همه ی آنچه که از انواع ویتامین ها باید بدانید
انواع ویتامین ها و مصرف آنها برای حفظ حیات، لازم و ضروری است و در صورت فقدان یا کمبود آنها مشکلاتی در وضع سلامتی انسان پیدا می شود. منظور از مصرف ویتامین ها، شکل طبیعی آنها و بوسیله انواع غذاها می باشد. اگر از ویتامین های ساخته شده و ترکیبی به صورت قرص، آمپول یا شربت استفاده کنید و در خوردن آنها زیاده روی نیز داشته باشید به شما قول می دهیم! به انواع مشکلات و مسمومیت ها دچار می شوید.
همچنین استفاده از برخی مواد در غذا ممکن است موجب اختلال در فعالیت ویتامین ها شوند. به عنوان مثال روغن های معدنی مانند پارافین، یکی از مواد ضد ویتامینی است که از تغییر شکل یافتن کاروتن به ویتامین آ (A) جلوگیری می کند یا سفیده تخم مرغ که به مقدار زیاد در شیرینی پزی ها استفاده می شود یکی دیگر از مواد ضد ویتامینی می باشد.
همه می دانیم که مصرف مواد غذایی کنسرو شده ممکن است منجر به کمبود ویتامین ث (C) بدن گردد و حالا باید به دانسته های خود اضافه کنیم که مصرف میوه های تازه سرشار از ویتامین ث برای جبران این کمبود، کافی نمی باشد مگر آنکه مصرف غذاهای کنسرو شده را بطور کامل کنار بگذاریم.
گاهی یک عارضه خاص در شما ظاهر می شود که شاید در اثر کمبود ویتامین باشد. کمبود ویتامین مسئله ساده و قابل حلی است. زیرا راه درمان آن غذاهایی می باشد که ما هر روز با آنها در تماس هستیم. پس اگر حواس تان باشد به آنچه که می خورید شما می توانید سالم بمانید. پس بیایید با انواع ویتامین ها بیشتر آشنا شویم.
انواع ویتامین ها عبارتند از:
ویتامین آ (Vitamin A)
فقدان یا کمبود ویتامین آ موجب سختی قرنیه و خشکی چشم، کاهش قوه ی بینائی بخصوص دید در شب، سوء تغذیه، لاغری و عدم مقاومت در برابر بیماری های عفونی مانند آنفولانزا می گردد. همچنین سه تا دوازده روز قبل از قاعدگی زنان، اختلالاتی از قبیل عصبانیت، اضطراب، بی خوابی، سردرد، احساس کشش در شکم، دردهایی در سینه ها، اختلالاتی در کار غده هیپوفیز، تیروئید و غدد تناسلی دیده می شود. علاوه بر این موارد، اختلالات بیشتری در غده فوق کلیه و در نتیجه، افزایش فشار خون ایجاد می گردد. فقدان ویتامین A موجب زبر و خشک شدن سلول های پوستی و مخاطی، شکنندگی ناخن ها و کدر و بی جلا شدن موها نیز می گردند.
ویتامین آ به سبب قدرت قلیایی، روی تعادل اسیدی – قلیایی بدن تا حدی اثر می گذارد. به علاوه عامل متعادل کننده ای در تنظیم مکانیسم غده هیپوفیز می باشد. از طرف دیگر اعمال هورمون های جنسی را تعدیل می نماید. همچنین در تغذیه استخوان ها، غضروف ها، قسمت های شاخی مانند مو و ناخن، مجاری خونی و قسمت های مقاوم دستگاه گوارش و پوست دخالت و تاثیر بسزایی دارد.
ویتامین آ بدن را از ابتلا به بیماری های عفونی محفوظ می دارد و پوست و مخاط را در حالت تازگی و شادابی نگه می دارد (ویتامین آ به عنوان یک عامل تجدید جوانی به شمار می رود.)، فشار خون را تنظیم می کند و خواب عادی را سبب می شود. همچنین قدرت مصونیت در برابر ویروس ها را افزایش داده و از رشد تومورها جلوگیری به عمل می آورد و در نهایت کاروتن (پیش ساز ویتامین آ) از بروز سقط جنین جلوگیری می کند و نقش ضد عفونت را در زن باردار ایفا می نماید.
ویتامین ب (Vitamin B)
کمبود یا فقدان این گروه ویتامینی موجب بروز اختلالات عصبی، بعضی از انواع بیماری های پوستی (اگزما)، ترشحات مهبلی، بیماری های اعصاب بطنی (مانند کوچک ماندن روده ها)، یبوست و سوء تغذیه، بیماری پلاگر و بری بری، بزرگ شدن غدد فوق کلیه همراه با کم کاری غده تیروئید و تناسلی می شود.
