در هنگام سکته چه باید کرد؟
سکته یک فوریت پزشکی است و زمانی اتفاق میافتد که ذخیره خون به بخشهای مغز مختل شود که به صورت معمول بر اثر لخته خونی یا یک خونریزی (مشابه حمله قلبی) ایجاد میشود. متعاقباً سلولهای مغزی اکسیژن کافی و تغذیه دریافت نمیکنند که به آسیب و مرگ نورونها منجر میشود. این موضوع توانایی فرد برای صحبت کردن، حرکت کردن، دیدن و فکر کردن را تحت تاثیر قرار میدهد و در نتیجه بسیار حیاتی است که ذخیره خون مغز را به سرعت برگردانیم. تاثیر یک سکته بسته به اینکه کدام قسمت مغز تحت تاثیر قرار گرفته و چقدر سریع درمان شده، میباشد. سکته یکی از دلایل اصلی مرگ و معلولیت در جهان است و بطور متوسط هر دو ثانیه یک بار یک نفر سکته میکند.
انواع سکته
در اصل دو نوع سکته وجود دارد: 1) ایسکمیک یا انسدادی و 2) هموراژیک.
سکتههای ایسکمیک در واقع 85 درصد موارد را شامل میشوند و زمانی اتفاق میافتند که یک مانع، عموماً یک لخته خون، جلوی جریان درست خون دور مغز را میگیرد. سکتههای هموراژیک بر اثر انفجار خون در رگ اتفاق میافتند و 15 درصد باقی موارد را شامل میشود.
نوع دیگر، حمله ایسکمی گذرا یا TIA است که به سکته کوچک نیز معروف است. زمانی پیش میآید که تداخل کوچکی در ذخیره خون مغز رخ میدهد. مانعی که ایجاد شده است برداشته میشود یا از بین میرود و در نتیجه نشانهها تنها تا 24 ساعت باقی میماند. به یاد داشته باشید که این سکته کوچک نیز از فوریتهای پزشکی است.
سکتهها یا با دارویی که بتواند لخته خون را حل کند یا داروهایی که از سکتههای بعدی جلوگیری کنند درمان میشوند. یا برای برداشتن لخته خون و ترمیم رگهای خونی از جراحی استفاده میکنند.
نشانههای سکته
اگر شما شک کردید کسی سکته کرده است، این 3 مورد را سریع امتحان کنید:
- صورت: آیا صورتش پژمرده شده است؟ میتواند لبخند بزند؟
- دستان: آیا دستانش ضعیف شده است؟ میتواند هر دو دستش را بالا ببرد؟
- صحبت کردن: آیا جویده و نامفهوم صحبت میکند؟
در صورت مثبت بودن علائم، سریع با اورژانس تماس بگیرید.
راهکارهای خانگی
بیشتر افراد زمانی دچار حملات قلبی میشوند که تنها هستند، بدون هیچ کمکی. فردی که دچار حمله شده احساس از حال رفتگی میکند و تا از دست دادن هوشیاریاش تنها 10 ثانیه فاصله دارد. در زمان حمله قلبی بیمار نباید بترسد و باید به سرفه کردن به صورت پی در پی و محکم اقدام کنند. سرفهها باید عمیق و طولانی باشند مثل زمانی که میخواهید خلط را از ته سینه خود خارج کنید.
نفس عمیق و سرفه باید پی در پی تکرار شوند. هر دو ثانیه یکبار بدون توقف، تا هنگامی که کمک برسد یا قلب شما مجدداً بطور نرمال بزند. نفس عمیق باعث ورود اکسیژن به داخل ریهها میشود و سرفه به قلب فرد فشار وارد میکند و سبب چرخش خون میشود. این فشار باعث برگشت ریتم نرمال قلبی شده و به این وسیله فردی که دچار حمله شده میتواند خود را به بیمارستان برساند.
امروزه به علت تغییر در روش زندگی ما، حملات قلبی بین تمامی سنین مشاهده میشود. هنگام بروز سکته قلبی در درجه اول باید خونسردی خود را حفظ کرده، از انجام هر گونه فعالیت خودداری کرد. قرص یا کپسول زیر زبانی را زیر زبان قرار داده و تا 5 دقیقه صبر میکنیم. اگر درد رفع نشد مجدداً از قرص زیر زبانی استفاده میکنیم. در صورتی که پس از 5 دقیقه دیگر باز هم درد ساکت نشد، به اولین مرکز درمانی مراجعه میکنیم.
سلامتی شما آرزوی ما است.