وظیفه اسکلت در بدن چیست؟
وظیفه اسکلت در بدن عبارت است از حرکت و حفاظت از اندامهایی مثل قلب، مغز و ششها. علاوه بر این، مغز استخوان مرکز گلبولسازی بدن است. استخوان منبع ذخیره مواد معدنی نیز محسوب میشود. اسکلت انسان دارای سه نوع استخوان پهن، کوتاه و دراز است. به محل اتصال دو یا چند استخوان، مفصل میگویند. در سطح خارجی استخوان، سوراخهای غذا دهنده وجود دارد که رگهای خونی از میان آنها عبور میکنند. این رگها در مغز استخوان و بدنه استخوان منشعب میشوند و مواد غذایی مورد نیاز سلولهای آن را تامین میکنند.
در بدن یک نوزاد به هنگام تولد، بیش از 300 قطعه استخوان وجود دارد. این استخوانها نرم هستند و با رشد کودک بتدریج برخی از آنها به هم میپیوندند. به این ترتیب تعداد استخوانهای موجود در بدن یک فرد بالغ به 206 قطعه میرسد. اسکلت انسان به سه بخش سر، تنه و دست و پا تقسیم میشود.
انواع و تعداد استخوانهای بدن
اکثر استخوانهای سر از نوع استخوانهای پهن هستند. اسکلت سر شامل دو بخش جمجمه و صورت است. جمجمه، مغز را در خود جای داده است و تعداد استخوانهای آنها 8 قطعه است. استخوانهای صورت 14 قطعه هستند. از این تعداد 13 قطعه بیحرکت میباشند و به جمجمه چسبیدهاند و تنها یک قطعه یعنی آرواره پایین متحرک است.
استخوانهای تنه به سه بخش ستون مهرهها، دندهها و جناغ تقسیم میشوند. ستون مهرهها از 26 قطعه استخوان به نام مهره تشکیل شده است. در وسط هر مهره سوراخی وجود دارد. مهرهها طوری روی هم قرار گرفتهاند که سوراخ آنها در امتداد یکدیگر است. از انطباق این سوراخها لوله درازی به وجود میآید که نخاع در میان آن جای گرفته است.
مهرههای ستون مهرهها به 5 بخش تقسیم میشوند که عبارتند از: مهرههای گردن (7 قطعه)، مهرههای پشت (12 قطعه)، مهرههای کمر (5 قطعه)، استخوان یکپارچه خاجی که از اتصال 5 مهره جنینی به وجود آمده است و استخوان یکپارچه دنبالچه که از اتصال چهار یا پنج مهره جنینی تشکیل شده است.
دندهها 12 جفت کمان استخوانی هستند که از عقب به زایده پهلویی مهرههای پشت و از جلو (به جز دو جفت آخر) توسط غضروف به جناغ متصل میباشند. جناغ، استخوان پهنی در جلو سینه است. دندهها، ستون مهرهها و جناغ فضای محدودی به نام قفسه سینه را به وجود میآورند.
دست و پا هر کدام توسط یک استخوان به تنه متصل میشوند. به استخوان رابط دست به تنه، شانه و به استخوان رابط پا به تنه، نیم لگن میگویند. دستها در مجموع 64 قطعه و پاها 62 قطعه استخوان دارند. درازترین استخوان بدن، استخوان ران پا است.
منابع
- کتاب چرا، چطور، چگونه؟ نوشته دکتر سونیتا گوپتا و دکتر نینا آگراوال. ترجمه پریسا همایون روز و پریچهر همایون روز. موسسه نشر و تحقیقات ذکر. تیر 1393.