منظور از تنفس چیست؟
تنفس دو معنی دارد. معنی متداول آن همان نفس کشیدن است که طی آن هوا به درون شش ها وارد و از آنها خارج می شود. معنی دیگر تنفس، شیمی تولید انرژی از غذا در سلول ها است.
تمام موجودات زنده تنفس می کنند و بیشتر آنها از اکسیژن برای شکستن مواد غذایی ذخیره شده و تولید انرژی لازم برای بدن بهره می گیرند. آب و دی اکسید کربن، محصولات زائد این فرآیند را تشکیل می دهند که به دلیل وابسته بودن به اکسیژن، تنفس هوازی نامیده می شود.
بعضی موجودات زنده نظیر باکتری ها از واکنش شیمیایی متفاوتی استفاده می کنند که به اکسیژن نیاز ندارد و آن را تنفس بی هوازی می نامند. بدن ما نیز می تواند بدون استفاده از اکسیژن، انرژی را رها سازد؛ اما این کار فقط برای مدت کوتاهی میسر است، زیرا محصول زائد آن را اسید لاکتیک تشکیل می دهد که باعث خستگی و درد و گرفتگی عضلات می شود.
تنفس گیاهان نیز از نوع هوازی است، اما آنها در طول روز دی اکسید کربن را جذب می کنند تا در فرآیند فتوسنتز بکار گیرند.
در جانورانی که هوا را تنفس می کنند، تنفس خارجی در شش ها انجام می گیرد. در شش ها، اکسیژن هوا با دی اکسید کربن که محصول زائد تنفس داخلی است، مبادله می شود. تنفس داخلی درون سلول ها انجام می گیرد که با استفاده از اکسیژن رسیده از طریق جریان خون، انرژی تولید می کنند. خون، دی اکسید کربن را به شش ها باز می گرداند.
منابع
مقاله علمی و آموزشی «منظور از تنفس چیست؟»، نتیجه ی تحقیق و پژوهش، گردآوری، ترجمه و نگارش هیئت تحریریه علمی پورتال یو سی (شما می توانید) می باشد. در این راستا کتاب Kingfisher Science Encyclopedia، تالیف Catherine Headlam ترجمه محمود سالک از نشر Kingfisher Books، منتشر شده در ۱۹۹۱ با شابک ۹۷۸۰۸۶۲۷۲۸۵۳۳ به عنوان منبع اصلی مورد استفاده قرار گرفته است.
