لاکتومتر چیست؟

وسیله ای که به کمک آن درجه خلوص شیر را اندازه گیری می کنند، لاکتومتر نام دارد. این وسیله دارای یک ظرف استوانه ای شکل شیشه ای است. در یک طرف این ظرف، مخرنی پُر از جیوه و در طرف دیگر آن لوله ای باریک قرار دارد.

برای درجه بندی لاکتومتر ابتدا آن را در شیر خالص قرار می دهند. به این ترتیب قسمتی از لاکتومتر داخل شیر فرو می رود و بخشی از لوله آن در سطح شیر باقی می ماند. نقطه ای را که درست در سطح شیر قرار می گیرد علامت می زنند و آن را با حرف M (حرف اول کلمه Milk) نشان می دهند. پس از آن، لاکتومتر را در داخل آب قرار می دهند و نقطه ای را که در سطح آب قرار می گیرد، با حرف W (حرف اول کلمه Water) علامت می زنند. از آنجا که شیر غلیظ تر از آب است، لاکتومتر در شیر کمتر از آب فرو می رود. پس از اینکه نقاط M و W مشخص شد، فاصله بین این دو حرف را به سه قسمت مساوی تقسیم و اعداد 3، 2 و 1 را از پایین به بالا روی وسیله علامت گذاری می کنند.

پس از درجه بندی لاکتومتر می توان از آن برای تعیین درجه خلوص شیر استفاده کرد. اگر وسیله تا روی حرف M در داخل شیر فرو رود، شیر کاملاً خالص است. اگر شیر، خالص نباشد و با آب مخلوط شده باشد، وسیله بیش از نقطه M در آن فرو می رود. علامت 3 نشان می دهد که درجه خلوص شیر 75 درصد است. علامت 2 نشان دهنده درجه خلوص 50 درصد و علامت 1 نشان دهنده درجه خلوص 25 درصد است.

لاکتومتر وسیله چندان دقیقی نیست. برای مثال اگر به شیری که خامه آن گرفته نشده است به نسبتی مناسب آب افزوده شود، لاکتومتر درجه M یا همان شیر خالص را نشان می دهد.

منابع

مقاله علمی و آموزشی «لاکتومتر چیست؟»، نتیجه ی تحقیق و پژوهش، گردآوری، ترجمه و نگارش هیئت تحریریه علمی پورتال یو سی (شما می توانید) می باشد. در این راستا کتاب چرا، چطور، چگونه؟، نوشته ی دکتر سونیتا گوپتا و دکتر نینا آگراوال و ترجمه پریسا همایون روز و پریچهر همایون روز از موسسه نشر و تحقیقات ذکر، منتشر شده در تیر 1393 با شابک 978-964-307-221-6 به عنوان منبع اصلی مورد استفاده قرار گرفته است.