با خواص درمانی جوز هندی آشنا شوید

جوز هندی (Nutmeg) با نام علمی Myristica Fragrans درختی شبیه نارنج است که در مناطقی همچون شرق هند و شرق اندونزی می روید. به میوه این درخت نیز نام جوز هندی اطلاق می شود که مصرف آن به صورت خشک شده، در مناطق گرمسیری رواج بسیاری دارد. هر دانه را از خارج، پوسته سختی به رنگ قهوه ای متمایل به خاکستری در بر می گیرد و شیارهای عمیقی دارد که با جدا کردن این پوسته، دانه آن ظاهر می شود. دانه، سطحی چین خورده دارد و رنگ آن متمایل به خاکستری است.

بطورکلی، جوز هندی در طولی حدود 2.5 سانتیمتر و قطری حدود 1.5 سانتیمتر شکلی شبیه به تخم مرغ دارد. آنچه جوز هندی را به یکی از طعم دهنده ها و ادویه های پُر مصرف در غذا، بخصوص در مناطق گرمسیری، تبدیل کرده است، عطر و بوی تند و مطبوع آن است. عصاره آبی – اتانولی دانه های جوز هندی دارای ترکیبات آلکالوئیدی، ترکیبات نیتروژنی هتروسیکل و روغن های فراری چون ترپنوئیدها، مشتقات فنیل پروپان و فنول می باشد.

امروزه از این دانه استفاده بسیار زیادی می شود و آن را در بسیاری از کشورها در انواع نوشیدنی ها، کیک ها، شیرینی جات و انواع سوپ ها می ریزند، حتی اسانس آن در صنایع عطرسازی و آرایشی بهداشتی نیز کاربرد دارد. در ایران از جوز هندی به عنوان ادویه طعم دهنده به سوسیس و بعضی دیگر از غذاها استفاده می شود.

در این مقاله شما می توانید با برخی از خواص متنوع و خارق العاده جوز هندی آشنا شوید.

دانه جوز هندی حاوی مواد شیمیایی است که با رشد سرطان مقابله می کنند. در مطالعه ای که نتایج آن در Journal of the Medical Association of Thailand منتشر گردیده، نشان داده شده است، ترکیبات مختلف موجود در جوز هندی قادر هستند با رشد سلول های لوکمی (نوعی سرطان خون) در مطالعات آزمایشگاهی، مقابله کنند. در مطالعه آزمایشگاهی دیگری نیز مشخص شد جوز هندی مرگ سلول های سرطانی مغز را افزایش می دهد.

خواص درمانی جوز هندی

عملکرد مغز

جوز هندی، در حفظ قدرت مغز بسیار مفید است. در روم باستان و تمدن های یونانی از جوز هندی، به عنوان نوعی داروی تقویت کننده مغز استفاده می شده است. میریستیسین موجود در جوز هندی با تحریک اعصاب مغز، حافظه را تقویت کرده و قدرت تمرکز را بالا می برد. به علاوه در مطالعات علمی گوناگون به اثبات رسیده، جوز هندی آنزیم هایی که عامل ابتلا به آلزایمر هستند را مهار می کند.

اضطراب و افسردگی

ترکیباتی نظیر میریستیسین و المیسین موجود در جوز هندی، تا حدودی آرامش بخش و ضد اضطراب هستند، چرا که باعث ترشح سروتونین (نوعی انتقال دهنده عصبی که نزد افکار عمومی به عنوان جاری کننده احساس خوب شناخته می شود) و دوپامین (انتقال دهنده عصبی که مهم ترین نقش را در ایجاد لذت، شادی و پایداری آنها ایفا می کند) در مغز می شوند که به بدن در مبارزه با استرس کمک می کند. همچنین یافته های حاصل از پژوهش های علمی نشان می دهند فعالیت شبیه ضد افسردگی جوز هندی ممکن است به دلیل تاثیر تعدیلگری آن بر مونوآمین های مرکزی باشد.

سلامت پوست

طبیعت آنتی اکسیدانی جوز هندی به مبارزه با آسیب های ناشی از رادیکال های آزاد کمک می کند که برای داشتن پوستی به دور از جوش، آکنه و انواع لکه مهم است. همچنین جوز هندی می تواند از التهاب و تحریک پذیری پوست که در اثر ترکیدن آکنه به وجود می آید کم کند و ضمناً باعث محوتر شدن اسکار به جا مانده از آکنه و جوش شود.

سلامت کبد

سم زدایی از بدن برای حفظ سلامتی اهمیت ویژه ای دارد و جوز هندی از این جهت نیز مفید است، به این دلیل که با بهبود عملکرد کبد، به سم زدایی بدن کمک می کند. جوز هندی می تواند کبد و کلیه ها را از سموم پاکسازی کرده و عملکردشان را تقویت کند. خاصیت آنتی اکسیدانی قوی جوز هندی به فعالسازی آنزیم های کبد که مسئول دفع ترکیبات سمی هستند کمک می کند. همچنین منیزیم بالای موجود در جوز هندی، برای سم زدایی سلول ها مفید بوده و به دفع فلزات سمی از بدن کمک می نماید.

درد و التهاب

بررسی های علمی ثابت کرده اند که Malabaricone C موجود در عصاره جوز هندی با مهار و یا کاهش تولید سایتوکاین های بیش التهابی (اینترلوکین 6 و فاکتور نکروز توموری آلفا)، پروستاگلاندین E2 (از مهم ترین واسطه های شیمیایی که سبب ایجاد التهاب در بدن می شود)، آنزیم های نیتریک اکساید سنتاز و سیکلواکسیژناز (از مهم ترین آنزیم های ساختاری در تولید میانجی های التهابی بدن) دارای اثرات ضد التهابی است. نتایج برخی از تحقیقات موید این است که جوز هندی و ترکیبات آن می توانند روی سیستم اعصاب مرکزی اثر گذاشته و باعث کاهش درد شوند. اوژنول موجود در دانه این گیاه دارای اثرات ضد درد مرکزی است.

اوژنول سبب مهار ورود کلسیم به داخل سلول گشته و از این طریق باعث مهار رهاسازی انتقال دهنده های عصبی دخیل در انتقال پیام درد از پایانه فیبرهای آوران درد در شاخ خلفی نخاع می گردد.

موارد احتیاط

مصرف جوز هندی در مقادیر ادویه و مصارف خانگی بی خطر و عاری از عارضه جانبی است؛ اما در دوزهای بالا و مقادیر زیاد سبب بروز اختلالات روانی حاد در مصرف کننده شده و توهم بالایی در فرد ایجاد می کند. همچنین سبب بالا رفتن تپش قلب، تشنج، کوفتگی، حالت تهوع و استفراغ شَدید و پایین آمدن سطح هوشیاری و آب بدن می شود.

علاوه بر مطالب گفته شده به بانوان باردار و شیرده توصیه می شود از مصرف جوز هندی بدون مشورت با پزشک متخصص خودداری کنند، زیرا ممکن است سبب سقط جنین در بانوان باردار و بروز عوارض جبران ناپذیری شود.

سلامتی شما آرزوی ما است.

منابع

مقاله علمی و آموزشی «با خواص درمانی جوز هندی آشنا شوید»، نتیجه ی تحقیق و پژوهش، گردآوری، ترجمه و نگارش هیئت تحریریه علمی پورتال یو سی (شما می توانید) می باشد. در این راستا مقاله هاشم یاوری – کارشناس ارشد علوم بهداشتی در تغذیه – در مجله دنیای تغذیه، به عنوان منبع اصلی مورد استفاده قرار گرفته است.