چگونه از آب دریا نمک استخراج می شود؟
بررسی های علمی نشان داده اند که آب دریاها حاوی حدود 19 میلیون کیلومتر مکعب نمک جامد است. این نمک از خشکی به دریا منتقل می شود. به عبارتی وقتی آب باران و برف ذوب شده در کوه ها جاری می شود، مواد معدنی موجود در سنگ ها را حل می کند و با خود می برد. این آب ها به تدریج به یکدیگر می پیوندند و رودخانه ها را به وجود می آورند. رودخانه ها در نهایت به درون دریاها و اقیانوس ها می ریزند. به همین جهت آب دریا حاوی مقدار زیادی نمک و سایر املاح است.
در آب دریا حدود 3 تا 3.5 درصد نمک خوراکی وجود دارد. نمک خوراکی در واقع ترکیبی از سدیم و کلر (کلرید سدیم) است. مواد معدنی مثل ید نیز در نمک وجود دارد.
برای استخراج نمک از آب دریاها و دریاچه ها، ابتدا آب را به درون حوضچه های عریض و کم عمقی به ارتفاع یک متر هدایت می کنند. آب مدتی درون این حوضچه ها می ماند تا ناخالصی های جامد آن از قبیل ماسه، گِل و موجودات ریز زنده ته نشین شود. فسفات کلسیم موجود در آب دریا نیز در همین حوضچه ها از آن جدا می شود. پس از آن، آب را به درون حوضچه های دیگری می ریزند تا تبخیر شود و نمک خوراکی (کلرید سدیم) آن باقی بماند. نمک بدست آمده را خشک، تصفیه و پالایش می کنند.
در کشورهای سردسیر از روش دیگری برای استخراج نمک استفاده می شود. در این روش، آب دریا را منجمد می کنند. وقتی آب در حال یخ زدن است، مولکول های نمک از آن جدا می شوند و به آب موج دار زیر یخ سطحی می پیوندند. به این ترتیب غلظت نمک موجود در آب افزایش می یابد. پس از آن، یخ را از آب جدا و آب باقی مانده را منجمد می کنند. این کار آنقدر ادامه می یابد تا مقدار بسیار کمی آب که حاوی مقدار زیادی نمک است، باقی بماند. در نهایت، با حرارت دادن آب، نمک موجود در آن را جدا می کنند.
ذخایر نمک جهان، پایان ناپذیر هستند و بزرگترین منبع نمک جهان در ایالات متحده آمریکا واقع است و سطحی به وسعت 260 هزار کیلومتر مربع را در بر می گیرد.
از نمک خوراکی به عنوان چاشنی و همچنین برای جلوگیری از فاسد شدن مواد غذایی استفاده می کنند.
منابع
مقاله علمی و آموزشی «چگونه از آب دریا نمک استخراج می شود؟»، نتیجه ی تحقیق و پژوهش، گردآوری، ترجمه و نگارش هیئت تحریریه علمی پورتال یو سی (شما می توانید) می باشد. در این راستا کتاب چرا، چطور، چگونه؟، نوشته ی دکتر سونیتا گوپتا و دکتر نینا آگراوال و ترجمه پریسا همایون روز و پریچهر همایون روز از موسسه نشر و تحقیقات ذکر، منتشر شده در تیر 1393 با شابک 978-964-307-221-6 به عنوان منبع اصلی مورد استفاده قرار گرفته است.
