مغز نئاندرتال در ظرف آزمایشگاه
تاکنون محققانی که می خواستند روی مغز نئاندرتال ها به تحقیق بپردازند و تفاوت آنها را با مغز انسان های امروزی دریابند، همیشه به در بسته می خوردند. بهترین راه حلی که تاکنون عصب شناسان برای رسیدن به پاسخ سوالات شان و روشن کردن زوایای تاریک این موضوع در اختیار داشتند، تحقیق و بررسی روی شکل و حجم داخلی جمجمه های فسیل شده انسان های آن دوران بود. اما حالا محققان با رویکردی جدید، یعنی ساختن نمونه مغز در آزمایشگاه می خواهند این در بسته را بگشایند.
به گزارش پورتال یو سی (شما می توانید)، ماجرای ساختن مغز نئاندرتال از این قرار است که محققان با بهره گیری توام از سه حوزه علمی مختلف؛ شامل استخراج نسخه ای از DNA باستانی، فناوری ویرایش ژن کریسپر (CRISPR) و تولید ارگانوئید از سلول های بنیادی، روزنه های امیدی در این عرصه گشوده اند؛ هر چند باید گفت هنوز در ابتدای مسیر قرار داریم، بیش از حد در ابتدا.
در حال حاضر حداقل دو تیم تحقیقاتی سرگرم تحقیق روی این موضوع هستند تا از طریق مهندسی سلول های بنیادی و قرار دادن ژن های نئاندرتال درون آنها و تبدیل شان به مینی مغزهایی که بازتابی از نفوذ DNA باستانی را در خود دارند، به این مقصود نائل آیند.
هیچکدام از این دو گروه تاکنون نتیجه کار خود را منتشر نکرده اند، اما آلیسون موتری (Alysson Muotri) ژن شناس دانشکده پزشکی سن دیه گو کالیفرنیا، برای اولین بار طی ماه جاری در کنفرانس UCSD با عنوان «تصورات و تکامل انسان» به شرح ارگانوئیدهای نئاندرتال تولید شده توسط گروه خود پرداخت. تیم وی یکسری سلول بنیادی که DNA نئاندرتال به آنها منتقل شده را به توده هایی در اندازه نخود تبدیل می کنند که کار کورتکس یا همان لایه خارجی مغز واقعی را به انجام می رسانند. در مقایسه با مینی مغزهای کورتکسی ساخته شده با سلول های انسانی معمولی، ارگانوئیدهای نئاندرتال نه تنها دارای شکل متفاوتی هستند، بلکه شبکه های عصبی آنها نیز فرق دارد که از جمله آنها می توان به شبکه های عصبی اشاره کرد که ارتباطات اجتماعی را شکل می دهند. موتری می گوید: «ما در تلاشیم تا مجدداً مغزهای نئاندرتال را بازسازی کنیم.»
تود پریوس (Todd Preuss) یکی از متخصصان اعصاب مرکز تحقیقات پرستاران ملی ایرکس دانشکده اموری (Emory) که با شروع این تحقیقات بازنشسته شده است، می گوید: «من کمی حسادت می کنم! راه زیادی تا تبدیل ارگانوئیدها به یک مغز واقعی وجود دارد. اما اگر این روش بتواند به اندازه کافی توسعه پیدا کند تا اطلاعات بیشتری در مورد ساختار بافت طبیعی به ما بدهد، در آن صورت به چیزی دست یافته ایم که بسیار مفید خواهد بود.»
سوانت پابو (Svante Pääbo) مدیر بخش انسان شناسی تکاملی در لایپزیگ موسسه ماکس پلانک آلمان پیش بینی می کند که اینکار با تردیدهای فراوانی همراه شود، چرا که تشخیص اینکه کدام تفاوت های ژنتیک در عمل منجر به چه چیزی می شوند، کار بسیار سختی است و ارگانوئیدها صرفاً مراحل اولیه رشد مغز انسان را نشان می دهند. وی می گوید: «ارگانوئیدها خیلی ساده تر از آن هستند که بتوانند به ما بگویند یک مغز بالغ چگونه عمل می کند.» پابو که تیمش توانست از داخل استخوان انسان های نئاندرتال، DNA آنها را استخراج و در آن ژنوم نئاندرتال را کشف کند، می گوید که گروه وی نیز سرگرم ساخت ارگانوئیدهایی با ژن های مغز نئاندرتال است. اما وی از این می ترسد که نکند تکنیک انجام این کار، در حین اجرا بطور ناخواسته باعث بروز جهش هایی در ژن ها شود. وی می گوید: «تدابیر کنترلی بسیاری برای جلوگیری از وقوع چنین رخدادی وجود دارد و بسیار امیدوارم بتوانیم نتایج را به گونه ای پیش ببریم که شک و تردیدی در آن نباشد.»
منابع
خبر علمی «مغز نئاندرتال در ظرف آزمایشگاه» توسط هیئت تحریریه خبر پورتال یو سی (شما می توانید) با استناد به ScienceMag و مجله دانشمند، ترجمه، تدوین و نگارش شده است.