این گروه ویتامینی موجب ایجاد تعادل عصبی و تغذیه ای بخصوص در مورد مواد نشاسته ای و قندی می گردد. اغلب ویتامین های ب کمپلکس را در جوانه گندم و آوکادو می توان یافت.
انواع ویتامین ب:
- ویتامین ب 1 (آنورین یا تیامین): در ایجاد تعادل عصبی نقش دارد و موجب جلوگیری از یبوست و بیماری بری بری می گردد. همچنین برای جذب اکسیژن سلولی به آنزیم ها کمک می کند. وجود این ویتامین به منظور تامین اکسیداسیون مواد هیدروکربنه ضروری و لازم است. این ویتامین در پوست گیاهان (گندم، برنج و…)، گردو و حبوبات یافت می شود.
- ویتامین ب 2 (ریبو فلاوین یا لاکتو فلاوین): این ویتامین در تنفس بافت ها نقش دارد. کمبود این ویتامین موجب ترک خوردگی لب ها، اتساع (گشاد شدن) مویرگ ها چشم و احساس سوزش و خارش و آب مروارید می گردد. ویتامین ب 2 در قسمت های سبز گیاهان (برگ ها) و در خرما موجود است.
- ویتامین ب 3 (نیکوتین آمید یا نیاسین): این ویتامین به صورت کوآنزیم در مکانیسم سوخت و ساز مواد هیدروکربنه عمل می کند. در مواد غذایی ترکیب شده از غلات کامل، سبزیجات تازه و تخم مرغ یافت می شود.
- ویتامین ب 4 (آدنین): در ساختن و ترکیب هسته پروتئین ها بسیار مفید و موثر است. این ویتامین در چغندر قرمز یافت می شود.
- ویتامین ب 5 (اسید پانتوتنیک): این ویتامین دارای اثر محرک و محافظ روی پوست، مخاط ها، ناخن ها، مو (رشد و رنگ مو) و همچنین سلول های کبدی می باشد. کمبود آن باعث اختلالات کار کبد، انحطاط مخاط های تنفسی و روده ای – معده ای می گردد.
- ویتامین ب 6 (پیریدوکسین): در تشکیل هموگلوبین خون نقش دارد و باعث تثبیت منیزیم در بدن می شود. این ویتامین در سبزیجات سبز، آناناس، خرمالو و انبه یافت می شود.
- ویتامین ب 9 (اسید فولیک یا فولات): کمبود این ویتامین ممکن است منشاء کم خونی گردد. ب 9 را می توان در مارچوبه، سیب زمینی و گندم یافت.
- ویتامین ب 12 (سیانوکوبالامین): ضد کم خونی و محافظ قلب است. کمبود این ویتامین موجب فلج و تخریب اعصاب می گردد. این ویتامین در جوانه گندم، برنج، مالت (جوانه جو) و اغلب سبزیجات تازه یافت می شود.
- ویتامین ب 15 (اسید پنگامیک): محافظ قلب می باشد و بوسیله تحریک غده هیپوفیز عمل می کند. این ویتامین در برنج و زردآلو وجود دارد.
ویتامین ث (Vitamin C)
کمبود یا فقدان ویتامین ث (اسید آسکوربیک) موجب بروز اسکوربوت، تورم و خونریزی لثه ها، ریزش دندان ها، شکستگی و بریدگی عروق خونی، رقیق شدن ماده بین سلولی، خونریزی های مختلف بخصوص در مفاصل و بندها که در اواخر زمستان دردهایی شبیه به روماتیسم ایجاد می کند، می شود. سبب بیماری های خونی، سوء تغذیه و اختلالات رشد استخوانی و دندانی می گردد. به علاوه ایجاد اختلالات در دستگاه گوارشی، سل، ضعف های ماهیچه ها، خفگی سلول مانند سلولیت، نارسایی غدد فوق کلیه و قسمت قُدامی و غده هیپوفیز می کند.
ویتامین د (Vitamin D)
فقدان یا کمبود ویتامین د (کلسیفرول) موجب بیماری راشیتیسم، اختلالات استخوانی و از بین رفتن کلسیم استخوان ها و رشد غیر طبیعی بافت غضروفی (بدون سلول های استخوانی)، کرم خوردگی دندان ها، اختلال رشد، تشنج های شَدید، سل پوستی و نارسائی کار غده پاراتیروئید می گردد.
