چگونه رنگین کمان درست می‌شود؟
رنگین کمان را همه دیده‌ایم. این کمان زیبا همیشه بعد از رگبار و به هنگام روشن شدن هوا در آسمان به چشم می‌آید.
رنگین کمان مانند طیف منشور از تجزیه نور سفید به وجود می‌آید. نور سفید هنگام عبور از قطرات باران تجزیه می‌شود و تشکیل رنگین‌کمان را می‌دهد. البته توضیح این موضوع که چرا این پدیده در آسمان به شکل کمان مشاهده می‌شود، اندکی مشکل است و به محاسبات ریاضی احتیاج دارد.
رنگین کمان هنگامی که نور خورشید به لبه اریب یک آئینه یا موقعی که به لبه یک منشور بتابد، مشاهده می‌شود. همانطوری که گفتیم، این کمان بوسیله نور سفید به وجود می‌آید. نور سفید در حقیقت مخلوطی از رنگ‌های مختلف است. وقتی نور به سطح یک حباب صابون می‌تابد، ما رنگ‌های موجود در یک نور عادی را مشاهده می‌‍کنیم. در این حالت، نور سفید به طول موج‌های متفاوتی تجزیه می‌گردد که ما می‌توانیم آنها را با چشم‌مان ببینیم.
منشور و انکسار نور
این طول موج‌ها شامل رنگ‌های زیر می‌باشند: قرمز، نارنجی، زرد، سبز، آبی، نیلی و بنفش. طول موج‌های مزبور نواری با خط‌های موازی به وجود می‌آورد، بطوریکه رنگ هر خط، با رنگ خط دیگر تناسب و هماهنگی دارد. این نوار طیف نام دارد. زمانی که به رنگین کمان نگاه می‌کنید، درست مثل این است که به یک منشور یا به یک طیف خیره شده‌اید.
در حقیقت، رنگین کمان همان منحنی بزرگ منشور است که در نتیجه شکسته شدن (یا انکسار) نور خورشید به وجود می‌آید. وقتی نور خورشید از ذرات آب موجود در هوا بگذرد، درست مثل این است که وارد طیف شده باشد و لذا شکسته می‌شود و سپس در جهات مختلف دیگری منعکس می‌گردد. به این ترتیب، در چنین وضعیتی در داخل قطره آب مورد بحث، اکنون رنگ‌های متفاوتی داریم که از یک طرف به طرف دیگر حرکت می‌کنند.
بعضی از این نورهای رنگی بعداً از طرف دیگر قطره آب در جهات مختلف منعکس می‌شوند و انعکاس آنها به رنگ‌شان بستگی دارد. پس زمانی که شما به این رنگ‌ها در رنگین کمان نگاه می‌کنید، این رنگ‌ها را منظم و به ترتیب مخصوصی مشاهده خواهید کرد. این نظم و ترتیب مخصوص به این صورت است که رنگ قرمز در بالا قرار گرفته و رنگ بنفش در قسمت پایین واقع شده است.
البته وقتی رنگین کمان را می‌توانیم ببینیم که خورشید و چشم‌های ما و مرکز رنگین کمان روی یک خط مستقیم قرار گرفته باشند.
منابع
- کتاب به من بگو چرا و چگونه. نوشته آرکادی لئوکوم. ترجمه سعید درودی. انتشارات بهزاد. سال 1391.
