پنکه چگونه کار می کند؟
پنکه وسیله ای است که انرژی الکتریکی را به انرژی مکانیکی تبدیل می کند. این وسیله بر اساس خاصیت مغناطیسی جریان برق کار می کند. بدین منظور، یک موتور الکتریکی در داخل پنکه کار گذاشته شده است.
موتور الکتریکی از یک سیم پیچ یا آرمیچر تشکیل شده است که جریان برق می تواند از آن عبور کند. این سیم پیچ در میان قطب های یک آهنربا قرار دارد. وقتی جریان برق از سیم پیچ می گذرد، سیم پیچ به دلیل خاصیت مغناطیسی جریان برق شروع به چرخش می کند. دو سر این سیم پیچ به دو حلقه فلزی متصل است. روی هر یک از این حلقه ها یک تیغه کربن وجود دارد که از طریق آنها جریان الکتریسیته به سیم پیچ منتقل می شود. سیم پیچ به یک محور فلزی متصل است. این محور از سوی دیگر به سه یا چهار پره که از فلزی سبک ساخته شده اند، وصل می شود. با چرخش موتور، این پره ها نیز شروع به چرخیدن می کنند.
پره ها به گونه ای طراحی شده اند که وقتی می چرخند، هوا را از یک سو به سوی دیگر می رانند. در نتیجه هوا در اتاق به جریان می افتد.
سرعت چرخش موتور بوسیله یک تنظیم کننده یا رگلاتور تنظیم می شود. رگلاتور دارای مقاومتی است که بر اساس آن مقدار جریان الکتریکی سیم پیچ تنظیم می شود.
پنکه ها معمولاً به دو صورت سقفی و رومیزی هستند و معمولاً 60 تا 120 واتی می باشند.
نوع دیگری از پنکه نیز وجود دارد (هواکش) که از آن برای بیرون راندن هوای گرم یا آلوده یک فضای بسته مثل سالن های سینما، فروشگاه ها، زیر زمین ها، آشپزخانه ها و… استفاده می شود. پره های این پنکه ها به گونه ای ساخته شده است که می توانند هوا را از یکسو بِمَکَند و به سوی دیگر برانند.
وقتی پنکه کار می کند، احساس می کنیم خنک می شویم. آیا می دانید چگونه این اتفاق می افتد؟
پنکه سرعت جریان هوا را افزایش می دهد. این عمل موجب افزایش میزان تبخیر در بدن ما می شود. به همین جهت وقتی پنکه کار می کند احساس می کنیم خنک می شویم. این حالت زمانی که خودمان را باد می زنیم نیز رخ می دهد.
منابع
مقاله علمی و آموزشی «پنکه چگونه کار می کند؟»، نتیجه ی تحقیق و پژوهش، گردآوری، ترجمه و نگارش هیئت تحریریه علمی پورتال یو سی (شما می توانید) می باشد. در این راستا کتاب چرا، چطور، چگونه؟، نوشته ی دکتر سونیتا گوپتا و دکتر نینا آگراوال و ترجمه پریسا همایون روز و پریچهر همایون روز از موسسه نشر و تحقیقات ذکر، منتشر شده در تیر 1393 با شابک 978-964-307-221-6 به عنوان منبع اصلی مورد استفاده قرار گرفته است.
سلام خیلی جالب بود
سلام به همگی.. استاد با عرض پوزش یه توضیح غلط اینجا وجود دارد اونم آهنربا هست.. آهنربا معمولاً در آرمیچرهای کوچک استفاده میشود و این نوع موتورها تعداد دفعات راه اندازی زیادی ندارند یعنی مثل پنکه دائم در حال چرخش نیستند چونکه در این صورت جاروبک ها آسیب میبینند و موتور از کار می افتد.. در موتورهای بزرگتر مانند پنکه بجای آهنربا از یک سیم پیچ دوم استفاده میکنند که هنگام برقراری جریان نیروی مغناطیسی تولید میکند و در واقع یک آهنربای الکتریکی محسوب میشود و در برخی هواکش های کوچکتر آهنربا نیز وجود دارد اما تفاوتی که میان این دو هست بجز ساختمان آنها این است که برخلاف آرمیچرهای کوچک سیم پیچ ثابت است و آهنربا میچرخد… با عرض پوزش و درود فراوان..