کائوچو چیست؟

دپارتمان آموزش2017/08/21بروزرسانی در: 2024/04/08

0 مطالعه: 2 دقیقه

کائوچو یا لاستیک طبیعی جزو مواد بسیار ضروری در زندگی مدرن امروزی است. به دلیل خواص کشسانی فوق‌العاده‌اش برای ساخت انواع محصولات اعم از لوازم بیمارستان، وسائل خانگی و اسباب بازی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ماده در صنعت نیز کاربردهای فراوانی دارد.

کائوچو از زمانی که گیاهان روی زمین به وجود آمدند، وجود داشته است. برخی از فسیل‌های گیاهان تولید کننده کائوچو، سه میلیون سال قدمت دارند.

کائوچو از گیاهان خاصی گرفته می‌شود. در واقع بیش از 400 نوع گیاه وجود دارد که از شیرابه آنها مقادیر مختلفی کائوچو بدست می‌آید. قسمت اعظم کائوچوی طبیعی جهان را درخت هوا برازیا لینسیس (Hevea brasiliensis) تولید می‌کند. این درخت که طول آن به بیش از 25 متر می‌رسد، بومی کشور برزیل است. در حال حاضر، بزرگترین منابع کائوچوی طبیعی جهان در مالایا واقع در جنوب شرقی آسیا قرار دارد.

تهیه کائوچو

برای تهیه کائوچو ابتدا شکافی در تنه درخت به وجود می‌آورند و سپس شیرابه سفید رنگی را که از شکاف خارج می‌شود، جمع‌آوری می‌کنند.

این شیرابه را پس از آنکه سفت و خشک شد، به صورت ورقه در می‌آورند. به این ترتیب ورقه‌های کائوچوی خام برای صدور به سایر کشورها آماده می‌شوند. جالب است بدانید که کائوچوی خام، ماده‌ای سست و چسبناک است و خاصیت کشسانی زیادی ندارد. استحکام و کشسانی کائوچو را با افزودن گوگرد افزایش می‌دهند. به این کار ولکانیزه می‌گویند. بعد از عمل ولکانیزه، مواد پُر کننده (معمولاً دوده کربن) به کائوچو افزوده می‌شود تا کشسانی و قدرت آن باز هم افزایش یابد. پس از طی این مراحل، کائوچوی خام به ماده‌ای با خاصیت کشسانی زیاد تبدیل می‌شود و مورد استفاده قرار می‌گیرد. البته تولید کائوچو با این روش بسیار گران و پُرهزینه است.

در طول جنگ جهانی دوم کائوچو برای اولین بار در مقیاس صنعتی ساخته شد. از آن زمان پیشرفت‌های بسیاری در زمینه ساخت کائوچوی مصنوعی حاصل شده و کیفیت محصولات بسیار بالا رفته است. کائوچوی مصنوعی در برابر مواد شیمیایی، روغن و حرارت نسبت به کائوچوی طبیعی مقاوم‌تر است. به همین دلیل در صنایع، بخصوص هواپیماسازی، کاربرد بیشتری دارد. از اواسط دهه 1960 میلادی میزان تولید کائوچوی مصنوعی از طبیعی آن پیشی گرفته است.