با زندگی خرس ها آشنا شویم
خرس ها پستاندارانی هستند با جثه بزرگ و دم کوتاهی که در میان موهای بلندشان مخفی است. سر گرد و گردن شان کوتاه بوده و هر کدام از دست ها و پاهایشان دارای پنج انگشت می باشد و از لحاظ حرکتی کف رو هستند.
دندان خرس تیز نیست و مانند سایر گوشتخواران برای بریدن گوشت طراحی نشده است. به عنوان مثال در بیشتر گوشتخواران، دندان نیش بزرگ است و برای کشتن طعمه کاربرد دارد؛ در خرس ها این دندان ها نسبتاً کوچک اند و خرس ها از آن به عنوان ابزاری برای دفاع استفاده می کنند. دندان آسیای خرس مسطح و پهن است تا بتواند غذاهای گیاهی را خرد کرده و بکوبد.
هر یک از دست و پاهای خرس، 5 چنگال تیز و بلند دارد که بر عکس گربه، جمع نمی شوند. این دست و پاها برای بالا رفتن از درخت و شکافتن خانه موریانه و کندوی عسل، یافتن و کندن ریشه گیاهان و گرفتن طعمه به کار می روند. راه رفتن خرس ها با راه رفتن بسیاری از گوشتخواران تفاوت دارد و گویی روی پنجه پا راه می روند که برای افزایش سرعت، کارآمد است و البته خرس ها مانند انسان روی دو پا هم می توانند راه بروند.
موی خرس بلند و زمخت است. رنگ موی آنها بسته به اینکه از چه نوع خرسی باشند، می تواند تقریباً هر رنگی داشته باشد. این حیوان وحشی انواع گوناگونی دارد که غالباً گوشتخوار هستند اما از برخی خوراکی های گیاهی نیز تغذیه می کنند. محل زندگی خرس ها بسته به انواع آنها بسیار گوناگون و از جنگل و کوه گرفته تا سرزمین های قطبی گسترده است.
انواع خرس ها
چند نوع خرس معروف عبارتند از:
خرس قطبی
خرس بزرگی است که معمولاً در قطب شمال زندگی می کند. این خرس به عنوان خرس سفید یا خرس شمالی نیز شناخته می شود. با توجه به گرم شدن زمین این موجودات در حال نابودی هستند.
خرس های قطبی بوی غذا را از فاصله صد مایلی در هوای آزاد و همچنین از فاصله سی متری در زیر برف تشخیص می دهند. این حیوان بسیاری از وقت خود را در زیر آب سپری می کند.
خرس قهوه ای
نوعی خرس بزرگ است که در بسیاری از مناطق آمریکای شمالی و شمال آسیا پراکنده است. وزن این خرس ها از 70 تا 780 کیلوگرم متغیر بوده و بزرگترین زیر گونه آن خرس کودیاک در قامتی هم اندازه خرس قطبی با وی بر سر عنوان بزرگترین گونه خرس و بزرگترین حیوان شکارچی روی زمین رقابت دارد.
بیشترین شمار خرس قهوه ای به ترتیب در روسیه، آمریکا (بیشتر در آلاسکا)، کانادا، منطقه کارپات رومانی و فنلاند سکونت دارند.
خرس خاکستری
نوعی از خرس قهوه ای است که در شمال غرب آمریکا زندگی می کند.
خرس سیاه
خرس سیاه آسیایی یا خرس سیاه تبتی یا خرس ماه، گونه ای خرس در اندازه متوسط است که یک علامت V روی قفسه سینه اش نقش بسته است. این خرس به خوبی برای زندگی روی درخت انطباق یافته و در مناطق وسیعی از جنوب آسیا، شمال شرق چین، روسیه و ژاپن زندگی می کند.
خرس عینکی
خرس عینکی که به خرس آندی هم معروف می باشد، نوعی خرس است که در آمریکای جنوبی زندگی می کند. این نوع خرس تنها خرسی است که در نیمکره جنوبی زندگی می کند. دور چشم این خرس ها موهایی با رنگ متفاوت دارد که از دور شبیه به عینک به نظر می رسد.
خرس تنبل
که به آن خرس لب هم گفته می شود. نوعی خرس ساکن در جنگل های هند، نپال، پاکستان، بنگلادش و سریلانکا است. این خرس اغلب با استفاده از پنجه های بلند و خمیده اش بی حرکت از شاخه ای آویزان می شود.