منبع مهم گیاهی ویتامین د، سبزیجات سبز و تازه که در پرتو آفتاب عمل آمده اند، می باشد.
ویتامین ای (Vitamin E)
ویتامین ای (آلفا توکوفرول) را ویتامین باروری نیز می گویند به این دلیل که روی دستگاه های تناسلی اثر می گذارد. فقدان و حتی کمبود آن ممکن است ناباروری مردانه یا زنانه، عدم توانایی و کاهش فعالیت های تناسلی و عصبی – ماهیچه ای، انواع اگزماها و زخم های واریس و تصلب موجب گردد.
جوانه گندم (گندم جوانه زده، نان کامل، آرد کامل) برخی حبوبات سبز، کاهو و شاهی آبی و موز از منابع ویتامین ای می باشند.
ویتامین کا (Vitamin K)
این ویتامین ضد خونریزی بوده و وجودش برای بهبود و جلوگیری از بیماری هموفیلی و استعداد به هر نوع خونریزی لازم و ضروری است. فقدان این ویتامین می تواند باعث کم خونی و کاهش قابلیت انعقاد خون گردد.
بعضی تخمیرهای باکتریایی روده های بزرگ در انسان ایجاد ویتامین کا می کند در حالی که روده های نوزادان تقریباً فاقد این تخمیر می باشد. بدین جهت خونریزی های نوزادان اغلب اوقات نتیجه همین عدم تخمیر و تولید ویتامین کا می باشد. بنابراین لازم است نوزادانی که با شیر مصنوعی تغذیه می شوند، آب پرتقال، آب گوجه فرنگی و آب حبوبات سبز را (در صورتی که زیاد دچار خونریزی می شوند) به شیرشان اضافه کنید. در نوزادانی که بوسیله شیر مادر تغذیه می شوند ویتامین کا بوسیله شیر مادر به آنان منتقل می گردد.
ویتامین پ (Vitamin P)
کمبود ویتامین پ (سیترین) موجب خونریزی نوزادان، مسلولین، مبتلایان به بیماری کبدی و همچنین ورم و اختلالات چشمی و کاهش مقاومت مویرگ ها شبکیه (خونریزی شبکیه) می شود. ویتامین پ قابلیت نفوذ عروق را تعدیل و تنظیم کرده آنها را نرم و قابل انعطاف نگاه می دارد. این ویتامین در فلفل سبز، غلات (گندم سیاه) و میوه ها (پرتقال) وجود دارد.
ویتامین یو (Vitamin U)
ویتامین یو (کاباژن) در ساختن و ترکیب مواد پروتئین نقش دارد و در اقسام مختلف کلم ها و میوه ها یافت می شود.
بیشتر بدانید…
تمام گیاهان سبز و هویج
سیب زمینی
میوه های روغنی
سیر
پیاز
گوجه فرنگی
عدس
قارچ ها
لیمو ترش
پرتقال
زردآلو
شلغم
همچنین آناناس، آوکادو، موز، خرما و انبه از میوه هایی هستند که دارای مقادیر قابل ملاحظه ای ویتامین آ می باشند.
لیمو ترش
پرتقال
نارنگی
فلفل سبز
کلم بخصوص کلم قرمز
گوجه فرنگی
سبزیجات معطر مانند جعفری، گشنیز، ترخون
کاهو
پیاز
تربچه، ترب سیاه و سفید
کیوی و آناناس
البته توجه کنید که ویتامین ث در سبزیجات پژمرده و پلاسیده از بین رفته و دیگر وجود ندارد.
گوجه فرنگی
پرتقال
کلم و اسفناج
گل کلم
هویج
غلات
حواس تان به ویتامین ها باشد. ممکن است بدن شما نسبت به آنها فقیر باشد. سلامتی شما آرزوی ما است.
منابع
مقاله علمی و آموزشی «همه ی آنچه که از انواع ویتامین ها باید بدانید»، نتیجه ی تحقیق و پژوهش، گردآوری، ترجمه و نگارش هیئت تحریریه علمی پورتال یو سی (شما می توانید) می باشد. در این راستا کتاب میوه و گیاه درمانی، نوشته ی ریموند دکستره و ترجمه دکتر سیاوش آگاه از انتشارات سمن، منتشر شده در اسفند 1391 با شابک 3-58-6298-964 به عنوان منبع اصلی مورد استفاده قرار گرفته است.