با لودویگ ویتگنشتاین آشنا شویم
یکی از نوابغ فلسفه که به حق می توان او را فیلسوفی مولف در قرن بیستم نامید، لودویگ ویتگنشتاین (Ludwig Josef Johann Wittgenstein) است. نابغه ای که در مدت زندگانی اش دو دوره فلسفی متفاوت را پشت سر گذاشت و آثارش در فلسفه زبانی و تحلیلی، تاثیرات عمیقی در میان فیلسوفان هم عصر و بعد از خودش به وجود آورد.
ویتگنشتاین در 1889 در وین چشم به جهان گشود و در سال 1908 به انگلستان رفت تا دانشجوی بخش مهندسی دانشگاه منچستر شود. در آنجا به تحقیق در علوم هوانوردی پرداخت، اما مطالعه ریاضی لازم برای آن تحقیق باعث شد به مبانی ریاضیات علاقه مند شود. در سال 1911 به کمبریج آمد تا زیر نظر راسل مبانی ریاضیات را بیاموزد و همانجا تحت تاثیر او به فلسفه روی آورد.
اولین مقاله فلسفی او را که راسل خواند، شکی برایش نماند که با نابغه ای روبرو است. ویتگنشتاین در زندگی اش فقط یک کتاب به چاپ رساند و آن هم «رساله منطقی – فلسفی» بود. او این کتاب را پس از چند سال یادداشت برداری در آگوست 1918 یعنی هنگامی که در ارتش اتریش خدمت می کرد، به پایان رساند و در نوامبر همان سال که به اسارت نیروهای ایتالیایی درآمد، دست نویس آن را به همراه خود به اردوگاه اسرا برد و بعداً از آنجا برای راسل فرستاد.
متن آلمانی کتاب او در سال 1922 به چاپ رسید. او معتقد بود که این کتاب راه حلی پایانی برای مسائل فلسفی است، بدین لحاظ بعد از انتشارش به مدت 8 سال از فعالیت های آکادمیک کناره گرفت و مابین سال های 1920 تا 1926 در روستاهای دوردست اتریش به تدریس در دبستان پرداخت.
در سال 1929 او تصمیم گرفت که به کمبریج بازگردد و مصمم شد تقاضای دکترا از کمبریج کند و رساله منطقی – فلسفی را که شهرت جهانی پیدا کرده بود به عنوان تزش عنوان کرد. راسل و مور از او امتحان شفاهی گرفتند و مور چنین گزارش داد: «نظر شخصی من این است که تز آقای وینگنشتاین اثری نبوغ آمیز است و هرچه که باشد یقیناً مطابق سطح لازم برای دکترای فلسفه کمبریج است.»
او بیش از 25 سال در مورد کتابش کار کرد و نهایتاً موضع جدیدی اتخاذ کرد که در کتاب «پژوهش های فلسفی» که بعد از مرگش منتشر شد، انعکاس یافت. اثری که به تصدیق بسیاری از صاحب نظران یکی از مهم ترین و تاثیرگذارترین آثار فلسفی قرن بیستم است.
بدین ترتیب باید گفت که لودویگ ویتگنشتاین یگانه فیلسوفی است که دو بار در اندیشه فلسفی انقلاب به پا کرده است. او در رساله «ویتگنشتاین متقدم» معتقد بود هدف فلسفه توضیح منطقی اندیشه است و در پژوهش های فلسفی «ویتگنشتاین متاخر» بر این باور بود فلسفه نبردی علیه سرگردانی هوشمند ما بوسیله زبان است.
لودویگ ویتگنشتاین با دو کتاب خود دو انقلاب فلسفی ایجاد کرد که تا به امروز محل ارجاع و برداشت های گوناگون است. این نابغه بزرگ فلسفه در سال 1965 در کمبریج چشم از جهان فرو بست.
منابع
مقاله علمی و آموزشی «با لودویگ ویتگنشتاین آشنا شویم»، نتیجه ی تحقیق و پژوهش، گردآوری، ترجمه و نگارش هیئت تحریریه علمی پورتال یو سی (شما می توانید) می باشد. در این راستا کتاب اطلاعات عمومی گنجینه های دانش، نوشته ی دکتر زین العابدین کاظمی و دکتر سیدمحمود اختریان و… از نشر محمد، منتشر شده در تیر ۱۳۸۸ با شابک ۹۷۸-۹۶۴-۳۳۶-۱۳۲-۷ به عنوان منبع اصلی مورد استفاده قرار گرفته است.
