لنفوم چیست؟

لنفوم (لنفوما) نوعی سرطان سیستم لنفاوی است. لنفوم به نوعی از سلول های سفید خون به نام لنفوسیت آسیب می رساند. این سلول ها به مقابله با بیماری ها در بدن کمک می کنند و نقشی مهم در حفظ ایمنی بدن بر عهده دارند.

از آنجا که لنفوم در جریان خون حضور دارد، می تواند به نقاط مختلف بدن گسترش یابد یا متاستاز دهد. لنفوم در هر سنی امکان بروز دارد اما یکی از شایع ترین علل سرطان در کودکان و جوانان در سنین 15 تا 24 سال می باشد. البته این نوع سرطان در اغلب موارد قابل درمان است.

لنفوم سرطانی است که در سلول های سفید خون یا لنفوسیت ها آغاز می شود. سرطان هنگامی بروز می کند که سلول های غیر نرمالی که ایجاد شده و گسترش یافته اند، برخلاف دنبال کردن رویه معمول چرخه سلول نرمال نمی میرند و در عوض به شکل غیر قابل کنترل رشد می کنند.

در این مقاله شما می توانید با انواع لنفوم و علائم آنها آشنا شوید.

طبقه بندی سرطان های لنفاوی بر مبنای نوع سلول های ایمنی آسیب دیده انجام می شود. دو نوع اصلی این سرطان عبارتند از لنفوم هوچکین و لنفوم غیر هوچکین. البته در کنار این دو نوع اصلی، انواع زیر نوع ها وجود دارند.

لنفوم غیر هوچکین که شایع ترین نوع این سرطان است به سلول های B و T آسیب می رساند. لنفوم غیر هوچکین برای 90 درصد موارد لنفوم لحاظ می شود. لنفوم هوچکین در هر سنی امکان بروز دارد، اما در اغلب موارد کودکان و بزرگسالان زیر 25 سال را مبتلا می کند. این نوع سرطان در مردان بیش از زنان شایع است.

در اغلب موارد، سرطان مزبور درمان پذیر است، اما درمان و پیش آگهی آن در میان زیر نوع ها متفاوت می باشد.

علائم

نشانه ها و علائم لنفوم شبیه نشانه ها و علائم مربوط به بیماری های ویروسی و سرماخوردگی است، اما در این بیماری، علائم مزبور بیش از آنچه به صورت متعارف انتظار می رود ادامه پیدا می کنند. برخی از بیماران اساساً فاقد علامت هستند اما برخی دیگر ممکن است متوجه بروز ورم در گره های لنفاوی شوند.

این گره ها در اطراف بدن و اغلب در ناحیه گردن، کشاله ران، شکم و زیر بغل قرار گرفته اند. ورم گره ها بطور معمول فاقد درد است. اما درد هنگامی بروز می کند که غدد بزرگ شده به دستگاه ها، استخوان ها و دیگر ساختارهای بدن فشار وارد می کنند. البته ممکن است این درد با درد پشت اشتباه گرفته شود.

امکان تورم گره های لنفی در طول بروز عفونت های رایج مانند سرماخوردگی وجود دارد اما در لنفوم این تورم از بین نمی رود. اگر تورم لنف بر اثر عفونت باشد احتمال همراه بودن با درد وجود دارد. همپوشانی یا مشابهت علائم بیماری ممکن است به تشخیص خطا منجر شود. به همین دلیل بیمارانی که دچار تورم ادامه دار گره های لنفاوی هستند باید به پزشک مراجعه کنند.

سایر علائم انواع اصلی لنفوم عبارتند از:

• تب ادامه دار که با عفونت همراه نیست.
• تعریق شبانه، تب و لرز
• کاهش وزن و عدم اشتهاء
• خارش غیر متعارف
• خستگی مزمن پایدار، خستگی غیر معمول یا احساس فقدان انرژی
• احساس درد در گره های لنفی پس از نوشیدن مایعات

علائم دیگری که می تواند نشان دهنده لنفوم غیر هوچکین باشد عبارتند از:

• سرفه مداوم
• تنگی نفس
• احساس درد یا وجود ورم در ناحیه شکم

اگر گره لنفی بزرگ شده به ستون فقرات یا طناب نخاعی فشار وارد کرده باشد، درد، ضعف، فلج یا حس های دگرگون شده امکان بروز دارند. لنفوم می تواند از طریق گره های لنفی به سرعت و از طریق سیستم لنفاوی به دیگر نقاط بدن گسترش یابد. زمانی که لنفوسیت های سرطانی به درون بافت ها گسترش می یابند، توانایی بدن برای مقابله با عفونت ضعیف می شود.

علل بروز بیماری و عوامل خطر

علت دقیق بروز لنفوم شناخته شده نیست، اما چند عامل خطر در بروز این بیماری وجود دارد که عبارتند از:

• سن
• جنس
• سابقه فامیلی
• برخی از بیماری های عفونی
• ضعف سیستم ایمنی

گسترش لنفوم

بافت لنفاوی در سراسر بدن وجود دارد و سلول های سرطانی به آسانی قادر هستند از محل اولیه شکل گیری خود به دیگر بافت ها و اندام ها، شامل آنهایی که در خارج از سیستم لنفاوی قرار دارند گسترش پیدا کنند.

لنفوم در اغلب اوقات به کبد، مغز استخوان یا ریه ها گسترش پیدا می کند. در لنفوم هوچکین این گسترش معمولاً از یک گره لنفی به گره لنفی بعدی سرایت می کند.

در لنفوم هوچکین تومورها می توانند در گره های لنفی متفاوت بروز کرده و برخی از گره ها را نادیده پشت سر بگذارند.

پزشک در عین حال یک معاینه فیزیکی در مورد بیمار انجام می دهد که شامل بررسی شکم و چانه، گردن، کشاله و زیر بغل است، یعنی مناطقی که امکان بروز ورم وجود دارد. وی سپس به جستجوی نشانه های عفونت در نقاط مجاور گره های لنفی می پردازد.

تست های تشخیص لنفوم

آزمایش خون و بیوپسی می تواند وجود لنفوم و تفاوت انواع آن را مشخص کند. بیوپسی شامل گرفتن نمونه بافت لنف برای بررسی آن در آزمایشگاه است. بیوپسی ها و دیگر آزمایش ها نیز مرحله سرطان را مشخص می کنند.

تست های تصویربرداری مانند سی تی اسکن یا MRI، عکسبرداری اشعه ایکس قفسه سینه، شکم، لگن، اسکن اولتراسوند یا PET اسکن نیز در این مورد قابل استفاده می باشند.

سلامتی شما آرزوی ما است.

منابع

مقاله علمی و آموزشی «لنفوم چیست؟»، نتیجه ی تحقیق و پژوهش، گردآوری و نگارش هیئت تحریریه علمی پورتال یو سی (شما می توانید) می باشد. در این راستا مقاله دکتر الهام یوسفی در مجله سلام سلامت، به عنوان منبع اصلی مورد استفاده قرار گرفته است.