لاستیک مصنوعی چگونه ساخته می‌شود؟

لاستیک یا کائوچو دارای دو نوع طبیعی و مصنوعی است. لاستیک طبیعی از عصاره برخی از انواع درختان گرفته می‌شود. ولی لاستیک مصنوعی را با استفاده از مواد شیمیایی می‌سازند.

ساخت لاستیک مصنوعی قبل از سال 1900 میلادی آغاز شد. این ماده از پلیمر هیدرو کربنی به نام ایزوپرون (که از تجزیه تربانتین بدست می‌آید) ساخته می‌شود. تقریباً تمام انواع پلاستیک از صنعت نفت بدست می‌آیند. استیرن، استیلن و بوتا دی ان مهم‌ترین منابع لاستیک مصنوعی هستند. دو نوع از مهم‌ترین لاستیک‌های مصنوعی عبارتند از:

1. لاستیک بوتیل
2. لاسیتک استیرن بوتا دی ان

این دو نوع لاستیک همراه با لاستیک طبیعی حدود 90 درصد از لاستیک تولیدی در جهان را تشکیل می‌دهند.

لاستیک طبیعی – مصنوعی نیز یکی از لاستیک‌های مهم مورد استفاده در صنایع است. این ماده مصنوعی از دو برابر کردن ساختار مولکولی لاستیک طبیعی بدست می‌آید. پس از جنگ جهانی دوم محصولات بسیاری نظیر لاستیک اسفنجی، بطور مستقیم از شیرابه لاستیک طبیعی یا با استفاده از روش‌های مصنوعی تهیه شده‌اند.

امروزه لاستیک‌های مصنوعی بسیار مرغوبی با خواص مختلف تولید می‌شوند. برخی از انواع آنها در برابر اکسیژن، نور خورشید، بنزین، نفت و سایر مواد شیمیایی بسیار مقاوم‌تر از لاستیک طبیعی هستند. برخی دیگر تا دمای 177 درجه سانتیگراد مقاومت می‌کنند. این نوع لاستیک‌ها در تهیه واشرهای لاستیکی، درپوش‌ها و انواع شیلنگ‌ها بکار می‌روند.

انواعی از لاستیک‌های مصنوعی در برابر حلال‌هایی همچون روغن و بنزین، و بعضی دیگر در برابر گرما، مرور زمان و فشار از مقاومت زیادی برخوردار هستند. لاستیک‌های سیلیکون خواص کشسانی خود را در فاصله دمایی گسترده‌ای حفظ می‌کنند. از این نوع لاستیک‌ها در صنایع هواپیماسازی، ساخت واشرها و ترکیب‌های درزگیر استفاده می‌شود. لاستیک سیلیکون نسبت به اسیدها، قلیاها و روغن‌ها خنثی است.

لاستیک‌های گرم نرم در اثر گرما، نرم و در اثر سرما، سخت می‌شوند. این مواد در ساخت قسمت‌های مختلف اتومبیل و کفِ کفش بکار می‌روند.

بطورکلی لاستیک‌ها، اعم از طبیعی و مصنوعی، به دلیل خواص کشسانی فوق‌العاده‌شان در طیف وسیعی از صنایع و محصولات مورد استفاده قرار می‌گیرند.

منابع

1. کتاب چرا، چطور، چگونه؟ نوشته دکتر سونیتا گوپتا و دکتر نینا آگراوال. ترجمه پریسا همایون روز و پریچهر همایون روز. موسسه نشر و تحقیقات ذکر. تیر 1393.