اشعه ماورای بنفش چیست؟

هیئت تحریریه علمی یو سی2017/09/15بروزرسانی در: 2018/06/07

1 مطالعه: 2 دقیقه

اشعه ماورای بنفش، امواج الکترومغناطیسی است که برای انسان غیر قابل رویت است. نور خورشید پس از عبور از منشور به هفت رنگ سازنده اش تبدیل می شود. این هفت رنگ عبارتند از: بنفش، نیلی، آبی، سبز، زرد، نارنجی و قرمز. به این نوار رنگی، طیف می گویند.

اشعه ماورای بنفش، نواری غیر قابل رویت در انتهای خارجی رنگ بنفش در طیف مرئی است. به نوار غیر قابل رویتی که در آن سوی رنگ قرمز قرار دارد، اشعه مادون قرمز می گویند.

نور به صورت موج حرکت می کند. این امواج در اثر نوسانات الکتریکی تولید می شوند. طول موج و فرکانس هر یک از رنگ های موجود در طیف متفاوت است. در میان هفت رنگ موجود در طیف خورشید، بنفش بالاترین و قرمز پایین ترین فرکانس را دارد. به عبارت دیگر، کمترین طول موج به رنگ بنفش و بیشترین طول موج به رنگ قرمز تعلق دارد.

یک زنجیره از امواج نور، شناخته شده به عنوان طیف الکترومغناطیسی

طول موج های موجود در طیف مرئی بین $7.5 \times 10 ^{-5}$ الی $4 \times 10 ^{-5}$ سانتیمتر متغیر هستند. به امواجی که طول موج شان بیش از طول موج نور قرمز ( $7.5 \times 10 ^{-5}$ سانتیمتر) است، اشعه مادون قرمز می گویند. طول موج اشعه مادون قرمز بین یک میلیمتر تا حدود $7.5 \times 10 ^{-5}$ سانتیمتر است.

تبلیغات

حراج پوشاک زنانه با بهترین قیمت و پرداخت درب منزل در های یو شاپ

امواجی که طول موج شان بیش از طول موج اشعه مادون قرمز است، ریز موج یا مایکروویو نامیده می شوند. محدوده طول موج این امواج بین یک میلیمتر الی 30 سانتیمتر است.

به امواجی که طول موج شان بیش از این مقدار است، امواج رادیویی می گویند. از طرف دیگر امواجی که طول موج شان کمتر از طول موج رنگ بنفش ( $4 \times 10 ^{-5}$ سانتیمتر) است، اشعه ماورای بنفش نامیده می شوند. طول موج اشعه ماورای بنفش بین $4 \times 10 ^{-5}$ الی $4 \times 10 ^{-6}$ سانتیمتر متغیر است.

پس از اشعه ماورای بنفش به اشعه ایکس و سپس به اشعه گاما می رسیم. همچنان که از اشعه ماورای بنفش به سوی اشعه گاما پیش می رویم، طول موج کاهش و فرکانس افزایش می یابد. با افزایش فرکانس، میزان انرژی نیز بیشتر می شود. بنابراین اشعه ایکس و اشعه گاما تابش هایی با انرژی بسیار زیاد دارند.

انرژی موجود در اشعه ماورای بنفش نیز بسیار بالا است. قرار گرفتن در معرض اشعه ماورای بنفش می تواند موجب سوختن پوست و یا حتی ابتلا به سرطان پوست شود. خورشید میزان زیادی اشعه ماورای بنفش تولید می کند که قسمت اعظم آن توسط لایه ای به نام ازون در لایه های بالایی جو زمین جذب می شود. به این ترتیب تنها میزان اندکی از این اشعه به سطح زمین می رسد. اگر تمام اشعه ماورای بنفش موجود در نور خورشید به زمین می رسید، ادامه حیات روی این کره غیر ممکن بود.

با این حال میزان کم اشعه ماورای بنفش مفید است. این اشعه برخی از انواع باکتری ها را نابود می کند و باعث تبدیل برخی از مواد شیمیایی خاص موجود در پوست بدن به ویتامین د (D) می شود. اشعه ماورای بنفش برای چشم ها بسیار مضر است و به آنها آسیب می رساند. افرادی که با اشعه ماورای بنفش کار می کنند، باید از عینک های مخصوص استفاده کنند.

منابع

مقاله علمی و آموزشی «اشعه ماورای بنفش چیست؟»، نتیجه ی تحقیق و پژوهش، گردآوری، ترجمه و نگارش هیئت تحریریه پورتال یو سی (شما می توانید) می باشد. در این راستا کتاب چرا، چطور، چگونه؟، نوشته ی دکتر سونیتا گوپتا و دکتر نینا آگراوال و ترجمه پریسا همایون روز و پریچهر همایون روز از موسسه نشر و تحقیقات ذکر، منتشر شده در تیر 1393 با شابک 978-964-307-221-6 به عنوان منبع اصلی مورد استفاده قرار گرفته است.

برچسب ها