HPV چیست؟
ویروس نقص ایمنی انسانی یا HIV، نوعی ویروس با سرعت تکثیر پایین و عامل بیماری ایدز است که به یاختههای حیاتی دستگاه ایمنی بدن از جمله سلول تی حمله میکند و میتواند افراد را برای ابتلا به HPV کاملاً مستعد کند. HPV جزئی از گروه ویروسهای پاپیلوم انسانی است. گروهی مشتمل بر حدود 200 نوع ویروس با ساختاری نزدیک به یکدیگر که بیش از 40 عدد از آنها میتوانند به سادگی از طریق پوست و مخاط بدن فرد آلوده به فرد دیگری که با او ارتباط جنسی داشته، منتقل شوند.
این ویروسها به دو دسته کمخطر و پُرخطر تقسیم میشوند. سویههای 6 و 11 HPV در دسته کمخطر، اما فراوان آن قرار میگیرند. این دو سویه عامل حدود 90 درصد از زگیلهای تناسلی هستند. این دو میتوانند عامل پاپیلوماتوز راجعه تنفسی یا Recurrent Respiratory Papillomatosis نیز باشند. در این بیماری سویههای ویروس مخاط حنجره و دستگاه تنفسی را هدف قرار میدهند و با ایجاد زگیلهایی، تنفس و بلع را دشوار خواهند کرد.
حدود 12 عدد از سویههای HPV در دسته پُرخطر قرار میگیرند. آنها میتوانند عامل ابتلای فرد به انواع سرطان باشند. دو سویه 16 و 18 بیشتر از دیگر اعضای این گروه قربانی میگیرند. نگران کنندهتر اینکه سویههای پُرخطر هیچ علائم ظاهری از خود نشان نمیدهند و میتوانند کاملاً خاموش عمل کنند. آنها در ظهور سرطانهای متعددی دخیل هستند:
- سرطان دهانه رحم: تقریباً تمامی سرطانهای دهانه رحم یک عامل HPV دارند. در میان آنها سویههای 16 و 18 با 70 درصد قربانیان پُرخطرتر از دیگران هستند.
- سرطان مقعد: عامل بیش از 95 درصد سرطانهای مقعد، HPV است. اغلب سویه 16 عامل این سرطان شناخته میشود.
- سرطان دهان: بیش از 70 درصد سرطانهای دهان که شامل بافت نرم انتهای زبان و گلو است، توسط HPV ایجاد میشوند. بیش از نیمی از سرطانهای دهان کشف شده در ایالات متحده توسط سویه 16 ایجاد شده بودند.
- دیگر سرطانهای کمتر شایع ناحیه تناسلی در مردان و زنان: در بسیاری از این سرطانها باز هم ردِ سویه 16 دیده میشود.
چگونه ایمن بمانیم؟
HPV به سادگی میتواند از راه تماس پوستی یا مخاطی میان همسران منتقل شود. بسیاری از سویههای آن بوسیله سیستم ایمنی بدن از بین میروند. اما سویههایی میتوانند در ناحیه تناسلی یا تمام نواحی مخاطی دیگر بدن جا خوش کرده و خطر آفرین شوند.
سویههایی از این ویروس که عامل زگیل تناسلی هستند و خود را به شکل برجستگیهای ناهموار و بزرگ و کوچک نشان میدهند، اغلب به اندازه سویههایی که هیچ ردی از خود به جا نمیگذارند، خطرناک نیستند. به عبارت دیگر نمیتوانند عامل سرطانهای مرتبط باشند، اما در صورت وجود و برای جلوگیری از گسترش آنها و انتقال به دیگران بهتر است در مراجعه به پزشک متخصص پوست، اورولوژیست یا زنان نسبت به برداشتن آن اقدام شود.
سویههای پُرخطری که میتوانند در طول زمان آثار مخربی از خود به جا گذاشته و فرد را به سرطان مبتلا کنند، اغلب بوسیله تست «پاپ اسمیر» در زنان قابل شناسایی هستند. تستهای غربالگری میتواند این قاتل خاموش را قبل از پیشرفت کامل سرطان دهانه رحم در فرد شناسایی کرده و جان انسانی را نجات بدهد.
متخصصان اعتقاد دارند که تزریق واکسن گارداسیل به معنی بینیاز شدن از تستهای دورهای نیست و باید خانمها برای حفظ سلامتی خود مراجعات مرتبی به پزشک داشته باشند.
منابع
- محبوبه عمیدی. مجله دانشمند.