چگونه از سکته قلبی پیشگیری کنیم؟

سکته قلبی یا انفارکتوس به خاطر انسداد در رگ های خونی خود قلب اتفاق می افتد. در واقع قلب هم مثل تمام ارگان های دیگر بدن عروق خونی دارد که باید اکسیژن و مواد غذایی مورد نیاز را به سلول ها برسانند. اما وقتی انسداد اتفاق بیفتد خونرسانی دچار مشکل می شود و وقتی انسداد و عدم رسیدن خون خیلی شَدید باشد سکته قلبی اتفاق می افتد که در واقع مرگ بخشی از سلول های عضلانی قلب است. بسته به میزان ناحیه آسیب دیده سکته قلبی علائم شدیدتر یا خفیف تری را نشان خواهد داد.

حمله قلبی چیست؟ حمله قلبی می تواند غافلگیر کننده باشد. با اینکه نشانه های رخداد حمله قلبی نسبتاً شناخته شده هستند، اما بسیاری از افراد در مواجهه با آن به کندی متوجه اتفاقی که دارد می افتد می شوند. گاهی حمله قلبی تنها با یک علامت همراه است و این کار تشخیص را سخت می کند. اما حقیقتاً حین یک حمله قلبی باید انتظار چه علائمی را داشت؟ آیا می توان از آن پیشگیری کرد؟ تفاوت بین حمله قلبی و ایست قلبی چیست؟ و چگونه می توانیم قلبی سالم داشته باشیم؟

در این مقاله شما می توانید با حمله قلبی، سکته قلبی و نحوه پیشگیری از این موارد آشنا شوید.

قلب اندامی ماهیچه ای، میان تهی و تقریباً مخروطی شکل است که در قفسه سینه بین دو شش و اندکی متمایل به طرف چپ قرار دارد. اندازه قلب هر کس به اندازه حجم مشت او است. قلب با تولید نیروی مکانیکی لازم، خون را در رگ ها به حرکت در می آورد و غذا و اکسیژن مورد نیاز سلول ها را تامین می کند. قلب عضوی استثنایی است که حتی بعد از جدا شدن از بدن تا وقتی به مقدار کافی اکسیژن دسترسی داشته باشد کار می کند. قلب باید به سختی کار کند تا بتواند خون را به سراسر بدن برساند.

اهمیت اکسیژن

رسیدن خون پُر اکسیژن یا همان خون شریانی به قلب حیاتی است. همانطور که گفتیم در مواجهه با کاهش خونرسانی یا اکسیژن، سلول های ماهیچه ای قلب ممکن است بمیرند. کاهش خونرسانی به قلب می تواند در اثر تجمع پلاک هایی درون رگ های کرونری (رگ های خونرسان به ماهیچه قلب) ایجاد شود که جریان خون به قلب را مسدود می کند. این پلاک ها از کلسترول، مواد چربی مانند، مواد زائد سلولی، کلسیم و فیبرین (نوعی فاکتور انعقاد دهنده خون) تشکیل می شوند.

با تجمع پلاک ها درون رگ های کرونری، فرد ممکن است دچار تصلب شریان ها یا اسپاسم رگ های کرونری شود که به معنی تنگ شدن یا سخت شدن ماهیچه های قلبی خواهد بود. در این شرایط امکان پاره شدن پلاک ایجاد شده و به دنبال آن ایجاد لخته خونی وجود دارد. از طرفی تصلب شریان ها می تواند به بیماری کرونری قلب ختم شود که این بیماری ها زمینه ساز ایجاد حمله قلبی هستند.

علاوه بر تجمع پلاک ها، حمله قلبی در مواقعی به دلیل باریک شدن رگ های قلبی و نرسیدن خون به قلب رخ می دهد که به این نوع حمله های قلبی بیماری های ایسکمیک قلب می گویند.

شرایط مساعد کننده

اما جدا از علت سکته قلبی برخی عوامل هم هستند که می توانند احتمال خطر سکته را افزایش دهند یا بروز آن را تسریع ببخشند. برای مثال آیا می دانستید که هوای خیلی سرد، افسردگی، فشار کاری، خوردن غذاهای دیر هضم و حتی بیماری های لثه از عوامل سکته قلبی شناخته شده اند؟

به گفته دکتر جان لوری، رئیس مرکز پیشگیری از سکته قلبی در فلوریدای آمریکا، 50 درصد از افرادی که به علت سکته قلبی در بیمارستان بستری می شوند کلسترول بالا نداشته و حتی فشار خون طبیعی دارند و سیگاری نیستند؛ بنابراین شناخت عوامل پنهان سکته قلبی بسیار اهمیت دارد و می تواند از بروز سکته و مرگ و میر ناشی از آن جلوگیری کند.

سرما خطرناک است.

بر اساس آخرین تحقیقات، هوای خیلی سرد باعث تنگ شدن و انقباض رگ ها و در نتیجه بالا رفتن ناگهانی فشار خون می شود؛ که هرچه هوا سردتر شود خطر سکته قلبی نیز افزایش می یابد. جالب است بدانید که در هر سال 11000 نفر شهروند آمریکایی با بروز سرمای شَدید و بارش سنگین برف به علت سکته و ناراحتی قلبی در بیمارستان بستری می شوند. همچنین بر اساس تحقیق جدیدی که در ماه گذشته توسط انجمن بیماری های قلبی در آمریکا انجام شده است هوای بسیار سرد همراه با رطوبت بالا و تغییرات شَدید دما باعث افزایش خطر سکته قلبی و بستری شدن افراد در بیمارستان می شود. برعکس، با هر 5 درجه افزایش دما خطر سکته 3 درصد کاهش می یابد.

