با خواص درمانی فلفل آشنا شوید

فلفل گیاهی علفی و یکساله به ارتفاع تا 60 سانتیمتر است. برگ های این گیاه بیضی شکل، نوک تیز و به صورت منفرد، روی ساقه قرار دارند. گل های فلفل به رنگ سفید یا مایل به زرد و میوه آنکه اکثراً مخروطی شکل است، دارای اندازه های مختلف و به رنگ سبز یا قرمز می باشد که پس از رسیدن، مزه بسیار تندی پیدا می کند. میوه فلفل، دارای تعداد زیادی دانه های سفید رنگ در داخل خود می باشد. قسمت مورد استفاده فلفل، میوه های آن است که در صنایع غذایی و دارویی مصرف بالایی دارد.

در این مقاله شما می توانید با مهم ترین خواص درمانی فلفل آشنا شوید.

ترکیبات مهم

فلفل شامل 1.5 درصد ترکیبات تند و سوزاننده به نام اولئورزین است. مهم ترین ترکیب اولئورزین، به نام کپسایسین می باشد که ساختمان فنلی دارد و بسیار تند و سوزاننده بوده و به میزان 2 درصد در فلفل وجود دارد.

ساختمان شیمیایی آن شبیه اوژنول موجود در میخک است. هرچه هوای محل کشت آن گرم تر باشد این ماده بیشتر تولید شده و فلفل تندتر می شود. کپسایسین، بقدری تند است که حتی با رقیق کردن، به میزان یک در یازده میلیون در محلول آبی، قابل تشخیص می باشد. ترکیبات مهم دیگر فلفل، شامل کاروتنوئیدها، ویتامین های A و C و مقدار کمی اسانس است.

داروشناختی و اثرات مهم

از قدیم، فلفل را به عنوان ضد آسم، ضد تب، درمان عفونت های دستگاه تنفسی، مشکل هضم غذا، مرهم و ضد سرطان مصرف می کردند. ماده اصلی آن، کپسایسین، دارای خاصیت محرک، ضد دردهای عصبی موضعی، ضد ورم، ضد آرتریت و ضد روماتیسم است.

مصرف خوراکی فلفل، دارای خواص محرک گردش خون، ضد اکسیژن، کاهش دهنده کلسترول و چربی خون است (که با این اثر می تواند باعث جلوگیری از تنگی و گرفتگی عروق شود). همچنین دارای خاصیت کاهش چسبندگی پلاکت می باشد که با این عمل، از لخته شدن خون و ایجاد سکته، جلوگیری می کند.

پژوهش های کلینیکی جدید نشان داده است که مصرف کرم های حاوی 0.25 – 0.75 درصد کپسایسین به صورت موضعی تا چهار بار در روز می تواند در کاهش دردهای آرتریت، روماتیسم و کاهش آثار پسوریازیس، موثر باشد. این آثار نیز با خوردن فلفل و گنجاندن آن در رژیم روزانه، می تواند بر بدن اعمال گردد.

مهم ترین اثرات گزارش شده

• ضد درد
• ضد چسبندگی پلاکت ها
• ضد میکروب
• ضد سرطان
• ضد سم
• ضد اکسیدان
• ضد نفخ
• ضد پسوریازیس
• ضد ورم
• ضد نیتروزآمین
• ضد تب
• ضد احتقان
• قابض
• تولید برادی کاردی
• باز کننده برونش ها
• آنتاگونیست کلسیم
• محرک گردش خون
• ادرارآور
• هضم کننده
• معرق
• کاهنده چربی خون
• حل کننده فیبرین
• حشره کش
• ملتهب کننده
• مقوی معده
• گرمازا و نگهدارنده آب در بدن

