چگونه صحیح مسواک بزنیم و از نخ دندان استفاده کنیم؟
برای صحیح مسواک زدن باید از نظم خاصی پیروی کنیم و هیچ منطقهای از دهان را جا نگذاریم. یک روش ساده و در عین حال موثر این است که ابتدا مسواک را خیس نموده و به اندازه یک نخود، خمیر دندان را روی آن قرار دهیم. دسته مسواک را در کف دست قرار داده و با دهان باز همیشه از یک سمت (بطور قراردادی از سطح بیرونی سمت راست فک بالا) مسواک زدن را شروع نماییم.
مسواک زدن
به این ترتیب که موهای مسواک را افقی با زاویه 45 درجه مایل روی سطح دندان و لثه آخرین دندان آسیای بزرگ راست بالا قرار داده، بطوریکه موهای وسط مسواک در قسمت طوق دندان قرار گرفته و یک حرکت لرزش آرام و کم دامنه به دستمان میدهیم تا موهای وسط مسواک درون شیار لثه قرار گیرد. بعد با حرکت به سمت سطح جونده دندان و چرخش به سمت آن، مسواک مینماییم. این حرکت را 7 تا 8 بار تکرار کرده و بعد دو دندان جلوتر را مسواک مینماییم. تا سمت مقابل (سمت چپ بالا) سطح بیرونی دندانها مسواک میگردد. از همان سمت (چپ بالا) مسواک زدن سطح داخلی دندانها را به روش فوق شروع مینماییم و تا انتهای سمت راست مسواک میزنیم. بعد سطح جونده روی دندانها را با حرکت جلو و عقب مسواک میکنیم. سپس این عمل را برای دندانهای فک پایین تکرار مینماییم.
برای مسواک زدن سطح داخلی دندانهای جلویی چون نمیتوان مسواک را بطور افقی قرار داد، باید مسواک را به شکل قلم در دست گرفته و بطور عمودی عمل مسواک زدن را انجام دهیم. در آخر سطح زبان هم باید مسواک شود.
مسواک زدن با نظم و روش فوق باعث میشود هیچ دندانی را هنگام مسواک زدن فراموش نکنیم و تمام قسمتهای دندانها تمیز شود. ولی این کار برای تمیزی همه قسمتهای دندانها (قسمت بین دندانی) کافی نیست. باید از نخ دندان برای تمیز کردن سطوح بین دندانی استفاده شود.
نکته: بعضی افراد با استفاده از مسواک زبر، روی دندان را با حرکت فرچهای (جلو و عقب) مانند آنچه سطح سرامیک یا سنگ را میشویند. با فشار مسواک میزنند و احساس میکنند با این روش دندانهایشان بهتر تمیز میشود. این کار سبب میشود مینای دندان به مرور در ناحیه طوق دندان دچار سائیدگی شده و در نتیجه دندانها به سرما و گرما یا ترشی و شیرینی حساس شوند. این روش مسواک زدن با مسواک زبر و فشار زیاد، به شدت موجب تخریب مینای دندان میشود و باید از آن خودداری کرد.
نخ دندان
بهتر است قبل از هر بار مسواک زدن، با دقت و حوصله با نخ دندان به روش زیر سطوح بین دندانها را تمیز نمود:
1) حدود 50 سانتیمتر از نخ دندان را گرفته و به دور انگشتهای انگشتری دو دست، دو دور بپیچانید. بطوریکه وقتی دستها به صورت تخت قرار میگیرند به اندازه دو انگشت شست از هم فاصله داشته باشند.
2) با استفاده از انگشتهای شست و اشاره، نخ دندان را بین دندانهایی که باید تمیز شوند، هدایت نمایید. برای جلوگیری از آسیب به لثه باید به آرامی و با حرکت ارهای (جلو و عقب) نخ دندان را به زیر تماس دو دندان وارد کنید. تا جایی که امکان دارد به آرامی به سمت طوق دندان ببرید.
3) سپس نخ دندان را دور سطحی از دندان که باید تمیز شود، کمی پیچانده و بطور متناوب به سمت سطح جونده و طوق دندان حرکت بدهید تا این سطح تمیز شود. سپس نخ دندان را به سطح دندان مجاور برده، این کار تکرار میشود.
4) نخ دندان را از بین دندانها خارج کرده و با حرکت انگشتان کمی نخ را جا به جا نموده و از قسمت تمیز نخ جهت نخ کشیدن ناحیه دیگر از دندانها استفاده نمایید. این کار باید با حوصله و نظم بین سطوح تمام دندانها انجام گیرد.
نکته: هرگز نباید از نخ معمولی به عنوان نخ دندان استفاده کرد. چون الیاف نخ خیاطی باعث آسیب به لثه میشود.
تحقیقات نشان میدهند مسواکهای برقی در برداشتن پلاک میکروبی از سطح دندان کاملاً موثر میباشند. نحوه عملکرد مسواک برقی و دستی تفاوت بسیاری با یکدیگر دارد. در مسواکهای برقی تنها رسیدن برس مسواک به تمام دندانها لازم میباشد تا دندانهایتان خوب تمیز شوند. البته از حرکت رفت و برگشتی مسواک و فشار آن روی دندانها خودداری نمایید.
منابع
- کتاب دانستنیهای ضروری برای داشتن دندانی زیبا و سالم. نوشته دکتر علیرضا ولی پور. انتشارات نقش بیان. بهمن 1389.