عمل بر خلاف عادات ذهنی است.

راهکار 20: با آرامش کار کنید.

تحقیقاتی که ناسا در دانشگاه فورمن در گرینویل واقع در کارولینای جنوبی انجام داد، تاثیر محیط های کار دشوار و پُر مسئولیت را بر آنچه که به آن حافظه آینده (توانایی به یاد آوردن چیزی در آینده) می گویند، ثابت کرد. محققان دریافتند وقتی افراد را در موقعیت های حساس و خاص قرار می دهند؛ افت قابل ملاحظه ای (به مدت حدود ۱۰ ثانیه) در این حافظه رخ می دهد. به عنوان مثال خلبانی که در حال فرود آمدن است و ناگهان با دستور مخالف مامور کنترل پرواز مواجه می شود و همزمان چراغ خطر چشمک زن در کابین خلبان را هم می بیند.

محققین همچنین دریافتند که عامل سن این روند را تشدید می کند. اینشتین معتقد است که علت احتمالی این ضعف حافظه آینده آن است که ذهن تحت فشار، می خواهد چندین کار را همزمان با هم انجام دهد و بنابراین ضعیف می شود.

به این ترتیب سعی کنید زندگی تان طوری نباشد که انگار دارید روی صفحه گردان سیرک برنامه اجرا می کنید. هر کاری را در زمان خودش و با تمرکز کامل انجام دهید و تمام کنید.

راهکار 21: ذهن خود را تمرین دهید.

همانطور که بلند کردن وزنه ماهیچه های شما را قوی می کند، تمرین دادن ذهن هم باعث بهبود حافظه می شود. محققان به صحت این نظریه در مورد موش ها پی برده اند و معتقدند که گفته «استفاده کن، وگرنه از دست می دهی» در مورد انسان ها هم صادق است.

دکتر استیسی وارنر، استاد روانشناس بیمارستان دانشگاه توماس جفرسون در ایالت فیلادلفیا می گوید: «موش هایی که در شرایط عالی پرورش یافته اند و وسائل بازی مانند طناب، نردبان و سطوح شیب دار در اختیارشان قرار داشته، نسبت به موش هایی که در محلی خالی از این امکانات نگهداری می شوند، مغز بزرگتری دارند.»

محققین اعتقاد دارند که این امر در مورد افراد سالخورده هم صدق می کند. وارنر می گوید: «ظاهراً بکار گرفتن ذهن از همه چیز مهم تر است. سعی کنید ذهن خود را با حل جدول، یا خواندن روزنامه و تفکر درباره مسائل مختلف فعال نگه دارید.»

راهکار 22: آلزایمر

آلزایمر یکی از بیماری های واقعاً ترسناک در علم پزشکی و چهارمین عامل مرگ و میر بالغین در آمریکا به شمار می رود. آلزایمر بیماری است که به آهستگی حافظه افراد مسن را به یغما می برد و در نهایت بیمار توانایی مراقبت از خود را از دست می دهد، شخصیت خود را کاملاً از دست می دهد، و شدیداً برای زندگی به دیگران وابسته می شود. زیرا هیچ چیز در ذهن او باقی نمی ماند؛ حتی ساده ترین محفوظاتی که برای گذران زندگی روزمره ضروری است.

این بیماری تحلیل برنده، آخرین ایستگاه فراموشی است! اگر چند وقتی است مرتب همه چیز را فراموش می کنید و از دست بی حواسی و ضعف حافظه خود شاکی هستید؛ سریعاً به آلزایمر فکر نکنید، تا آنجا راه زیادی باقی است و بسیاری از اقدامات پیشگیرانه و درمانی هست که مسیر زندگی شما را عوض می کند.

در چند راهکار بعدی به توصیه هایی می پردازیم که برای جلوگیری از آلزایمر و همچنین تقویت حافظه و قوای ذهنی بسیار مهم هستند. اما قبل از شروع آن راهکارها، لازم است بدانید که تحقیقات نشان داده اند که هر فردی برای یادگیری و حفظ کردن مطالب، در طول روز یک زمان بهینه خاص خود دارد.

