اثرات منفی داروهای خواب آور
حل بحران بی خوابی روش های مختلفی دارد اما می توان گفت که رایج ترین راه مقابله با آن استفاده از داروهای خواب آور است. داروهای خواب آور با وجود پُر کاربرد بودن شان، عوارضی به دنبال دارند؛ با این حال به دلیل اینکه ممکن است افراد از بی خوابی خود به شدت رنج ببرند، از این نکات غافل می شوند.
استفاده از داروهای خواب آور دو عارضه مهم به دنبال دارند که یکی از آنها وابستگی فرد به استفاده از این خانواده از داروها است و از سوی دیگر، استفاده بیش از حد آنها می تواند بدن فرد را نسبت به میزان دوز مصرفی ایزوله کند و فرد بعد از مدتی برای اینکه دارو تاثیر کند، میزان دوز مصرفی خود را افزایش می دهد.
در این مقاله شما می توانید با عوارض داروهای خواب آور آشنا شوید.
داروهای خواب آور، دسته ای از پُر مصرف ترین داروهای اعصاب به شمار می آیند که معمولاً علاوه بر خواب آوری، برای درمان اضطراب هم کاربرد دارند. بسته به نوع اختلال خواب، بعضی از آنها کوتاه اثرتر هستند. از جمله داروهای کوتاه اثر می توان به زولپیدم اشاره کرد. برخی دیگر از داروهای خواب آور مانند دیازپام، اثر طولانی دارند و همین امر موجب تداوم خواب افرادی می شود که از بیدار شدن زود هنگام ناراضی هستند، یعنی مشکلی در به خواب رفتن ندارند ولی زود از خواب بیدار می شوند.
همچنین دسته ای از داروهای خواب آور هستند که علاوه بر خواب آوری و کاهش اضطراب، افسردگی را هم درمان می کنند. در این دسته از داروها، می توان داروی آلپرازولام را مثال زد.
این داروها در کوتاه مدت و بلندمدت عوارضی دارند که بسیاری از افراد ممکن است از آن غافل بمانند. بطور معمول انواع طولانی اثر این داروها، در روز بعد باعث گیجی و خواب آلودگی می شوند؛ به همین دلیل توصیه می شود تا از انجام کارهای دقیق و نیازمند تمرکز از جلمه رانندگی خودداری کنند. از دست دادن موقتی حافظه کوتاه مدت، سردرد، تهوع و خشکی دهان، از دیگر عوارض جانبی مصرف کوتاه مدت داروهای خواب آور محسوب می شود، اما نگرانی بیشتری که معمولاً در رابطه داروهای خواب آور مطرح است، دو عارضه ناشی از مصرف طولانی مدت این داروها است.
یکی از این عارضه های مهم، کاهش تحمل و دیگری وابستگی به این دسته از داروها می باشد. وقتی نسبت به اثر یک داروی خواب آور تحمل ایجاد می شود به این معنی است که بیمار برای به خواب رفتن و حفظ خواب، نسبت به قبل به دوز داروی بیشتری نیاز دارد. همچنین عارضه وابستگی زمانی رخ می دهد که بدن فرد به مصرف دارو عادت می کند و در صورت قطع ناگهانی مصرف، عوارضی چون بی قراری، بی خوابی، اضطراب، افسردگی، تهوع، اسهال، تپش قلب، پُر فشاری خون و تشنج بروز می کند.
داروهای خواب آور برای کودکان
معمولاً از داروهای خواب آور آشنا و اصطلاحاً رسمی از جمله داروهای زولپیدم، اکسازپام، لورازپام و… برای نوزادان و کودکان استفاده نمی شود. با این حال در موارد خاص و با تجویز پزشک متخصص این داروها با احتیاط برای این قشر سنی استفاده می شود. گاهی متخصص نوزادان و اطفال داروهایی مانند بی بی اسلیپ یا بایوکل کیدز را برای این قشر سنی تجویز می کنند. والدین به یاد داشته باشند که این داروها مانند داروهایی که در بالا یاد کردیم نیستند و تنها حاوی عصاره های گیاهی و مکمل های غذایی هستند؛ بنابراین این داروها، داروهای خواب آور محسوب نمی شوند و با اثر آرام بخشی، بی قراری کودک را کم می کنند.
مدت زمان مصرف پیاپی خواب آورها، حداکثر 2 تا 4 هفته با تجویز پزشک است و قطع مصرف آنها هم باید بتدریج انجام شود. زمان مصرف صحیح قرص های خواب آور، نیم ساعت قبل از خواب است. سلامتی شما آرزوی ما است.
منابع
مقاله علمی و آموزشی «اثرات منفی داروهای خواب آور»، نتیجه ی تحقیق و پژوهش، گردآوری، ترجمه و نگارش هیئت تحریریه پورتال یو سی (شما می توانید) می باشد. در این راستا مصاحبه با دکتر سیدعلی فاطمی – داروساز – توسط مجله همشهری تندرستی، به عنوان منبع اصلی مورد استفاده قرار گرفته است.