چگونه سیاره پلوتو کشف شد؟
سیاره پلوتو دورترین سیاره منظومه شمسی است. فاصله آن تا خورشید تقریباً 40 برابر فاصله زمین تا خورشید است. این سیاره به قدری کم نور است که برای دیدن آن به تلسکوپهای بسیار قوی نیاز داریم. اما چگونه پلوتو کشف شد؟
دو دسته از قوانین وجود دارد که در کسب اطلاعاتی راجع به اندازه و فاصله سیارات به بشر کمک میکنند:
- قوانین کپلر در مورد حرکت سیارات ثابت کرده است که مدار حرکت آنها به دور خورشید کاملاً دایره نیست.
- قوانین نیوتن در مورد جاذبه زمین، ستاره شناسان را یاری کرده است که وزن، اندازه و حجم سیارات را تخمین بزنند. این قانون بیان میکند که نیروی جاذبه بین دو جسم بستگی به جرم و فاصله آنها از یکدیگر دارد. اجسامی که جرم قویتر و یا فاصله نزدیکتری دارند با نیروی قویتری کشیده میشوند.
بر اساس این قوانین، دو نفر در سال 1846 نظریهای را دال بر وجود بعضی مطالب راجع به سیاره اورانوس ارائه دادند. در آن موقع این سیاره به عنوان دورترین کره منظومه شمسی شناخته شده بود. این سیاره در مدار خودش حرکت نمیکرد و این حالت زمانی امکانپذیر بود که بوسیله یکی از سیارات منظومه شمسی تحت تاثیر قرار گیرد. بنابراین، احتمالاً باید سیاره دیگری وجود داشته باشد که توانسته است آن را تحت تاثیر قرار دهد. اما هنوز، سیاره ناشناخته بود. یکی از این دو نفر، از رصدخانه برلین درخواست کرد که به جستجوی این سیاره جدید، در یک قسمت معین در آسمان، بپردازد و سیاره جدید در آنجا کشف و نپتون نامیده شد.
یک ستارهشناس آمریکایی، به نام پرسیوال لوول، عقیده داشت که حرکت اورانوس باید تحت تاثیر سیاره دیگری، دورتر از نپتون باشد. او این نظریه را در سال 1915 اعلام کرد. ستارهشناسان دیگر نیز، متوجه شدند که حرکت نپتون به تنهایی تحت تاثیر سیاره دورتری است. بنابراین یکسری تحقیقات بوسیله تلسکوپ و عکسبرداری برای یافتن سیاره دیگر، آغاز شد. در 18 فوریه 1930، ستارهشناسی به نام تومباگ، به مطالعه عکسهایی که برای جستجوی سیاره جدید گرفته شده بود، پرداخت و آن را در نزدیکی محلی که لوول پیشبینی کرده بود، کشف کرد. این همان سیاره پلوتو بود.
منابع
- کتاب به من بگو چرا و چگونه. نوشته آرکادی لئوکوم. ترجمه سعید درودی. انتشارات بهزاد. 1391.