اغلب دانشجویان بعد از ظهرها و شب ها بهتر یاد می گیرند و به خاطر می سپارند. با بالا رفتن سن، این زمان بهینه به سمت صبح متمایل می شود. طی یک تحقیق رسمی، از افراد مسن در زمان بهینه شان آزمون حافظه به عمل آمد. نتیجه آن برابر با آزمون حافظه ای بود که از جوان ها در زمان غیر بهینه شان گرفته شده بود.

راهکار 23: زنگ زدن مغز

فرآیند اکسیداسیون یا زنگ زدن سلول های مغزی یکی از فعل و انفعالاتی است که موجب پیدایش آلزایمر می شود. مسئول ایجاد زنگ زدگی در مغز؛ مولکول هایی به نام رادیکال های آزاد هستند.

رادیکال های آزاد برای متعادل کردن خودشان الکترون های سلول بدن را می دزدند و به همین دلیل به سلول های بدن آسیب وارد می کنند. عواملی که مسئول تولید رادیکال های آزاد در بدن ما هستند فراوان می باشند. اما برخی از آنها عبارتند از آلودگی هوا، دود سیگار، الکل و اشعه ها. بنابراین بهتر است برای پیشگیری از کاهش توانایی های مغزی خود از عوامل اکسیداتیو فاصله بگیرید.

دکتر دیوید شوبرت، استاد عصب شناسی در موسسه سالکت در سان دیگو نشان داد که غوطه ور کردن سلول های مغزی در ویتامین E آنها را از یک پروتئین سمی موجود در پلاک های آمیلوئید (که از عوامل شناخته شده بروز آلزایمر هستند) محافظت می کند.

به غوطه ور شدن یک تکه سیب پوست کنده در آبلیمو فکر کنید که چگونه از سیاه شدن یا همان اکسید شدن حفظ می شود. نقش ویتامین E نیز تقریباً شبیه همین نقش آبلیمو مذکور است. البته در اینجا مشکلی وجود دارد. ویتامین E به راحتی وارد مغز نمی شود.

میان سلول های مغز و عروق خونی مغز یک غشای پیچیده به نام سد خونی – مغزی وجود دارد که برای محافظت از مغز تعبیه شده است و اجازه عبور هر ماده ای را به سوی سلول های مغزی نمی دهد. ویتامین E با این سد مشکل دارد و دانشمندان به شدت مشغول پیدا کردن راهی برای گذراندن راحت ویتامین E از سد خونی – مغزی هستند.

مقدار مورد نیاز یک فرد معمولی در مورد ویتامین E فقط 30 واحد بین المللی است اما این میزان در یک بیمار آلزایمر به 400 واحد می رسد.

راهکار 24: ویتامین ها و آلزایمر

تیامین یا ویتامین B1 در بیماران آلزایمری اندکی به بهبود حافظه کمک می کند اما در افراد عادی کمک فراوانی به پیشگیری از ابتلا به فراموشی می نماید.

مصرف ویتامین B1 به ساخت یک ناقل عصبی مهم به نام استیل کولین کمک می کند. این ناقل عصبی تکانه های عصبی را که می خواهند از فواصل بین سلول های عصبی عبور کنند منتقل می سازد. استیل کولین به همراه چندین ناقل دیگر کار انتقال اطلاعات را انجام می دهد. همان چیزی که در به خاطر آوردن محفوظات ذهنی به ما کمک می کند.

تحقیقات نشان می دهد که تا 37 درصد سالمندان با کمبود ویتامین B1 روبرو می باشند و این عامل مهمی در شیوع فراموشی پیری است. توصیه این است که از هم اکنون با مصرف کافی ویتامین B1 سلول های مغزی خود را از نعمت این ماده مهم بهره مند سازید. ویتامین B1 در سبوس برنج، جوانه گندم، باقلا، نخود سبز، پرتقال و گوشت گاو موجود است و با استفاده از غلات کامل یعنی سبوس دار می توانید به راحتی به میزان مورد نیاز روزانه خود یعنی 1.5 میلی گرم دسترسی پیدا کنید.

