اسهال مسافرتی و راه درمان آن چیست؟
بروز ناگهانی اسهال در افرادی که در مسافرت به سر می برند یا کمتر از 10 روز از بازگشت شان از سفر می گذرد، اسهال مسافرتی نامیده می شود. این بیماری در افرادی که به مناطق آلوده بخصوص در فصل های بهار و تابستان سفر می کنند، بسیار شایع است و می تواند تهدید کننده حیات نیز باشد.
در این مقاله شما می توانید با اسهال مسافرتی و راه درمان دارویی آن آشنا شوید.
هر سال بین 20 تا 50 درصد مسافران پروازهای بین المللی که تقریباً معادل ده میلیون نفر هستند، دچار اسهال می شوند. معمولاً علائم بیماری در هفته اول مسافرت بروز می کند، اما به هر حال در تمام مدت سفر حتی پس از بازگشت به خانه امکان ابتلا وجود دارد. مهم ترین عامل خطر، مقصد مسافر است. مسافرانی که به کشورهای در حال توسعه نظیر آمریکای لاتین، آفریقا، خاورمیانه و آسیا مسافرت می کنند شانس ابتلای بالاتری دارند. جوانان بالغ، افراد با سیستم ایمنی ضعیف و بیماران مبتلا به دیابت یا بیماری های التهابی روده و افرادی که از آنتی اسیدها و مهار کننده H2 استفاده می کنند، بیشتر در معرض خطر هستند. استفاده از آب یا غذای آلوده، عامل اصلی عفونت است.
علائم شایع این بیماری شامل اسهال، تهوع، استفراغ، دل پیچه و در مواردی تب است. در حالت خفیف بیماری، فرد تنها یک تا دو بار در روز اسهال آبکی و معمولاً تا حداکثر دو هفته دل پیچه دارد. در شدت متوسط بیماری، فرد بیش از دو نوبت اسهال آبکی و در اسهال شَدید علاوه بر اسهال بیش از دو نوبت در روز، تب و خون در مدفوع نیز مشاهده می شود. اسهال مسافرتی در بیشتر موارد خوش خیم بوده و در طی یکی دو روز بدون درمان بهبود می یابد و بندرت مخاطره آمیز است. در این بیماری در 90 درصد موارد طی یک هفته و در 98 درصد موارد در یک ماه بهبود کامل حاصل می شود.
برای پیشگیری از این عارضه باید غذاهای سالم، گرم و تازه مصرف کنید. همچنین لازم است میوه های بدون پوست استفاده شود و مطمئن باشید با آب تمیز شسته شده باشد. نوشیدنی هایی مصرف کنید که بسته بندی شده باشد و از مصرف یخ خودداری کنید ممکن است این یخ ها از آب غیر تصفیه شده باشد. در مسافرت دست های خود را مدام بشویید یا اگر آب در اختیار ندارید از شستشو دهنده های ضدعفونی کننده مانند ژل های ضدعفونی کننده بدون نیاز به شستشو استفاده کنید. استفاده نکردن از گوشت خام یا نیم پز، ضدعفونی کردن میوه و سبزیجات، پرهیز از استفاده محصولات لبنی پاستوریزه نشده و در نهایت عدم استفاده از کاهو یا برگ خام سبزیجات دیگر (نظیر اسفناج) از جمله مواردی است که برای جلوگیری از ابتلا به اسهال های مسافرتی باید مد نظر قرار داد.
در افرادی که تنها یک تا دو بار اسهال آبکی، بدون تب و دفع خون و مخاط از مدفوع دارند، تنها مایع درمانی برای جایگزینی آب و الکترولیت های از دست رفته کفایت می کند. استفاده از محلول او آر اس برای این منظور توصیه می شود. هر بسته از پودر را در یک لیتر (چهار لیوان) آب جوشیده سرد شده حل کرده و برای بهبود طعم آن، در یخچال نگهداری کنید. محلول آماده شده حداکثر باید طی 24 ساعت استفاده شده و باقی مانده آن را دور ریخت. در صورت عدم دسترسی به پودر بسته بندی شده او آر اس، می توانید با ترکیب دو قاشق مرباخوری شکر، یک قاشق چایخوری نمک و نصف قاشق چایخوری جوش شیرین پودر مذکور را درست کنید.
به یاد داشته باشید اسهال یک ساز و کار دفاعی بدن جهت به حداقل رساندن زمان تماس بین میکروب و مخاط روده است به همین دلیل داروهای ضد اسهال مانند لوپراماید یا دیفنوکسیلات نباید در مسافران با تب یا اسهال خونی استفاده شود؛ زیرا در این صورت با به تاخیر انداختن پاکسازی دستگاه گوارش از عامل بیماری زا، شدت بیماری افزایش می یابد. بنابراین بهترین راهکار برای درمان اسهال های عفونی، تبدار یا خونی، مراجعه به پزشک برای تجویز آنتی بیوتیک مناسب و پرهیز از خود درمانی است.
سلامتی شما آرزوی ما است.
منابع
مقاله علمی و آموزشی «اسهال مسافرتی و راه درمان آن چیست؟»، نتیجه ی تحقیق و پژوهش، گردآوری و نگارش هیئت تحریریه پورتال یو سی (شما می توانید) می باشد. در این راستا مصاحبه با دکتر کاوه سالارمند – داروساز – از روزنامه جام جم، به عنوان منبع اصلی مورد استفاده قرار گرفته است.