آزمون آیا شما خوش بین هستید یا بدبین؟
آیا شما از افراد نیمه پُر لیوان هستید یا نیمه خالی لیوان؟
آیا جنبه های مثبت یک وضعیت را در نظر می گیرید و یا جنبه هایی که احتمالاً بد از آب در خواهند آمد؟
آزمون ساده «آیا شما خوش بین هستید یا بدبین؟» را امتحان کنید و برای هر سناریو، میزان احتمال وقوع آن برای خود را طی سال آینده، به صورت درصد اندازه بگیرید. اگر سناریویی در مورد شما مصداق ندارد، شرایطی معادل یا مشابه آن را در نظر بگیرید و درصد صفر ندهید.
پس قلم و کاغذ بر دارید و احتمال وقوع از 1 درصد تا 100 درصد هر سناریو زیر در مورد خودتان را مشخص کنید. فقط به یاد داشته باشید نباید خودتان را فریب بدهید.
چقدر احتمال می دهید:
1) فردی به شما بگوید که خیلی مورد علاقه هستید؟
2) شما را به خاطر یک فکر خوب تمجید کنند؟
3) فردی از شما تمجید کند که خیلی جذاب می باشید؟
4) در کار خود ارتقاء شغلی پیدا کنید؟
5) چیزی را ببرید؟ (مثلاً در یک بازی برنده باشید.)
6) فرد خاصی را ملاقات کنید؟
7) از تعطیلات آینده واقعاً لذت ببرید؟
8) غذایی درست کنید که همه از آن لذت ببرند؟
9) در اطراف یک شهر غریب با موفقیت راه خود را پیدا کنید؟
10) برای فردی هدیه بخرید و واقعاً آن را دوست داشته باشد؟
نتیجه گیری
حالا به روش زیر امتیازتان را محاسبه کنید:
برای محاسبه امتیاز، درصدهایتان به هر سوال را با هم جمع بزنید و بر 10 تقسیم کنید، سپس نتیجه گیری را مطالعه نمایید:
اگر امتیازتان 1 تا 40 است: به نظر بدبین می آیید.
اگر امتیازتان 41 تا 59 است: وضعیت بینابین دارید. بهتر است از یک دوست صمیمی که شما را خوب می شناسد، در سنجش احتمالات کمک بخواهید.
اگر امتیازتان 60 تا 100 است: به نظر خوش بین می آیید.
تفسیر آزمون
طرز فکر شما در مورد خود، که خوش بین یا بدبین هستید، بسیار مهم است. در واقع، بر اساس نتایج تحقیقات علمی، خوش بین ها در زندگی عمدتاً موفق تر هستند، عمر طولانی تری دارند و بیشتر به آرزوها و رویاهای خود می رسند. تحقیقی که توسط درمانگاه مایو در آمریکا طی یک دوره 30 ساله انجام شد، نشان می دهد که خوش بین ها 19 درصد بیشتر از بدبین ها عمر می کنند.
البته خوش بین ها مرتکب اشتباه هم بیشتر از بدبین ها می شوند، ولی خطا کردن بخشی از منحنی آموزش آنها است و نکته بسیار مهم این است که خوش بین ها کمتر تسلیم مشکلات می شوند. بنابراین پرورش یک الگوی ذهنی مثبت به شما کمک می کند که بهتر کار کنید و موفقیت بیشتری را تجربه نمایید.
بدبین ها | خوش بین ها |
زود جرات خود را از دست می دهند. | بیشتر نرمش پذیرند. |
با مواجهه با مشکلات افسرده می شوند. | روی حل مسائل دم دست تمرکز می کنند. |
دیگران را افسرده و کِسل می کنند. | کمتر افسرده و آشفته هستند. |
انرژی افراد دیگر را هدر می دهند. | سبب افزایش عملکرد دیگران می شوند. |
دکتر مارتین سلیگمن (Martin Seligman)، در کتاب خود به نام «آموزش خوش بینی: چگونه ذهن و زندگی خود را تغییر دهید» می گوید: «خوش بین یا بدبین بودن فرد از سبک توصیفی وی و نحوه تعبیر فرد در مورد وقایعی که در زندگی اش اتفاق می افتد، ناشی می شود.» دکتر سلیگمن این امر را به 3P توصیف کرده است:
- تداوم (Permanence): یک بدبین پس از حادثه می گوید که: «کارها هرگز بهتر نمی شود.» این در حالی است که همه چیز تداوم ندارد، حتی اگر چنین به نظر برسد. بنابراین از به کار بردن واژه هایی مانند همیشه و هرگز اجتناب کنید. یک خوش بین می گوید: «این یک شکست موقتی است و فردا روز جدیدی می باشد.» این عادت را که فرض کنید یک روز بد را پیش رو دارید، کنار بگذارید.
