منظور از تقطیر چیست؟
تقطیر فرآیندی است که برای جداسازی یک مایع از یک محلول یا مخلوط مورد استفاده قرار میگیرد و تبخیر و چگالش، اساس آن را تشکیل میدهند. در تقطیر ساده، محلول یا مخلوط را درون یک ظرف یا بالون (نوعی ظرف آزمایشگاهی) جوش میآورند و سپس بخار را به داخل یک چگالنده هدایت میکنند تا سرد و مایع شود. کل این مجموعه را دستگاه تقطیر مینامند. مادهای که به صورت محلول در مایع اولیه وجود داشته است، درون بالون باقی میماند.
در صنعت، از روشهای تقطیر گوناگون استفاده میشود که مهمترین آنها عبارتند از جزء به جزء و آنی.
در تقطیر جزء به جزء، مایعاتی که در دماهای مختلف به جوش میآیند، از هم جدا میشوند. پالایشگاهها برای تصفیه نفت خام، از این روش استفاده میکنند. در تقطیر آنی، برای تبدیل مایع به بخار، از حرارت یا گرما استفاده نمیشود، بلکه مایع که درون ظرفی با فشار بالا قرار دارد، به درون یک ظرف با فشار پایین رها میشود. بخشی از مایع بلافاصله به حالت بخار در میآید و چگالش انجام میگیرد.
در فرآیند دیگری به نام تکریر (تصفیه بوسیله تقطیر)، بخشی از بخار چگالیده (متراکم) به درون دستگاه تقطیر برگردانده میشود تا بخار باقی مانده باز هم خالصتر شود. تکریر در پالایش نفت خام و روغن، اهمیت فراوانی دارد.
منابع
- کتاب Kingfisher Science Encyclopedia. تالیف Catherine Headlam. ترجمه محمود سالک. نشر Kingfisher Books. سال 1991.