نکات مهم

1. فلفل دارای گونه، واریته و هیبریدهای مختلفی است که از نظر شکل، اندازه و تندی با هم اختلاف دارند و تعدادی از آنها را در ایران داریم. کلیه فلفل های تند، به دلیل داشتن ماده کپسایسین از نظر خواص، مشابه هستند. دو نوع از پُر مصرف ترین فلفل های کاشتنی در ایران شامل فلفل سبز و فلفل دلمه است. فلفل دلمه ماده تند ندارد.
2. چون بسیاری از خواص فلفل قرمز، مربوط به ماده تند آن می باشد، فلفل های شیرین که مقادیر کم از این ماده یا بدون این ماده هستند، همه آثار فلفل تند را ندارند.
3. یکی از محصولات دارویی مهم فلفل قرمز مشمع طبی آن است. برای این منظور عصاره فلفل را با غلظت حدود 2 تا 3 درصد به همراه چند ماده دیگر روی لایه ای از پارچه یا پلاستیک به صورت لایه ای نازک قرار داده و به اندازه های مختلف، بسته بندی می کنند. این مشمع طبی، برای دردهای موضعی و اسکلتی، مانند دست، پا و کمر مفید است. برای اینکار اندازه مورد نظر را انتخاب یا از صفحات بزرگ مشمع، برش می دهند و روی موضع محل درد می چسبانند. ضمن دو سه روز، عصاره فلفل باعث تحریک و پُر خونی شده و با آثار ضد دردی که دارد، دردهای موضعی را تسکین می دهد.
4. پودر فلفل قرمز (فلفل خشک) خواصی مشابه فلفل تازه دارد.
5. فلفل سیاه که اکثراً به صورت پودر تقریباً سیاه رنگ در بازار وجود دارد با فلفل سبز یا قرمز کاملاً متفاوت است. فلفل سیاه پودر میوه های نرسیده و خشک شده درختی است با نام علمی Piper Nigrum که از خانواده فلفل می باشد. این گیاه با ریشه های نابجا که تولید می کند با اتصال به درختان دیگر به عنوان انگل و تکیه گاه بالا می رود. برگ های این گیاه منفرد، بیضی شکل و نوک تیز هستند. گل ها به صورت مجتمع سنبله بوده که به میوه هایی کروی و کوچک تبدیل می شوند. موطن این گیاه هندوستان است، ولی در نواحی دیگر از جمله چین، کامبوج و نقاط دیگری از آسیا کشت می شود. برای تهیه فلفل سیاه، میوه ها را قبل از رسیدن کامل می چینند و در آفتاب خشک می کنند (گاهی هم از دستگاه های خشک کن استفاده می شود). به این ترتیب، میوه ها آب خود را از دست داده و پوست آنها چروکیده می شود. این میوه ها پس از خشک شدن به صورت کروی و قطر حدود 5 میلیمتر با سطحی ناصاف و چروکیده و قهوه ای مایل به سیاه یا خاکستری تیره در می آیند. در صورتی که این میوه پودر شود، پودر فلفل سیاه موجود در بازار بدست می آید.
6. فلفل سفید، میوه های کاملاً رسیده گیاه بالا است که با قرار دادن در آب بدست می آید.
7. خواص فلفل سیاه و سفید مشابه، ولی خواص این دو نوع فلفل با فلفل سبز و قرمز کاملاً متفاوت است.
8. خواص مهم فلفل سیاه و سفید شامل اثرات تحریکی دستگاه گوارش بوده و عطسه آور است. این نوع فلفل بیشتر به عنوان چاشنی و ادویه مصرف دارد و مورد استفاده دارویی نمی باشد. مصرف زیاد آن باعث تحریکات دستگاه گوارش، مجاری ادرار و لوزالمعده می گردد.

فلفل جز گیاهان بدون خطر است، ولی ممکن است در بعضی افراد ایجاد حساسیت کند. همچنین مصرف بیش از اندازه آن، ممکن است باعث التهابات روی پوست بدن، غشای مخاطی و مخاط معده و روده گردد.

منابع

مقاله علمی و آموزشی «با خواص درمانی فلفل آشنا شوید»، نتیجه ی تحقیق و پژوهش، گردآوری و نگارش هیئت تحریریه علمی پورتال یو سی (شما می توانید) می باشد.