وگانیسم چیست؟

به فردی که تغذیه خود را عاری از هر نوع گوشتی، از جمله گوشت قرمز، گوشت سفید، ماهی و غذاهای دریایی کرده باشد، گیاهخوار گفته می‌شود. با این حال فرد گیاهخوار تخم مرغ، محصولات لبنی و عسل مصرف می‌کند. البته در بین دسته‌های گیاهخواران نیز تمایلات متنوعی وجود دارد. از جمله پسکو – وجترین‌ها (Pesco-vegetarian) و فلکسیترین‌ها (flexitarian). دسته اول افرادی هستند که غذاهای دریایی مانند ماهی و میگو را از رژیم غذایی خود حذف نکرده‌اند و دسته دوم هر از گاهی مانند مهمانی‌ها و دورهمی‌ها گوشت مصرف می‌کنند.

افرادی که لب به فرآورده‌های حیوانی نمی‌زنند را گیاهخوار مطلق (Vegetalian) می‌نامند که فقط از دنیای گیاهان تغذیه می‌کنند. در این نوع رژیم غذایی هر ماده‌ای که بطور مستقیم یا غیرمستقیم از حیوانات تامین شده باشد، حذف شدنی است. به همین دلیل گیاهخوار مطلق از مصرف محصولات لبنی، تخم مرغ و حتی عسل خودداری می‌کند.

سبک زندگی وگانیسم

وگان یا وگانیسم (Veganisme) مرحله نهایی و سختگیرانه گیاهخواری مطلق است که فراتر از حذف گوشت و پیروی کردن از یک رژیم غذایی است. وگانیسم یک سبک زندگی خاص بوده و بر یک فلسفه اساسی نهادینه شده است. اینکه انسان باید بدون آزار هیچ نوع حیوانی به حیات خود ادامه دهد. بنابراین هر گونه بیگاری کشیدن، استثمار، آزار و اذیت و بی‌رحمی نسبت به حیوانات (بطور عام) ممنوع است.

وگان‌ها علاوه بر امتناع از مصرف گوشت و فرآورده‌های حیوانی، دور پشم، چرم (لباس، کیف، کمربند، دستبند و…)، پَر، کشمیر (بافتی تهیه شده از پشم بز کشمیر) و ابریشم خط قرمز می‌کشند و حتی از لوازم آرایشی و بهداشتی که روی حیوانات تست شده باشد، استفاده نمی‌کنند. طرفداران سفت و سخت وگانیسم حتی سیرک یا باغ وحش نیز نمی‌روند، مخالف داشتن حیوانات خانگی هستند و از مروارید اصل استفاده نمی‌کنند و تمام این کارها را به خاطر منافع انسان، حمایت از حیوانات و حفظ محیط زیست انجام می‌دهند.

در واقع وگانیسم همان گیاهخواری مطلق است که فلسفه‌ای به مراتب جدی‌تر را دنبال می‌کنند. این سبک تغذیه‌ای به دهه 50 میلادی باز می‌گردد. برای اولین بار در سال 1944 بود که دونالد واتسون (Donald Watson) انگلیسی واژه وگان را مطرح کرد و خود نیز اولین وگانیست محسوب می‌شود. در سال 1948 اولین انجمن وگان در ایالات متحده آمریکا تاسیس شد.

اول نوامبر (10 آبان) به عنوان روز جهانی وگان نامگذاری شده است.

منابع

• فائزه پورمتشکر. مجله دانشمند.