از طرفی دیگر کمبود طولانی مدت ویتامین B12، ویتامین C و اسید فولیک نیز بر فعالیت مغزی اثرات اثبات شده ای می گذارد. توصیه می شود یک رژیم غذایی با محدودیت آلومینیوم و قند و چربی و با مقادیر بالای روی (زینک) و ویتامین های گروه B را برای پیشگیری از فراموشی پیش رونده یا آلزایمر رعایت کنید.

راهکار 25: کم خونی

کمی سرگیجه هنگام بلند شدن از حالت نشسته یا خوابیده، اندکی مور مور شدن نوک انگشتان، احساس گاه و بیگاه تپش قلب و یا حملات تنگی نفس و از همه مشهورتر رنگ پریدگی پوست و مخاط ها علائمی است که شما را به فکر کم خونی یا آنمی می اندازد. کم خونی که فقط با تست های آزمایشگاهی مخصوص تایید می گردد، زیر بنای بسیاری از مشکلاتی است که معمولاً هیچ علتی برای آنها پیدا نمی کنیم و این بر اهمیت درمان آنمی می افزاید.

یکی از علائم مبهم و ناآشنای کم خونی کاهش حافظه و قدرت یادگیری است. این عارضه خصوصاً در سنین کودکی تا جوانی چشمگیر و مسئله ساز است. فرد کم خون به علت عدم دسترسی به اکسیژن کافی که توسط گلبول های قرمز خون حمل می شوند توانایی واقعی خود را در امور فکری و تعقلی بروز نمی دهد. تحقیقات نشان می دهد که درصد قابل توجهی از دانش آموزان و دانشجویان کم توان حقیقتاً کم توان و بی استعداد نیستند؛ بلکه از برخی بیماری ها مانند کم خونی رنج می برند که بطور غیر مستقیم همه زندگی آنان را تحت تاثیر خود قرار داده است.

در صورت تشخیص پزشک با مصرف حداقل شش ماه (اشکال مختلف دارویی آهن) به راحتی می توانید بر بیماری کم خونی غلبه کنید.

راهکار 26: افت فشار خون

افت فشار خونی یا پایین آمدن فشار خون به علل مختلفی پیش می آید که هر یک از این دلایل به نحوی با کاهش حجم موثر مایعات بدن در ارتباط هستند. شما ممکن است دچار یک خونریزی شده باشید و یا به علت گرمای شَدید هوا مقدار زیادی عرق کرده باشید. ممکن است به اندازه کافی مایعات ننوشیده باشید و یا اسهال و استفراغ پیدا کرده باشید.

شما به هر دلیلی که دچار کاهش مایعات شده باشید نتیجه آن نرسیدن خون کافی به مغز است و نهایتاً کاهش سطح هوشیاری و غش. گاهی اوقات شما دچار یک افت ملایم و طولانی مدت فشار خون می شوید. این حالت به غش و کاهش هوشیاری نمی رسد، اما خونی که به مغز می رسد ناکافی و ناچیز است. بنابراین مغز به درستی فعالیت های خود را انجام نمی دهد و کارآیی و کیفیت پیشین را ندارد. شما دچار کاهش توانایی های فکری و ذهنی می شوید و مدام احساس ضعف و سرگیجه دارید.

ابتدا باید بدانید که بدن شما روزانه حداقل 8 لیوان 250 سی سی مایعات نیاز دارد که اغلب فراموش می کنید که این میزان مایعات برای سلامتی شما حیاتی است. همچنین باید بدانید که بسته به شرایط جوی و محیطی ممکن است این نیاز افزایش یابد و در شرایط گرما، تعریق، اضطراب، بیماری های خاص و… نیاز بدن شما به مایعات به ۱۰ تا ۱۲ لیوان هم برسد. از طرفی فعالیت عضلانی شما رابطه جالبی با سطح فشار خون شما دارد. این عضلات شما هستند که خون را در درون عروق حرکت می دهند و قوام عروق را حفظ می کنند. شما با ورزش و تقویت عضلانی می توانید به میزان شگفت انگیزی بر مشکل خود غلبه کنید و فشار خون خود را طبیعی سازید.

