اعتیاد به غذا
این مسئله که ممکن است فردی به خوردن غذا اعتیاد پیدا کند، اخیراً مورد تایید قرار گرفته، چرا که تصویربرداری از مغز و سایر مطالعات حاکی از آن است که پُرخوری اجباری روی مرکز لذت در مغز تاثیر می‌گذارد.
به گزارش پورتال یو سی (شما می توانید)، آزمایشاتی که در این زمینه روی انسان‌ها انجام شده حاکی از آن بود که در افراد معتاد به غذا (بخصوص غذاهای خوش طعم و دلچسب) همان مراکز لذت در مغز تحریک می‌شود که در افراد معتاد به مواد مخدری مانند کوکائین و هروئین اتفاق می‌افتد. منظور از غذاهای خوش طعم، غذاهای غنی از شکر، چربی و نمک است.
همانند مواد مخدر، غذاهای خوش طعم نیز می‌توانند در ترکیبات شیمیایی مغز مانند دوپامین تاثیر بگذارند. وقتی در اثر خوردن غذاهایی خاص، هورمون دوپامین در مغز افراد افزایش پیدا می‌کند، در آن بخش از مغز افراد احساس لذت ایجاد می‌شود و آنها بلافاصله احساس می‌کنند که نیاز دارند دوباره غذا بخورند.
سیگنال‌های پاداش که در اثر خوردن غذاهای خوش طعم در مغز ایجاد می‌شود، ممکن است سیگنال‌های مربوط به سیری و رضایت از خوردن غذا را خنثی کنند. در نتیجه افراد حتی وقتی که گرسنه نیستند، همچنان به خوردن غذا ادامه می‌دهند.
پُرخوری اجباری
پُرخوری اجباری، نوعی اعتیاد رفتاری است. انجام رفتاری خاص مانند خوردن، قماربازی، یا خرید کردن، باعث ایجاد احساس لذت شَدید در فرد می‌شود. افراد معتاد به غذا، کنترل خود را بر غذا خوردن از دست می‌دهند و زمان زیادی را صرف غذا خوردن و پُرخوری می‌کنند. افرادی که علائم اعتیاد به غذا را دارند، احتمالاً ظرفیت تحمل‌شان نسبت به خوردن غذا بالا رفته، بنابراین هرچه بیشتر غذا می‌خورند، کمتر احساس رضایت می‌کنند.
دانشمندان بر این باور هستند که اعتیاد به خوردن غذا می‌تواند نقش مهمی در چاقی افراد داشته باشد. (حتی افرادی با وزن طبیعی هم ممکن است به خوردن غذا اعتیاد پیدا کنند.) شاید بدن آنها برای تحمل کالری اضافی، بطور ژنتیکی برنامه‌ریزی شده باشد و یا شاید آنها می‌توانند با افزایش فعالیت‌های ورزشی، اضافه وزن ناشی از پُرخوری اجباری را جبران کنند.
علائم اعتیاد به غذا
اگر دچار اعتیاد به غذا هستید، این سوالات را مطالعه کنید و پاسخ دهید که آیا موارد ذکر شده در مورد شما صدق می‌کند یا خیر:
- آیا وقتی شروع به خوردن غذاهای خاصی می‌کنید، بیش از مقداری که در نظر داشتید بخورید، غذا صرف می‌کنید؟
- آیا حتی وقتی گرسنه نیستید، خوردن غذاهای خاصی را ادامه می‌دهید؟
- آیا تا جایی غذا خوردن را ادامه می‌دهید که حس بیمار شدن به شما دست بدهد؟
- آیا در مورد نخوردن یا قطع مصرف انواع خاصی از خوراکی‌ها نگران هستید؟
- آیا زمانی که غذاها یا خوراکی‌های خاصی در دسترس نیست، فوراً نسبت به خرید آنها اقدام می‌کنید؟
این پرسشنامه از نوع رابطه شما با غذا در طول دوران زندگی‌تان نیز سوال می‌کند. پس ببینید کدام یک از این موارد در مورد شما صحیح است:
- آیا غالباً به جای کار کردن، گذراندن وقت با اعضای خانواده یا انجام فعالیت‌های تفریحی، مشغول خوردن خوراکی و غذا هستید؟
- آیا در مکان‌هایی که انواع خاصی از غذاها در دسترس قرار دارد، از ترس اینکه ممکن است پُرخوری کنید، از حضور در آنجا خودداری می‌کنید؟
- آیا در محیط کار یا مدرسه به دلیل پُرخوری نمی‌توانید عملکرد موثری داشته باشید؟
این پرسشنامه تاثیرات تصمیم‌گیری شما در مورد انتخاب غذا روی احساسات‌تان را می‌سنجد. موارد زیر را نیز مطالعه کنید تا متوجه شوید آیا در مورد شما صحت دارند یا خیر:
- آیا خوردن غذا باعث ایجاد مشکلاتی مانند افسردگی، اضطراب، بیزاری از خود یا احساس گناه در شما می‌شود؟
- آیا برای کاهش احساسات منفی یا افزایش احساس لذت نیاز دارید که بیشتر و بیشتر غذا بخورید؟
- آیا خوردن مقدار معینی غذا، احساسات منفی را در شما کاهش نمی‌دهد یا مثل گذشته دیگر باعث افزایش احساس لذت در شما نمی‌شود؟
درمان اعتیاد به غذا
افرادی مانند متخصصان تغذیه، روانشناسان یا پزشکانی که در خصوص علم تغذیه آموزش دیده‌اند، می‌توانند در حل مشکل پُرخوری اجباری به شما کمک کنند.
منابع
- WebMD. ترجمه مجله سلام سلامت.
