عصر حجر چیست؟

عصر حجر احتمالاً سه میلیون سال پیش آغاز شده و با ورود انسان به عصر برتر در 5,000 سال پیش خاتمه یافته است. در این دوره انسان ابزارهایی از سنگ می ساخت و از آنها به منظورهای مختلف استفاده می کرد. به همین جهت این دوره را عصر حجر یا دوران سنگ نامیده اند.

عصر حجر با آغاز عصر فلز، یعنی دوره ای که انسان شروع به استفاده از فلز کرد، پایان یافت.

عصر حجر به سه دوره قدیم پالئولیتیک (Paleolithic) یا پارینه سنگی، میانه یا مزولیتیک (Mesolithic) و جدید یا نئولیتیک (Neolithic) تقسیم می شود.

عصر حجر قدیم یا پالئولیتیک با پیدایش اولین انسان نماها آغاز می شود. انسان این دوره، غذای خود را از طریق شکار بدست می آورد و ابزارهایش را معمولاً از تراشه سنگ ها می ساخت. قدیمی ترین ابزار سنگی بدست آمده از این دوره به 2,500,000 سال پیش تعلق دارد. انسان نماها علاوه بر سنگ از چوب و استخوان نیز برای ساختن ابزار استفاده می کردند.

دوره پالئولیتیک تقریباً 10,000 سال پیش به پایان رسید. انسان در انتهای این دوره، هنر نقاشی روی دیوار غارها را آموخت و شروع به ساختن مجسمه های گِلی کرد.

دوره عصر حجر میانه یا مزولیتیک در شمال غربی اروپا تقریباً از 8,000 سال پیش از میلاد مسیح آغاز می شود و در سال 2,700 پیش از میلاد خاتمه می یابد. در این دوره، انسان ابزارهای سنگی ظریف تری می ساخت. انسان دوره مزولیتیک همچنان از طریق شکار زندگی می کرد و از تراشه سنگ ها برای خود سلاح می ساخت.

در طول دوره عصر حجر جدید یا نئولیتیک ساخت ظروف سفالی آغاز شد. یکی از بزرگترین تحولات این دوره تولید غذا است. انسان پیش از این دوره، همواره غذای خود را از طبیعت جمع آوری می کرد و هرگز به تولید آن نمی پرداخت. در صورتی که در دوره نئولیتیک با آموختن کشاورزی و دامداری شروع به تولید غذا کرد.

با آغاز کشاورزی، اولین روستاها ساخته شدند. دوره نئولیتیک در خاورمیانه در 9,000 سال پیش از میلاد آغاز شد. ابزارهای سنگی این دوره بسیار ظریف تر از ابزارهای دو دوره قبل است. به علاوه، این ابزارها به خوبی صیقل داده می شدند.

زمانی که اروپاییان قاره آمریکا را کشف کردند، سرخ پوستان آمریکا در دوره نئولیتیک بودند.برخی از قبایل ساکن در استرالیا و گینه نو هنوز در عصر حجر به سر می برند.

منابع

مقاله علمی و آموزشی «عصر حجر چیست؟»، نتیجه ی تحقیق و پژوهش، گردآوری، ترجمه و نگارش هیئت تحریریه پورتال یو سی (شما می توانید) می باشد. در این راستا کتاب چرا، چطور، چگونه؟، نوشته ی دکتر سونیتا گوپتا و دکتر نینا آگراوال و ترجمه پریسا همایون روز و پریچهر همایون روز از موسسه نشر و تحقیقات ذکر، منتشر شده در تیر 1393 با شابک 978-964-307-221-6 به عنوان منبع اصلی مورد استفاده قرار گرفته است.