کاغذ چگونه ساخته می شود؟
مصریان باستان با استفاده از پاپیروس نوعی کاغذ می ساختند. ولی روش امروزی ساخت کاغذ را چینی ها ابداع کرده اند. آنها حدود 1900 سال پیش نحوه جداسازی الیاف سلولز را از تنه درختان آموختند. چینی ها برای ساختن کاغذ، تنه درختان را قطعه قطعه و خرد می کردند تا جایی که تمامی الیاف آن از هم جدا شوند. سپس این الیاف را در آب قرار می دادند تا خیس شود و به صورت خمیر درآید. پس از آن، لایه نازکی از این خمیر را در مقابل نور خورشید، خشک می کردند تا به کاغذ تبدیل شود.
امروزه کاغذ در کارخانه های کاغذسازی ساخته می شود. برای ساخت کاغذ، ابتدا پوست تنه درختان توسط دستگاه جدا می شود. سپس تنه درخت به قطعات کوچک تبدیل و در مواد شیمیایی جوشانده می شود. به این ترتیب الیاف سلولز به صورت خمیر چوب در می آید. علاوه بر این روش، خمیر چوب توسط فرآیندهای شیمیایی نیز تهیه می شود. خمیر چوب پس از خشک شدن به کارخانه های کاغذسازی فرستاده می شود.
در کارخانه کاغذسازی ابتدا خمیر چوب را داخل همزن بزرگی می ریزند که پُر از آب است. تیغه های همزن، خمیر چوب را به اندازه های کوچکتر می برند. سپس همزمان با عمل تصفیه، مواد سفید کننده و نشاسته به آن افزوده می شود. پس از این مرحله، خمیر چوب آماده ورود به ماشین کاغذسازی است.
ماشین کاغذسازی یک ورودی مرطوب و یک خروجی خشک دارد. ورودی مرطوب دارای مخزنی است که در آن، خمیر چوب با آب مخلوط می شود. پس از آن، خمیر که به شکل شیر درآمده است، از محفظه های خلاء عبور می کند و مقدار زیادی از آب خود را از دست می دهد. در پایان این مرحله، کاغذ یکپارچه ای باقی می ماند که توسط تسمه به سوی غلتک های خشک کن حمل می شود. کاغذ با عبور از روی هر غلتک مقداری از رطوبت خود را در اثر حرارت از دست می دهد. در انتهای این مرحله، کار ساخت کاغذ به پایان می رسد.
روش های دیگری نیز برای ساختن کاغذهای مخصوص وجود دارد. به عنوان مثال اضافه کردن نشاسته و خاک رس به خمیر کاغذ باعث افزایش مقاومت کاغذ می شود. برای ساختن کاغذهای مخصوص طراحی و نقاشی، لایه ای از خاک رس چینی را به سطح کاغذ می افزایند و سپس آن را صیقل می دهند.
کاغذ علاوه بر خمیر چوب از مواد دیگری مثل پنبه، ساقه نیشکر و کتان نیز تهیه می شود.
منابع
مقاله علمی و آموزشی «کاغذ چگونه ساخته می شود؟»، نتیجه ی تحقیق و پژوهش، گردآوری، ترجمه و نگارش هیئت تحریریه علمی پورتال یو سی (شما می توانید) می باشد. در این راستا کتاب چرا، چطور، چگونه؟، نوشته ی دکتر سونیتا گوپتا و دکتر نینا آگراوال و ترجمه پریسا همایون روز و پریچهر همایون روز از موسسه نشر و تحقیقات ذکر، منتشر شده در تیر ۱۳۹۳ با شابک ۹۷۸-۹۶۴-۳۰۷-۲۲۱-۶ به عنوان منبع اصلی مورد استفاده قرار گرفته است.