آیا مرگ بر اثر اندوه و دل شکستگی، واقعیت دارد؟
در افسانه های تمامی ملل شاهد یک امر مشترک هستیم که نشان می دهد شکسته شدن دل یک فرد و اندوه زیاد می تواند به مرگ او منجر شود و به تازگی یافته های علمی نیز این موضوع را به صورت کامل تایید کرده و مشخص شده اندوه واقعاً ممکن است مرگبار باشد.
دانشمندان پیش از این نیز بارها پدیده ای در زمینه مخاطرات اندوه فراوان برای بدن و حتی خطر مرگ به این واسطه را که نام آن را بیوه شدن گذاشته بودند، مورد بررسی قرار داده اند. این پدیده بر تحقیق روی افرادی متمرکز شده بود که همسران خود را از دست می دادند، ولی به تازگی تحقیقات دانشمندان در این زمینه توسعه پیدا کرده و شاهد این هستیم که موج جدیدی از اطلاعات و بررسی ها توسط محققان انجام شده که نشان دهنده مخاطرات شَدید و حتی مرگبار اندوه برای بدن انسان هستند.
دانشمندان برای اینکار به سراغ رمزگشایی فرآیند بیولوژیکی این پدیده رفته و جزئیات بیشتری را در این باره کشف کرده اند. در این مقاله شما می توانید با خلاصه نتایج این مطالعات آشنا شوید.
یک تیم تحقیقاتی به سرپرستی یک دانشمند به نام کریس فاگوندس (Chris Fagundes) از دانشگاه رایس به سراغ بررسی 99 نفر رفتند که جدیداً با مشکلات منتهی به اندوه روبرو شده بودند. این افراد در مدت زمان کوتاهی (کمتر از سه ماه) پیش از شروع آزمایش، همسر خود را از دست داده بودند و گزینه های بسیار مناسبی برای بررسی این پدیده محسوب می شدند.
تاثیر اندوه بر قلب
تیم تحقیقاتی تحت نظر فاگوندس نشان دادند که ارتباط بسیار مهمی بین بیماری های قلبی و مرگ با اندوه از دست دادن یک عزیز وجود دارد. فاگوندس در این باره می گوید: «تحقیقات پیشین نشان دهنده این بودند که چنین چیزی در سنین بالاتر موجب ایجاد التهاب در تمامی بیماری های موجود در فرد می شوند. ما دریافتیم که افسردگی نسبت مستقیمی با افزایش میزان التهاب دارد و افرادی که زوج خود را از دست می دهند، در معرض خطر بالای افسردگی قرار دارند. این خطر شامل حمله قلبی، سکته و مرگ زودرس نیز می شود.»
دانشمندان برای تحلیل شرایط بیماران ابتدا اقدام به مصاحبه های مختلف با آنها کردند که در نتیجه این امر، میزان اندوه نشان داده شده توسط هر فرد مورد بررسی قرار گرفت و افراد مورد آزمایش بر این اساس طبقه بندی شدند. در مرحله بعدی، نمونه برداری از افراد آغاز شد تا شرایط التهاب در بدن آنها مورد بررسی قرار بگیرد. دانشمندان دریافتند که افرادی که چنین شرایطی را دارند، بواسطه اندوه شکل گرفته در بدن خود شاهد ایجاد پروتئینی به نام سایتوکینز (Cytokines) هستند که این پروتئین می تواند عامل اصلی بسیاری از التهابات در بدن فرد باشد. در حقیقت سایتوکینز یک پروتئین سیگنال دهنده است که در بدن افرادی که اندوه فراوان را تجربه می کنند، موجب افزایش 17 درصدی خطر ایجاد التهاب می شود.
اندوه و التهاب
رقم یاد شده برای همه یکسان نبوده و تقریباً یک سوم افراد مورد آزمایش که اندوه آنها بالاتر ارزیابی شده بود، دارای التهابی به میزان 53.4 درصد بالاتر از سایر افراد موجود در این فهرست بودند. محققان یاد شده مقاله ای علمی را بر این اساس تهیه کردند که در بخشی از آن به این موضوع اشاره شده است: «این نخستین مطالعاتی است که نشان دهنده مولفه های التهاب زا روی افراد است. این آزمایش ها نشان دهنده این است که افرادی که همسر خود را از دست داده اند، بر اساس میزان اندوهی که تجربه می کنند، تحت تاثیر قرار می گیرند و بالاتر بودن اندوه موجب بالاتر رفتن میزان التهاب در مقایسه با افرادی می شود که اندوه کمتری را تجربه کرده اند.»
