چگونه فولاد، ضد زنگ میشود؟
فولاد شامل آهن، کربن، کروم و چند عنصر دیگر است. پیش از اختراع فولاد ضد زنگ، چاقو و دیگر لوازم فولادی خانه، اگر پس از استفاده خوب خشک نمیشدند به راحتی زنگ میزدند.
کمی پیش از جنگ جهانی (1912) بود که دانشمندی انگلیسی به نام هری بریرلی (Harry Brearley) کشف کرد که کربن موجود در فولاد به زنگ زدن آن کمک میکند. او سعی کرد که مقدار کربن را در فولاد کاهش داده و به جای آن از مقدار بیشتری کروم (Chromium) استفاده کند. او متوجه شد که با کاهش نسبت کربن و افزایش نسبت کروم، فولاد در برابر زنگ زدگی مقاوم میشود.
با توجه به این نکته، بریرلی باید نسبت استفاده از کروم را به دقت تعیین میکرد. چون اگر کروم بیش از اندازه به فولاد افزوده میشد، آن را شکننده میکرد. او پس از آزمایشهای فراوان، مناسبترین فرمول آهن زنگ نزن را یافت و فولاد ضد زنگ اختراع شد.
کروم فلزی نقرهای رنگ است که در قرن هیجدهم توسط شیمیدانی فرانسوی به نام Louis Nicolas Vauquelin کشف شد. بزرگترین مزیت کروم این است که زنگ نمیزند. به همین دلیل از کروم در آبکاری سطح بعضی فلزات و محافظت از آنها در برابر زنگ زدگی مانند سپرهای اتومبیل یا سطح اجاقهای آشپزی استفاده میشود.
منابع
- کتاب بخوانید و بدانید. ویراستار بی تو ساگال. ترجمه سپیده عندلیب و حسین یاسینی. انتشارات پیکان. اسفند 1384.