تابش الکترومغناطیسی چیست؟
تابش الکترومغناطیسی حرکت موجی میدانهای الکتریکی و مغناطیسی است. این امواج برخلاف موجهایی نظیر موج آب یا صدا، برای عبور و انتقال، نیاز به ماده ندارند.
هانس اورستد کشف کرد که جریان الکتریکی تولید کننده میدان مغناطیسی است، اما مایکل فارادی دریافت که تغییر در میدان مغناطیسی، باعث ایجاد جریان الکتریکی میشود. جیمز کلارک ماکسول نیز این قوانین را به شکل ریاضی ارائه داد و چنین نتیجه گرفت که موج میدانهای الکتریکی و مغناطیسی میتواند حتی در فضای خالی (خلاء) به حرکت درآید. او سرعت حرکت چنین موجی را محاسبه کرد و عددی دقیقاً برابر با تندی یا سرعت نور بدست آورد. بنابراین حدس زد که نور نیز شکلی از تابش الکترومغناطیسی است.
انواع گوناگون تابش الکترومغناطیسی، طیف کاملی را تشکیل میدهند که فرکانسها و طول موجهای مختلفی را در بر میگیرد. برای این موجها، طول موج بلند به معنی فرکانس پایین، و طول موج کوتاه به معنی فرکانس بالاتر است. طول موج امواج رادیویی به چند متر یا حتی کیلومتر میرسد، اما ریزموجها (میکروویوها) طول موجهایی برابر چند سانتیمتر یا میلیمتر دارند.
طول موج تابش فروسرخ، بین چند هزارم تا چند دهم میلیمتر، و طول موج نور مرئی برابر چند ده هزارم میلیمتر است. پرتوهای ایکس، طول موجهایی در حدود چند میلیونیم میلیمتر دارند و طول موجهای کوتاهتر از این نیز به پرتوهای گاما مربوط میشود که شکلی از رادیواکتیویته هستههای بعضی اتمها هستند.
منابع
- کتاب Kingfisher Science Encyclopedia. تالیف Catherine Headlam. ترجمه محمود سالک. نشر Kingfisher Books. سال 1991.