این گونه پژوهش ها هنوز در ابتدای راه خود قرار دارند، ولی به دانشمندان کمک می کنند تا بتوانند قطعات پازل متشکل از بیماری های قلبی و التهاب اندوه افراد بیوه شده را در کنار هم قرار داده و تصویری مناسب و دقیق از این پدیده به وجود بیاورند. این موضوع موجب می شود که بتوان ابزارهای بالقوه و درمان های بهتری را برای شناسایی و کمک به بیماران ایجاد کرد. کریس فاگوندس در این باره می گوید: «حال می دانیم که دو یافته اصلی وجود دارد. بنابراین ما می توانیم مداخله های خاصی را ایجاد کنیم که مولفه ریسک در افرادی که در معرض خطر قرار دارند را هدف قرار داده و اینکار را از طریق رویکردهای رفتاری و دارویی انجام بدهیم.»
به این ترتیب باید گفت که این تحقیقات نشان دهنده این هستند که افرادی که داغ یک عزیز را کشیده اند، تنها مشکلات روحی را تجربه نمی کنند، بلکه بخش مهمی از تاثیر این خسران روی بدن و سلامتی جسمانی آنها وارد می شود. کمک کردن به افرادی که در این شرایط تیره و تاریک هستند، تنها به سادگی شناسایی مشکل و میزان سایتوکینز موجود در بدن آنها نیست؛ بلکه باید دانش دانشمندان به نحوی به کار بسته شود که بتوانند پس از اینکه فردی عزیزی را از دست می دهد، به او برای جلوگیری از اینکه سلامتی جسمانی اش را از دست بدهد نیز کمک کنند.
نگاه علمی به مرگ بر اثر دل شکستگی
معمولاً با توجه به رویکرد عجیب و غریب جوانان امروزی، دل شکستگی بیشتر شبیه به یک پدیده زودگذر و قابل کنترل در نظر گرفته می شود، ولی در حقیقت بعد علمی این موضوع نشان دهنده این است که سندرومی به نام قلب شکسته وجود دارد که می تواند موجب مرگ فرد شود.
البته این نتیجه گیری چندان ساده نیز نبوده است، ولی دانشمندان با استفاده از تحقیقات علمی خود در دو دهه اخیر توانسته اند کشف کنند که پدیده یاد شده چگونه عمل می کند. در چند دهه اخیر، بیماری های قلبی اصلی ترین دلیل مرگ در میان انسان های جوامع غربی بوده و پیش بینی می شود که در سال 2030 میلادی میزان مرگ و میر بر اثر حمله قلبی نوع AF به حجمی بین 14 تا 17 میلیون نفر برسد. طی هر سال شاهد درمان حجمی بین 120 هزار تا 215 هزار نفر هستیم، ولی آمار یاد شده به شدت رو به افزایش است.
دانشمندان دریافته اند که دل شکسته شدن با میزان حملات قلبی نسبت مستقیمی دارد. دانشمندان مرکز قلب دانمارک در دانشگاه آرهانس در گزارش های خود به این نکته اشاره کرده اند که اندوه و دل شکستگی می تواند به صورت مستقیم حجم بالایی از نارسایی قلبی از نوع AF را شامل شود.
در این میان دانشمندان با بررسی بیش از 88 هزار فرد در دانمارک در بازه زمانی بین سال های 1995 تا 2014، دریافته اند که حدود 20 درصد این جمعیت که همسران خود را از دست داده بودند، خطر بالاتری برای این نوع بیماری قلبی را دارا هستند. این مطالعات نشان دهنده این هستند که ریسک حملات قلبی و مرگ در افرادی که تجربه از دست دادن عزیزی و دل شکستگی را دارند، 41 درصد بیشتر از حد عادی است و این موضوع نشان دهنده این امر است که قلب شکسته شما واقعاً می تواند شما را به کام مرگ بکشاند و این موضوع تنها افسانه و رویکرد شاعرانه نیست و باید به عنوان یک موضوع بسیار مهم علمی مورد بررسی قرار بگیرد.
منابع
مقاله علمی و آموزشی «آیا مرگ بر اثر اندوه و دل شکستگی، واقعیت دارد؟»، نتیجه ی تحقیق و پژوهش، گردآوری و نگارش هیئت تحریریه علمی پورتال یو سی (شما می توانید) می باشد. در این راستا مقالات ScienceAlert و آناهیتا عیوض خانی در مجله دانشمند، به عنوان منابع اصلی مورد استفاده قرار گرفته اند.