کار زیاد خطرناک است.

احتمالاً همیشه این حرف را شنیده اید که بیماران کار یا ورک هالیک ها یعنی افرادی که دیوانه وار کار می کنند در معرض خطرات فراوان قرار دارند.

خب؛ باید گفت که این واقعیت دارد. نه تنها استرس عامل یک سوم از موارد سکته قلبی است بلکه فشار کاری بیش از حد می تواند خطر سکته قلبی را دو برابر افزایش دهد. البته به گفته دکتر لوری شما می توانید با انجام فعالیت هایی که استرس را کم می کنند به میزان زیادی خطر سکته قلبی را نیز کمتر کرده و به سلامت قلب خود کمک کنید. تحقیقی که روی گروهی از افراد شرکت کننده در دوره آموزش کنترل استرس انجام شده است، نشان می دهد در انتهای این دوره فشار خون و سطوح قند خون این افراد با کم شدن استرس شان به میزان قابل توجهی کاهش پیدا کرده است.

دهان شویه های حاوی کلرو اکسید خطرناک هستند.

بر اساس تحقیقات دانشمندان انگلیسی استفاده از بعضی دهان شویه ها برای سلامت قلب و عروق ضرر داشته و خطر سکته های قلبی و مغزی را افزایش می دهد. نتایج تحقیقات آنها نشان داده است که نوعی از این دهان شویه ها که به عنوان یک ضدعفونی کننده قوی حاوی ماده ای به نام کلرو اکسید است که چند ساعت بعد از مصرف باعث بالا رفتن فشار خون در افراد سالم می شود.

البته این مسئله نباید باعث شود که شما مراقب سلامت دهان خود نباشید چرا که بیماری های لثه نیز از عوامل مهم بروز سکته قلبی هستند. نتایج تحقیقی که در سال 2013 روی 420 نفر بین سنین 60 تا 76 سال انجام شده است نشان می دهد که حفظ سلامت دهان و دندان به میزان قابل توجهی باعث کاهش خطر تشکیل پلاک های چربی در عروق این افراد بوده است.

شیرینی ها خطرناک هستند.

ممکن است عادت داشته باشید که برای رفع گرسنگی در طی وعده های غذایی شیرینی بخورید یا همراه صبحانه مربا میل کنید. اما این عادت ها می تواند خطرناک باشد. در واقع موضوع فقط چاق شدن و اضافه وزن پیدا کردن نیست.

شیرینی ها، شکلات و آب نبات نه تنها باعث چاقی می شوند بلکه می توانند کشنده هم باشند. در واقع با افزایش مصرف مواد قندی خطر بیماری های قلبی – عروقی نیز به میزان قابل توجهی افزایش می یابد. مصرف زیاد کربوهیدرات های ساده دیگر مثل سیب زمینی تنوری هم می تواند برای سلامت قلب مضر باشد.

بیماری ها

بسیاری از بیماری های جسمی هستند که می توانند موجب مشکلات و بیماری های عصبی و روانی شوند اما برعکس این حالت هم ممکن است. به عنوان مثال افسردگی مزمن می تواند باعث بروز سکته و ناراحتی های قلبی عروقی شود. به گفته دکتر لوری افسردگی به عنوان یک عامل مستقل و جدا از عوامل دیگری مثل کشیدن سیگار، چاقی و عدم تحرک در بروز سکته قلبی موثر شناخته شده است. مطالعات جدید نشان می دهد که درمان افسردگی قبل از بروز علائم بیماری قلبی – عروقی خطر سکته را در این افراد تا 50 درصد کاهش می دهد.

غذای سنگین

بر اساس گزارش های موسسه کلیولند آمریکا خوردن غذاهای دیر هضم و به اصطلاح سنگین تا 24 ساعت بعد از خوردن آنها می تواند باعث افزایش خطر سکته قلبی شود. دلیل این مسئله ممکن است افزایش سطوح هورمونی به نام نوراپی نفرین باشند که باعث افزایش فشار خون و ضربان قلب می شود.

رابطه سردرد و قلب درد

خطر سکته قلبی و گرفتگی عروق در خانم های مبتلا به میگرن که دچار علائم اولیه یا علامت های هشدار و علائمی مثل تاری دید هستند، بیشتر است. تحقیقات نشان می دهد که کشیدن سیگار در افراد مبتلا به میگرن خطر سکته را تا 9 برابر افزایش می دهد که خود دلیلی واضح برای اهمیت ترک سیگار بخصوص در افراد مبتلا به میگرن است. البته باید توجه داشت که در مطالعات آمریکایی ها ثابت شده است که خانم های دچار میگرن در سنین بالا دچار حمله قلبی می شوند و ابتلا به میگرن چندان ربطی به سکته در جوانی ندارد.

قبل از حمله قلبی، شخص درد شدیدی در قفسه سینه و بازوی چپ خود احساس می کند، تنفس به سختی صورت می گیرد، ضربان قلب افزایش می یابد و بیمار احساس خفگی می کند. در چنین شرایطی باید شخص را به بیمارستان رساند. سلامتی شما آرزوی ما است.

منابع

مقاله علمی و آموزشی «چگونه از سکته قلبی پیشگیری کنیم؟»، نتیجه ی تحقیق و پژوهش، گردآوری و نگارش هیئت تحریریه علمی پورتال یو سی (شما می توانید) می باشد.