چرا چشم ها پلک می زنند؟

وقتی در هوای نامساعد رانندگی می کنیم، بسیار مهم است که برف پاکن ماشین به خوبی کار کند. حالا جالب است بدانید، مدرن ترین شیشه پاک کن هایی که تا به حال اختراع و تولید شده اند، به هیچ وجه با شیشه پاک کن موجود در چشم ما قابل مقایسه نیستند.

پلک های چشم جزئی از ساختمان شیشه پاک کن چشم ما هستند. پلک ها از ادامه چین خوردگی پوست به وجود آمده اند و بوسیله عضلات ویژه ای بالا و پایین برده می شوند. البته این کار به قدری سریع انجام می شود که مانع دیدن چشم نمی شود.

نکته جالب آنکه پلک های ما بطور خودکار (غیر ارادی) عمل کرده و معمولاً پلک ها در هر 6 ثانیه یکبار حرکت می کنند. اما چرا پلک زدن برای ما اهمیت دارد؟ و چگونه از چشم های ما حفاظت می کند؟

وظیفه پلک ها، مژه ها و ابروها حفاظت از چشم است. مژه ها، موهای کوتاه خمیده ای هستند که به هر پلک چسبیده اند. آنها مانع از ورود گرد و غبار به چشم های ما می شوند. هنگامی که در باران یا طوفان راه می روید مژه ها بطور خودکار پایین می افتند و مواد خارجی را از چشم دور می کنند. ابروها نیز باران و قطرات عرق را کنار زده و از ورود آنها به چشم جلوگیری می کنند.

از جمله مهم ترین فایده های پلک زدن، آبیاری و روغن کاری چشم است که در حین پلک زدن بطور خودکار صورت می گیرد. در امتداد مسیر هر پلک، 20 الی 30 غده چربی وجود دارد. مجرای این غدد در لا به لای مژه ها قرار دارد و هر بار که پلک ها بسته می شوند، این غدد به کار افتاده و ترشحاتی از آنها خارج می شود. این ترشحات لبه پلک چشم و مژه ها را چرب کرده و بدین ترتیب، مانع خشک شدن آنها می شود.

همچنین در هر چشم، یک غده اشکی وجود دارد و در آن مایعی ذخیره می شود که تولید اشک می نماید. پلک چشم در هر بار پلک زدن، مقداری مایع را از منافذ غده اشکی مکیده و آن را بیرون می کشد. این کار باعث جلوگیری از خشک شدن چشم می شود همچنین اشک خاصیت ضدعفونی کنندگی دارد و میکروب ها را از بین می برد.

به عبارتی دیگر، هنگام پلک زدن، کره چشم همزمان با بسته شدن پلک ها، به طرف بالا حرکت می کند و سطح قرنیه پاک و مرطوب می شود. غدد اشکی، زیر پلک بالا و در گوشه خارجی چشم قرار دارند و مایع اشک را در فضای بین پلک ها و قرنیه ترشح می کنند. مقداری از اشک تبخیر می شود و باقیمانده آن درون بینی می ریزد.

پلک زدن از چشم ها در برابر نور شَدید نیز محافظت می کند. در نور شَدید، پلک ها بطور ناخودآگاه بسته می شوند و از ورود نور به داخل چشم جلوگیری می کنند؛ به این ترتیب احتمال آسیب دیدن چشم در اثر نور شدید به حداقل می رسد.

منابع

مقاله علمی و آموزشی «چرا چشم ها پلک می زنند؟»، نتیجه ی تحقیق و پژوهش، گردآوری و نگارش هیئت تحریریه علمی پورتال یو سی (شما می توانید) می باشد. در این راستا کتاب به من بگو چرا و چگونه، نوشته ی آرکادی لئوکوم و ترجمه سعید درودی از انتشارات بهزاد، منتشر شده در 1391 با شابک 8-57-5959-964 به عنوان منبع اصلی مورد استفاده قرار گرفته است.