خرس آفتابی
خرس آفتابی یا خرس خورشید اولین بار در جنگل های بارانی آفریقای جنوبی دیده شد. طول این خرس تقریباً یک متر و بیست سانتی متر بوده که در واقع از کوتاه ترین اعضای خانواده خرس ها است و به دلیل بویی که دارد به عنوان سگ خرس شناخته می شود. دُم خرس آفتابی 5 سانتی متر و وزن او کمتر از 65 کیلوگرم بوده و جنس نر این حیوان کمی بزرگتر از جنس ماده آن است. بر خلاف دیگر خرس ها، خزهای خرس آفتابی کوتاه و براق است که این امر به دلیل آب و هوای زمین های پَستی است که در آن سکونت دارد. تمامی قسمت های بدن او به غیر از سینه اش که به رنگ نارنجی – زرد کمرنگ و به شکل نعل اسب است از خزهای سیاه یا قهوه ای تیره پوشیده شده است. البته رنگ های مشابهی نیز در اطراف چشم ها و دهانش نیز دیده می شود که همین امر موجب انتخاب نام خرس آفتابی شده است.
غذای این حیوان، میوه ها، پرندگان، موش ها، موریانه و سایر جانوران کوچک می باشد.
پاندای قرمز
پاندای قرمز عمدتاً یک پستاندار گیاه خوار است و کمی بزرگتر از گربه خانگی (به طول 55 سانتی متر) است. قسمت زیرین پای پاندای قرمز به منظور محافظت در برابر سرما و همچنین برای پنهان نمودن غدد تعرقی پوشیده از مو است. زادگاه اصلی پاندای قرمز کوه های هیمالیا در نپال و چین جنوبی است. نام پاندا از کلمه نپالی به معنای خیزران و حیوان خانگی گیاهخوار گرفته شده است.
پاندای غول پیکر
یک پستاندار از خانواده خرس ها است که ابتدا تصور می شد که از خانواده راکون ها باشد. این حیوان در نواحی مرکزی و جنوب غربی چین زندگی می کند. پاندا به سادگی توسط لکه های سیاه روی گوش و دور چشم و دور بدنش قابل شناسایی است. رژیم غذایی این حیوان گوشتخوار 99 درصد از گیاه بامبو است و البته پاندا ممکن است غذاهایی مانند عسل، تخم پرندگان، ماهی، مرکبات، موز، برگ بوته ها، سیب زمینی را اگر در دسترس باشند، بخورد. پاندا در برخی از مناطق کوهستانی در مرکز چین مثل سیچوآن و شاآنشی و گانسو زندگی می کنند. پانداها زمانی در نواحی پایین تر زندگی می کردند اما با پیشرفت زمین های زراعی و همزمان از بین رفتن جنگل ها و برخی از عوامل دیگر پانداها به مناطق مرتفع پناه آوردند.
نسل این جانور به شدت در معرض تهدید است. در حالی که همچنان اژدها اثر ملی و تاریخی چین است در این اواخر پاندای بزرگ نیز به یک علامت و مشخصه برای چین تبدیل شده است.
حالت خوردن گیاه بامبو توسط خرس پاندا به یک نماد صلح جویی در مقابل شکارچیان تبدیل شده است. خرس پاندا یک حیوان اهلی و آموزش پذیر است و حمله آن به انسان اغلب به دلیل آزار و اذیتی بوده که از انسان به آن رسیده، و به علت خوی وحشی خود جانور نیست.
شاید جالب باشد که بدانید خرس ها را اغلب باغبان طبیعت می نامند. چون آنها پس از خوردن میوه، دانه اش را کیلومترها دور از گیاهِ مادر می اندازند و به این ترتیب به دانه افشانی گیاهان کمک می کنند.
[toggle title=”برای مشاهده منابع اینجا کلیک کنید.” state=”close” ]
مقاله علمی و آموزشی «با زندگی خرس ها آشنا شویم»، نتیجه ی تحقیق و پژوهش، گردآوری، ترجمه و نگارش هیئت تحریریه پورتال یو سی (شما می توانید) می باشد. در این راستا کتاب شگفتی های دنیای حیوانات، تهیه و تدوین نیلوفر قلی پور اسکویی و مجید جُلینی از انتشارات پارمیس، منتشر شده در آذر 1390 با شابک 0-18-6027-600-978 به عنوان منبع اصلی مورد استفاده قرار گرفته است.
[/toggle]