چرا وقتی شیر می جوشد، سر می رود؟
وقتی شیر گرم می شود، بالا می آید و در نهایت سر می رود. آیا می دانید چرا این اتفاق می افتد؟
شیر برخلاف آب یک ماده خالص نیست. شیر حاوی مواد بسیاری به شکل معلق است. این مواد عبارتند از چربی، قند، نشاسته، پروتئین، ویتامین ها و مواد معدنی.
وقتی شیر گرم می شود، پروتئین ها و چربی ها از آن جدا می شوند و از آنجا که سبک تر از شیر هستند، روی سطح آن قرار می گیرند. به این ترتیب سرشیر به وجود می آید. بتدریج با داغ شدن شیر، مقداری از آب موجود در شیر بخار می شود. اما از آنجا که سطح شیر با سرشیر پوشیده شده است، بخار در زیر آن باقی می ماند. این بخار با گرمتر شدن شیر، منبسط می شود و کف می کند و سرشیر را بالا می راند. در نهایت فشار بخار آب باعث ترکیدن سرشیر و رها شدن بخار آب می شود. به این ترتیب مقدار زیادی سرشیر و شیر سر می رود.
برای جلوگیری از سر رفتن شیر کافی است به کمک یک قاشق حفره کوچکی در شیر برای خروج بخار ایجاد کنیم.
منابع
مقاله علمی و آموزشی «چرا وقتی شیر می جوشد، سر می رود؟»، نتیجه ی تحقیق و پژوهش، گردآوری، ترجمه و نگارش هیئت تحریریه پورتال یو سی (شما می توانید) می باشد. در این راستا کتاب چرا، چطور، چگونه؟، نوشته ی دکتر سونیتا گوپتا و دکتر نینا آگراوال و ترجمه پریسا همایون روز و پریچهر همایون روز از موسسه نشر و تحقیقات ذکر، منتشر شده در تیر ۱۳۹۳ با شابک ۹۷۸-۹۶۴-۳۰۷-۲۲۱-۶ به عنوان منبع اصلی مورد استفاده قرار گرفته است.