طرح هرمی چیست؟

هر نوع طرح بازاریابی شبکه ای (Network Marketing) که عمدتاً پاداش را به عضوگیری بدهد تا فروش کالا و یا خدمات، طرح هرمی یا دسیسه هرمی (Pyramid scheme) است.

هدف از بازاریابی شبکه ای انجام عمل فروش مستقیم و رساندن محصول به دست مشتری با کاهش هزینه تبلیغات می باشد. بنابراین مشتری به کالای خریداری شده نیاز دارد و بابت آن کالا، قیمت نرمال بازار را می پردازد. اما در طرح های هرمی که شکل کلاهبردارانه ی بازاریابی شبکه ای است، شخص یا گروهی با راه اندازی یک طرح بازاریابی و بدون وجود کالایی، صرفاً پول جابجا می کنند؛ که این پول ها نوعی حق عضویت در گروه یا ورود به هرم است. اگر هم کالایی وجود داشته باشد، کاملاً صوری می باشد.

طرح های هرمی در اکثر کشورها، غیر قانونی بوده و فعالیت در آنها جرم محسوب می شود. شما می توانید با شیوه ی کار طرح های هرمی آشنا شوید. اینها چیزهایی است که باید درباره طرح های هرمی بدانید.

برخی از طرح های هرمی خود را بازی می نامند، مانند بازی هواپیما. در این بازی، شرکت کنندگان را تشویق می کنند که صندلی های خالی یک هواپیمای خیالی را بفروشند. وقتی هواپیمای شما پر بشود، پولی گیرتان می آید. در حالی که این کار، هیچ توجیه عقلانی نداشته و هیچ چیز ارزشمندی از قبیل کالا یا خدمات در آن وجود ندارد و رد و بدل نمی شود، ولی همه سعی دارند هواپیمایشان را پر کنند؛ زیرا مردم در برابر طمع، تسلیم نمی شوند.

سکه های طلا به عنوان محصولات کلکسیونی و با قیمتی بالاتر از ارزش واقعی شان، نمونه دیگری از طرح هرمی است که بسیاری را به دام خود کشانده و افرادِ اول را به سود می رساند. در حالی که سایر افراد (زیر مجموعه ها)، پول خود را از دست می دهند. بطورکلی هر محصول و یا خدماتی که بخواهد در بازاریابی شبکه ای عرضه شود باید با قیمت رقابتی مشابه خود در بازار به فروش برسد. اما در طرح های هرمی این گونه نیست.

خب؛ با این شرایط چرا مردم در این گونه طرح ها گرفتار می شوند؟
زیرا وعده پورسانت ها و درآمد بسیار زیاد در قبال خرید فلان مقدار کالا در همان اولِ کار، به آنها داده می شود. در طرح های هرمی، افراد بالای هرم با بکارگیری شیوه های روان شناسی، مردم را به خرید محصولی که به آن نیاز ندارند و با قیمتی بسیار بیشتر از قیمت بازار، تحریک می کنند و مبنای اصلی کار آنها امیدوار کردن مردم به این است که در آینده می توانند این هزینه اضافی را از طریق پورسانت های دریافتی با جذب افراد جدید (زیر مجموعه) جبران کنند.

اغلب کشورها با طرح های فریبکارانه ی «یک شبه پولدار شو» مانند انواع طرح های هرمی (با هر توجیهی) به شدت برخورد می کنند. طرح هایی که در آن مردمِ طمعکارِ تنبل و ساده لوح سر کیسه می شوند. دلیل علم اقتصاد برای رد طرح های هرمی این است که هر فردی با ورود به هرم، نیاز به جذب افراد دیگری به عنوان زیر مجموعه ی خود دارد. بنابراین پس از مدت بسیار کوتاهی همه ی افراد جامعه (دنیا) وارد این طرح شده و از آنجایی که جامعه ی انسانی، تعداد نفرات محدود و مشخصی دارد، باعث اشباع جامعه می شود. (به عبارتی، روزی فرا می رسد که همه ی افراد جامعه در این طرح حضور دارند.) در اینجا است که افراد حاضر در پایین هرم، دیگر توانایی به عضویت در آوردن افراد جدید را ندارند و از آنجایی که کالایی متناسب با مبلغ پرداختی شان نیز دریافت نکرده اند؛ نتیجه می گیریم که سازندگان طرح های هرمی و معدود افراد بالای هرم، بُرد کرده و ثروت بسیاری زیادی بدست می آورند اما هرچه به سمت پایین هرم حرکت کنیم با افراد بازنده و مال باخته مواجه خواهیم شد.

اعتبار و شهرت خود را قربانی طرح های پول یک شبه نکنید که نه تنها پول خود را می بازید بلکه همه افرادی که به شما اعتماد کرده اند نیز پولشان را خواهند باخت و در نهایت اعتباری برای شما باقی نخواهد ماند. اعتبار چیزی است که فقط یک بار می شود آن را خرج کرد.

[toggle title=”برای مشاهده منابع اینجا کلیک کنید.” state=”close” ]

مقاله علمی و آموزشی «طرح هرمی چیست؟»، نتیجه ی تحقیق و پژوهش میدانی، گردآوری و نگارش هیئت تحریریه پورتال یو سی (شما می توانید) می باشد. در این راستا کتاب چگونه یک سوپراِستار بازاریابی شبکه ای بشوید؟، نوشته ی مری کریستنسن و ترجمه نیما عربشاهی به عنوان منبع اصلی مورد استفاده قرار گرفته است.

[/toggle]