وگانیسم چیست؟

به فردی که تغذیه خود را عاری از هر نوع گوشتی، از جمله گوشت قرمز، گوشت سفید، ماهی و غذاهای دریایی کرده باشد، گیاهخوار گفته می شود. با این حال فرد گیاهخوار تخم مرغ، محصولات لبنی و عسل مصرف می کند. البته در بین دسته های گیاهخواران نیز تمایلات متنوعی وجود دارد؛ از جمله پسکو – وجترین ها (Pesco-vegetarian) و فلکسیترین ها (flexitarian). دسته اول افرادی هستند که غذاهای دریایی؛ مانند ماهی و میگو را از رژیم غذایی خود حذف نکرده اند و دسته دوم هر از گاهی مانند مهمانی ها و دورهمی ها گوشت مصرف می کنند.

افرادی که لب به فرآورده های حیوانی نمی زنند را گیاهخوار مطلق (Vegetalian) می نامند که فقط از دنیای گیاهان تغذیه می کنند. در این نوع رژیم غذایی هر ماده ای که بطور مستقیم یا غیر مستقیم از حیوانات تامین شده باشد، حذف شدنی است. به همین دلیل گیاهخوار مطلق از مصرف محصولات لبنی، تخم مرغ و حتی عسل خودداری می کند.

وگان یا وگانیسم (Veganisme) مرحله نهایی و سختگیرانه گیاهخواری مطلق است که فراتر از حذف گوشت و پیروی کردن از یک رژیم غذایی است. وگانیسم یک سبک زندگی خاص بوده و بر یک فلسفه اساسی نهادینه شده است؛ اینکه انسان باید بدون آزار هیچ نوع حیوانی به حیات خود ادامه دهد. بنابراین هر گونه بیگاری کشیدن، استثمار، آزار و اذیت و بی رحمی نسبت به حیوانات (بطور عام) ممنوع است.

وگان ها علاوه بر امتناع از مصرف گوشت و فرآورده های حیوانی، دور پشم، چرم (لباس، کیف، کمربند، دستبند و…)، پَر، کشمیر (بافتی تهیه شده از پشم بز کشمیر) و ابریشم خط قرمز می کشند و حتی از لوازم آرایشی و بهداشتی که روی حیوانات تست شده باشد، استفاده نمی کنند. طرفداران سفت و سخت وگانیسم حتی سیرک یا باغ وحش نیز نمی روند، مخالف داشتن حیوانات خانگی هستند و از مروارید اصل استفاده نمی کنند و تمام این کارها را به خاطر منافع انسان، حمایت از حیوانات و حفظ محیط زیست انجام می دهند.

در واقع وگانیسم همان گیاهخواری مطلق است که فلسفه ای به مراتب جدی تر را دنبال می کند. این سبک تغذیه ای به دهه 50 میلادی باز می گردد. برای اولین بار در سال 1944 بود که دونالد واتسون (Donald Watson) انگلیسی واژه وگان را مطرح کرد و خود نیز اولین وگانیست محسوب می شود. در سال 1948 اولین انجمن وگان در ایالات متحده آمریکا تاسیس شد.

اول نوامبر (10 آبان) به عنوان روز جهانی وگان نامگذاری شده است.

منابع

مقاله علمی و آموزشی «وگانیسم چیست؟»، نتیجه ی تحقیق و پژوهش، گردآوری و نگارش هیئت تحریریه پورتال یو سی (شما می توانید) می باشد. در این راستا مقاله فائزه پورمتشکر در مجله دانشمند، به عنوان منبع اصلی مورد استفاده قرار گرفته است.