باید بدانید که فشار خون می تواند در اثر کم خونی نیز کاهش پیدا کند. مصرف غذاهای خون ساز و ترکیبات آهن به افزایش فشار خون کمک می کنند.

یک نکته بسیار مهم دیگر هم آن است که در اثر اضطراب و استرس و شرایط سخت روحی، یک واکنش عصبی در درون بدن رخ می دهد و گروهی از عروق خونی بدن دچار انبساط گشته و حجم قابل توجهی از خون را به سوی خود می کشند. در نتیجه بدون آنکه خونی از دست رفته باشد، حجم موثر خون کاهش یافته و سلول های مغزی دچار کم خونی گشته و افت هوشیاری رخ می دهد. این همان حادثه ای است که در اوج استرس برای برخی از افراد رخ می دهد یعنی غش کردن.

راهکار 27: سلول های مغزی شما گرسنه هستند.

اگر از شما بپرسیم که غذای سلول های مغز و اعصاب چیست؟ احتمالاً بلافاصله جواب خواهید داد: گلوکز.

گلوکز ساده ترین نوع قند است که به صورت ساده و یا ترکیبی وارد بدن می شود و پس از تجزیه در سیستم گوارشی به صورت گلوکز ساده به سوی سلول های مختلف بدن و خصوصاً سلول های مغزی حرکت می کند.

آنچه لازم است در اینجا بدانید این نکته بسیار مهم است که همه منابع قندی از یک ارزش غذایی برخوردار نیستند. شما می توانید با خوردن یک آب نبات یا یک قطعه کیک و نان شیرینی مقدار زیادی قند وارد بدن خود سازید؛ اما به هیچ وجه نمی توانید ارزش غذایی آن را با یک خوشه انگور یا یک قاشق عسل و یا یک عدد خرما مقایسه کنید.

قندهای طبیعی سالم تر و سازگارتر هستند. ویتامین های ارزشمندی به همراه خود دارند که روند هضم و جذب و بهره دهی آنان را چندین برابر بهتر می کنند و عوارضی چون افزایش وزن و کسالت عمومی را با خود ندارند. در عوض قند و شکر تصفیه شده یا سفید شده که در حجم بالایی مورد استفاده عمومی است در حین تصفیه، همه عناصر مفید خود را از دست داده و جزء یک کربوهیدرات خالص چیز دیگری ندارد. این امر موجب می شود که دستگاه گوارش برای عملیات هضم و جذب، دست به دامان ذخایر بدن گردد و از مواد معدنی و ویتامین ها و آنزیم های بدن استفاده نماید و نه تنها چیزی نیافزاید بلکه از منابع مورد نیاز بدن نیز بکاهد!

راستی قند خون تان چند است؟ هم بالا رفتن و هم پایین آمدن قند خون نوعی اختلال هوشیاری ایجاد می کند و بر قوای فکر و قدرت تمرکز و یادگیری تاثیر می گذارد. همچنین در بلندمدت اثرات مخرب تری برای سلول های مغزی ایجاد می کند.

منابع

مقاله علمی و آموزشی «راهکارهای ساده، عملی و کاربردی برای افزایش یادگیری و تقویت قوای ذهنی»، نتیجه ی تحقیق و پژوهش، گردآوری، ترجمه و نگارش هیئت تحریریه علمی پورتال یو سی (شما می توانید) می باشد. در این راستا کتاب کلیدهای یادگیری، نوشته ی مژده پورحسینی از موسسه میراث اهل قلم، منتشر شده در تیر 1390 با شابک 978-600-6327-14-3 به عنوان منبع اصلی مورد استفاده قرار گرفته است.