آشنایی با مصرف صحیح داروها
داروها معمولاً برای تشخیص، درمان یا پیشگیری از بیماری ها مصرف می شوند. اشکال مختلفی از داروها وجود دارند و روش مصرف هر یک از آنها نیز متفاوت است. در نظر داشته باشید که ممکن است مصرف برخی از داروها خطرناک باشد، بنابراین آشنایی با نحوه صحیح مصرف آنها می تواند این خطرات را کاهش دهد.
در این مقاله شما می توانید با نحوه استفاده صحیح از داروها آشنا شوید.
روش های مصرف داروها
داروها به روش های مختلفی استفاده می شوند. این روش ها عبارتند از:
Buccal (بوکال) | قرار دادن دارو در داخل دهان در فاصله بین گونه و لثه |
Enteral (روده ای) | وارد کردن دارو بطور مستقیم به داخل معده یا روده (با استفاده از تیوب های گوارشی) |
Inhalable (استنشاقی) | استنشاق دارو از طریق یک لوله یا ماسک |
Infused (تزریقی) | تزریق آهسته و مدت دار دارو به داخل سیاهرگ |
Intramuscular (تزریق عضلانی) | تزریق دارو به داخل عضله |
Intrathecal (تزریق نخاعی) | تزریق دارو به داخل نخاع |
Intravenous (تزریق داخل رگ) | تزریق دارو به داخل سیاهرگ |
Nasal (نازال) | وارد کردن دارو به داخل بینی با استفاده از اسپری یا پمپ |
Ophthalmic (چشمی) | وارد کردن دارو به شکل قطره، ژل یا پماد به داخل چشم |
Oral (دهانی) | بلع دارو به شکل قرص، کپسول، آب نبات یا مایع |
Otic (داخل گوش) | دریافت دارو با ریختن قطره در گوش |
Rectal (مقعدی) | قرار دادن دارو در مقعد بیمار |
Subcutaneous (تزریق زیرجلدی) | تزریق دارو به زیر پوست بیمار |
Sublingual (داروی زیرزبانی) | نگاه داشتن دارو زیر زبان |
Topical (موضعی) | استعمال دارو روی پوست |
Transdermal (پوستی) | دریافت دارو از طریق چسباندن برچسب دارویی روی پوست |
نحوه استفاده از داروها به سه عامل بستگی دارد:
- بخشی از بدن که نیاز به درمان دارد.
- مکانیسمی که دارو در بدن بواسطه آن عمل می کند.
- فرمولاسیون دارو
برای مثال، برخی از داروها در تماس با اسید معده از بین می روند، پس بهتر است به جای مصرف دهانی، از راه تزریق دریافت شوند.
دوز دارو و زمان مصرف آن
دوز همه داروها، باید حتماً با میزان ذکر شده روی برچسب دارو یا دستورالعمل مصرف آن مطابق باشد. دوز مصرفی دارو به دقت توسط پزشک شما تعیین می شود و عواملی مانند سن، وزن، وضعیت کلیه، کبد و… در تعیین آن موثر هستند.
در مورد بسیاری از داروها، دوز مصرفی با روش آزمون و خطا تعیین می شود. بنابراین لازم است پس از شروع مصرف آنها، توسط پزشک پایش شوید. برای مثال، اگر پزشک، مصرف داروی تیروئید یا ضد انعقاد را برای شما تجویز کرده، شاید لازم باشد چند بار آزمایش خون بدهید تا دوز مصرفی دارو برای شما مشخص شود. نتایج این آزمایشات به پزشک کمک می کند تا بتواند دوز دارو را تنظیم کند.
برای تاثیرگذاری بسیاری از داروها، میزان آنها در خون باید به سطح معینی برسد. لذا، برخی از آنها باید در زمان مشخصی مانند صبح ها استفاده شوند تا مقدار مناسبی از آنها وارد بدن شود. مصرف زود هنگام یک دوز دارو، منجر به بالا رفتن سطح دارو در خون شده و فراموش کردن مصرف آن یا فاصله زمانی زیاد بین مصرف دو دوز دارو، میزان دارو در خون شما را پایین آورده و اجازه نمی دهد که دارو بطور موثر عمل کند.
برای حداکثر اثربخشی داروها و کاهش عوارض جانبی، لازم است که داروهای خود را به شکل صحیح مصرف کنید. اطمینان حاصل کنید که همه نکات را در مورد مصرف دارو می دانید و در صورتی که در این زمینه سوالی داشتید، با پزشک یا داروساز مشورت کنید. سلامتی شما آرزوی ما است.
منابع
مقاله علمی و آموزشی «آشنایی با مصرف صحیح داروها»، نتیجه ی تحقیق و پژوهش، گردآوری و نگارش هیئت تحریریه پورتال یو سی (شما می توانید) می باشد. در این راستا مقاله وب سایت healthline ترجمه شده توسط مجله سلام سلامت، به عنوان منبع اصلی مورد استفاده قرار گرفته است.