تغذیه مناسب برای جلوگیری از دیابت بارداری
دیابت بارداری در 3 تا 8 درصد بارداری ها ایجاد می شود. این بیماری به علت تغییر سطح هورمون ها در بدن به وجود می آید و گاهی اوقات برای درمان آن نیاز به تزریق انسولین است. دیابت بارداری در اکثر موارد بعد از تولد نوزاد از بین خواهد رفت.
یک برنامه غذایی سالم در دوران بارداری باید اهداف زیر را دنبال نماید:
- کنترل میزان قند خون با هدف دستیابی به سطح قند خون در محدوده طبیعی
- تامین تغذیه مناسب برای شما و همچنین برای جنین در حال رشد
- دستیابی به تغییرات مناسب وزن در طول دوران بارداری
در این مقاله شما می توانید با تغذیه سالم در دوران بارداری و جلوگیری از دیابت بارداری آشنا شوید.
غذاهای حاوی کربوهیدرات به گلوکز تبدیل شده و برای تامین انرژی بسیار مفید هستند. کربوهیدرات برای شما و فرزندتان بسیار مفید است. برای کمک به تنظیم میزان قند خون خود لازم است مواد حاوی کربوهیدرات را در سه وعده غذایی اصلی و 2 تا 3 میان وعده در روز تقسیم کنید.
مواد غذایی حاوی کربوهیدرات عبارتند از نان و غلات صبحانه، ماکارونی، برنج و رشته فرنگی، سیب زمینی و ذرت، حبوبات مانند لوبیا و عدس، میوه ها، شیر، ماست، شیر سویا غنی شده با ویتامین D. در بعضی از موارد به رغم تنظیم میزان مصرفی کربوهیدرات توسط خانم های باردار، سطح قند خون بالاتر از حد طبیعی است. در این موارد نباید کربوهیدرات را از برنامه غذایی حذف کرد بلکه در روند درمان دیابت بارداری نیاز به استفاده از انسولین برای تنظیم میزان قند خون است.
همواره سعی کنید تا میزان چربی مصرفی خود را کم کنید، بخصوص چربی های اشباع. از چربی های سالم مانند روغن کانولا، زیتون و انواع روغن های اشباع نشده، مارگارین، آوکادو و روغن تهیه شده از مغزهای خوراکی استفاده کنید. به منظور محدود کردن میزان مصرفی چربی های اشباع در رژیم غذایی، گوشت مصرفی خود را از نوع کم چرب، مرغ بدون پوست و لبنیات کم چرب انتخاب کرده و از مصرف مواد غذایی آماده و فست فود خودداری کنید. مصرف چربی بیش از اندازه باعث ایجاد اضافه وزن شده و در نتیجه به صورت غیر مستقیم باعث بالا رفتن سطح قند خون خواهد شد.
روزانه مصرف دو واحد پروتئین برای شما توصیه می شود. مواد غذایی حاوی پروتئین عبارتند از: گوشت، مرغ، ماهی، تخم مرغ، پنیر کم چرب، این مواد غذایی بطور مستقیم باعث تغییر در میزان قند خون شما نمی شوند. شیر، ماست و حبوبات نیز منابع مهمی برای پروتئین هستند. به خاطر داشته باشید که آنها حاوی کربوهیدرات نیز هستند.
نیاز به مصرف کلسیم و آهن در طول دوران بارداری افزایش می یابد. سعی کنید 2 تا 3 وعده مواد غذایی کم چرب حاوی کلسیم در روز مصرف کنید (250 میلی لیتر شیر یا شیر سویا غنی شده، 200 گرم ماست یا دو برش پنیر) آهن در گوشت قرمز، مرغ و ماهی به آسانی جذب می شود. به هر حال اگر شما گیاه خوار بوده و یا تمایلی به استفاده از این مواد غذایی ندارید، می توانید طبق صلاح دید پزشک از مکمل های حاوی کلسیم و آهن استفاده کنید.
مواد غذایی که باعث افزایش اضافه وزن در شما نشده یا سطح قند خون تان را افزایش نمی دهند را می توانید آزادانه مصرف کنید. به عنوان مثال میوه ها مانند توت فرنگی، لیمو، لیموترش، خیار، کاهو، سبزیجات (به جزء سیب زمینی، ذرت و حبوبات). سعی کنید دو واحد در روز از سبزیجات استفاده کنید. در اغلب اوقات سعی کنید آب را به عنوان نوشیدنی انتخاب کنید. گاهی اوقات با اضافه کردن لیموترش می توانید طعم متفاوتی برای خود ایجاد کنید. از شیرین کننده های مصنوعی در مقادیر کم می توان استفاده کرد.
تغذیه نوزاد با شیر مادر به همه خانم های باردار توصیه می شود. این یکی از بهترین روش هایی است که به شما در رسیدن به وزن قبل از بارداری کمک خواهد کرد. در حالی که سطح قند خون بعد از تولد نوزاد به میزان طبیعی خواهد رسید اما 30 تا 50 درصد خانم هایی که در طول دوران بارداری خود مبتلا به دیابت بوده اند در 13 تا 15 سال آینده مبتلا به دیابت نوع 2 خواهند شد.
میان وعده ها می توانند در کاهش قند خون به شما کمک کنند. اگر شما بین وعده های اصلی غذایی خود از میان وعده ها استفاده نکنید ممکن است به علت پایین آمدن قند خون دچار ضعف و سرگیجه شده و در نتیجه برای از بین بردن این حالات مجبور به استفاده از مواد غذایی با حجم بیشتری شوید. پس می بینید که داشتن سه وعده غذایی اصلی و سه میان وعده به شما در کنترل صحیح قند خون کمک خواهد کرد. وعده های غذایی بیشتر با حجم کم بسیار مناسب است. در برنامه غذایی خود ترکیبی از انواع گروه ها را داشته باشید. به عنوان مثال کربوهیدرات نباید تمام برنامه غذایی شما را پُر کند چرا که باعث بالا رفتن سریع قند خون خواهد شد. خوردن کربوهیدرات به همراه پروتئین می تواند این اثر را کاهش دهد. سلامتی شما آرزوی ما است.
منابع
مقاله علمی و آموزشی «تغذیه مناسب برای جلوگیری از دیابت بارداری»، نتیجه ی تحقیق و پژوهش، گردآوری و نگارش هیئت تحریریه علمی پورتال یو سی (شما می توانید) می باشد. در این راستا گزارش راضیه گودرزی در روزنامه همشهری به عنوان منبع اصلی مورد استفاده قرار گرفته است.