آنچه که از انواع شپش باید بدانید

شپش یا پدیکولوزیس یک انگل کوچک است که در قسمت‌های مختلفی از بدن زندگی می‌کند. مشکل جدی برای سلامتی محسوب نمی‌شود اما بسیار آزار دهنده است و به راحتی به دیگران منتقل می‌شود. شپش‌ها در طول تاریخ بین مردم کشورهای مختلف منتشر می‌شدند. بطوریکه حتی در مومیایی‌های مصر باستان نیز وجود داشته است.

تخم‌های شپش معمولاً به ساقه موها چسبیده‌اند و در پشت گوش‌ها یا بخش بالایی گردن مشاهده می‌شوند. 5 تا 10 روز طول می‌کشد تا این تخم‌ها که به رنگ روشن هستند، تغذیه از بدن میزبان را شروع کنند. به علاوه 7 روز زمان می‌برد تا تخم‌ها به شپش بالغ تبدیل شوند.

در این مقاله شما می‌توانید با انواع شپش و راه‌های انتقال آنها آشنا شوید.

انواع شپش

شپش سر

این نوع شپش معمولاً روی موهای سر یافت می‌شود. تخم‌های شپش سر در لباس‌ها و سایر اشیایی که با سر تماس دارد (مانند کلاه، یقه لباس، برس، شانه و…) منتشر می‌شود. این گونه غالباً پس از یک هفته از تخم بیرون آمده و بعد از اینکه به شپش بالغی تبدیل شد، حتی در صورتی که دور از بدن میزبان باشد، می‌تواند 1 تا 2 روز زنده بماند.

شپش‌های سر غالباً در مدارس یافت می‌شوند. هر سال خصوصاً در فصل پاییز، شیوع شپش در چندین مدرسه گزارش می‌شود. برخلاف نظر عامه مردم، شپش‌های سر به همان اندازه که به موهای کثیف منتقل می‌شوند، می‌توانند به موهای تمیز نیز انتقال پیدا کنند. این شپش‌ها در دخترها شایع‌تر هستند. البته فقط مختص دخترانی با موهای بلند نمی‌باشد. به علاوه باید در نظر داشت که شپش سر ناقل بیماری خاصی نیستند.

شپش‌های بدن

شپش‌ها در بخش‌های مختلف بدن لانه می‌کنند و سپس در لباس‌ها و تختخواب افراد منتشر می‌شوند. برخلاف شپش‌های سر، شپش‌های بدن، به الیاف لباس (خصوصاً داخل درزهای لباس) می‌چسبند. شپش ماده 9 تا 10 تخم در یک روز و در کل عمر خود جمعاً 270 تا 300 تخم می‌گذارد.

شپش‌های ناحیه تناسلی

این شپش‌ها روی پوست و موی ناحیه تناسلی زندگی می‌کنند و از طریق رابطه جنسی، استفاده از لباس و تختخواب اشتراکی انتقال پیدا می‌کنند. شپش‌های ناحیه تناسلی حتی به مژه‌ها نیز می‌چسبند.

نحوه انتقال

شپش‌های سر معمولاً در بین کودکان در محیط‌های شلوغ مانند مدرسه یا مهد کودک، شیوع پیدا می‌کنند. شپش‌ها فاقد بال هستند و نمی‌توانند از بدن یک فرد به فرد دیگر بپرند یا پرواز کنند. آنها فقط خیلی سریع می‌خزند و با استفاده از پنجه‌های خود ساقه یک مو را گرفته و به موی دیگر منتقل می‌شوند. بنابراین اگر سر و موهای کودکان نزدیک یکدیگر باشد، شپش‌ها فرصت پیدا می‌کنند تا از طریق کلاه، جالباسی، شال و روسری، کلاه ایمنی، هدفون، برس، اسباب بازی و… از کودکی به کودک دیگر منتقل شوند.

عدم رعایت بهداشت، نقش موثری در انتقال شپش سر ندارد. اما در منتقل شدن شپش بدن بسیار تاثیرگذار است که معمولاً در میان افراد فقیر و بی‌خانمان مشاهده می‌شود. البته امروزه اغلب افراد جامعه، ضدعفونی کردن اشیاء، حمام کردن و شستشوی مرتب لباس‌ها را رعایت می‌کنند، بنابراین شپش بدن بندرت مشاهده می‌شود.

شپش‌های تناسلی از طریق رابطه جنسی و استفاده اشتراکی از حوله، ملافه یا لباس، از فردی به فرد دیگر انتقال پیدا می‌کنند.

علائم ابتلا

• مشاهده شپش‌ها روی پوست سر، لباس یا موهای بدن
• خارش شَدید
• مشاهده تخم شپش روی ساقه موها
• مشاهده ضایعات پوستی قرمز رنگ در محل لانه گزینی شپش‌ها

درمان و پیشگیری

باید از لوسیون‌ها، کرم‌های شستشو و شامپوهای مخصوص بطور مستقیم در نواحی گرفتار استفاده کنید. حتی گاهی لازم است برای یک بیمار، درمان تکرار شود.

سلامتی شما آرزوی ما است.

منابع

1. MedBroadcast. ترجمه مجله سلام سلامت.