- همه گیری (Pervasiveness): آدم بدبین می پندارد که شکست یا حالت نامناسب در تمام زندگی اش گسترده است و بر همه چیز اثر می گذارد. عمومیت دادن خیلی راحت است اما آدم خوش بین یک ناکامی را رخدادی کم دامنه در نظر می گیرد. از عمومیت دادن به همه جا و همه چیز بپرهیزید.
- شخصی سازی (Personalization): وقتی چیزی درست از آب در نمی آید، بدبین ها میل دارند خود را سرزنش کنند و در گرداب افسردگی بیافتند، خود را در خطر ببینند و مجموعه ای از شکست و بدشانسی را مجسم کنند. فرد خوش بین کنترل رخدادها را در دست می گیرد و می گوید: «چگونه می توانم از این موقعیت بیرون بیایم؟» بنابراین سرزنش کردن خود را متوقف کنید و به جای آن سعی نمایید در مورد کلیه عادت های ممکن بیرونی فکر کنید.
3P کمک می کند تا توضیح دهیم که چرا افرادی با استعدادهای یکسان، در برخورد با یک مسئله رویکردهای متفاوتی می توانند داشته باشند. خبر خوب آنکه می توانید بیاموزید که آرایش ذهنی متفاوتی را بپذیرید و جهان را از پنجره ای مثبت بنگرید.
هرچه در مورد خود آگاه تر باشید، سریع تر می توانید باورهای آشکار خود را به چالش بکشید و شروع به تفکر مثبت کنید. به چیزی ناخوشایند یا رویداد نامطلوبی که تازه اتفاق افتاده است، فکر کنید. اگر توضیحات شما بیشتر بدبینانه به نظر می رسد، سعی کنید آن را دوباره تعریف کنید.
شما باید بدانید که اندیشه و احساس خیلی صمیمانه در هم تنیده شده اند. عواطف بخش مهمی از فرآیند تصمیم گیری شما را تشکیل می دهند. زیرا ادراک انتخابی است. اگر خشمگین باشید، چیزهایی کوچک و بی ربط شما را تحریک می کند. اگر ترسیده باشید، ممکن است یک صدای ناگهانی شما را بترساند. اگر احساس خوشحالی می کنید، چیزهای احمقانه هم می تواند لبخندی به صورت شما بیاورد.
احساسات منفی توان یادگیری شما را تهدید می کنند و می توانند سبب شوند تا اعتماد یا تمرکز خود را از دست بدهید. حتی می توانند توانایی ادامه حرکت را از شما سلب کنند. تنها کاری که لازم است انجام دهید این است که هرگاه مشکلی برایتان پیش آمد، به دنبال علت آن و راه حل های مناسب باشید. به عنوان مثال به جدول زیر نگاه کنید:
مشکل | علت | راه حل |
هنگام صحبت در جمع عصبی می شوم. | نداشتن تمرین ترس از عدم موفقیت | انجام تمرین های آرام سازی تماشای دیگران و تمرین بیشتر |
یادگیری من اصلاً خوب نیست. | عدم اعتقاد به خود تجربه بد در گذشته | تقسیم بندی و خرد کردن مطالب به بخش های کوچک |
زمان کافی در اختیار ندارم. | سبک زندگی شلوغ پذیرفتن تعهدات زیاد | اولویت بندی تهیه جدول کارها |
هرگاه چیزی بد و ناامیدکننده به نظر می رسد، کافی است بدانید که:
- اگر می خواهید ذهن خود را پرورش دهید، مجبور به ارتکاب اشتباه هستید.
- وقایع همیشه به آن بدی که اول به نظر می رسد، نیستند.
روانشناس روس لو ویگوتسکی (Lev Vygotsky) می گوید: «افرادی که ذهن خود را تمرین می دهند، همیشه سعی می کنند که از منطقه راحت به سمت منطقه رشد بروند. از آنجا که همواره این امر چالش برانگیزتر از ماندن در منطقه راحت است، حتماً اشتباهاتی رخ می دهد. در واقع ارتکاب اشتباه و یادگیری از آنها یک جزء اساسی در رشد ذهنی است.»
منابع
آزمون روانشناسی «آیا شما خوش بین هستید یا بدبین؟»، نتیجه ی تحقیق و پژوهش، گردآوری و نگارش هیئت تحریریه علمی پورتال یو سی (شما می توانید) می باشد. در این راستا کتاب پرورش هفتگی نیروی مغزی، نوشته ی بیل لوکاس و ترجمه سیدمحمدرضا طباطبایی از انتشارات نظری، منتشر شده در 1394 با شابک 1-150-289-600-978 به عنوان منبع اصلی مورد استفاده قرار گرفته است.