منظور از اگزما چیست؟
اگزما اصطلاحی برای مجموعه شرایطی است که در آن پوست ملتهب یا تحریک میشود. شایعترین نوع اگزما، درماتیت آتوپیک یا اگزمای آتوپیک است. آتوپیک به استعداد فرد برای کسب شرایط آلرژیک مانند آسم و تب یونجه اشاره دارد. اگزما در حدود 10 تا 20 درصد از نوزادان و حدود 3 درصد از بزرگسالان و کودکان آمریکا را درگیر کرده است. بسیاری از بچهها تا 10 سالگی با اگزما بزرگ میشوند. در برخی افراد علائم اگزما در دورههایی از زندگیشان روشن و خاموش میشود.
اگزما درمان قطعی ندارد، اما بسیاری از مردم میتوانند با انجام فرآیندهای درمانی موجود و دوری کردن از محرکهای اگزما، علائم آن را در خود مدیریت کنند. اگزما مسری نیست، بنابراین به دیگران منتقل نمیشود. در این مقاله شما میتوانید با اگزما بطور کامل آشنا شوید.
علائم اگزما
بروز اگزما در هر فردی متفاوت است و شعلهور شدن آن نیز همیشه در یک منطقه از پوست رخ نمیدهد. در اغلب موارد با خارش همراه است و ربطی به این امر ندارد که کدام منطقه از پوست شما درگیر میشود. گاهی خارش پیش از ظهور بثورات جلدی شروع میشود.
علائم در نوزادان
در نوزادان راشها یا بثورات خارشدار میتواند منجر به حالت زبر شدن بیش از حد پوست، عمدتاً در صورت و پوست سر شود. همچنین ممکن است اگزما روی بازوها، پاها، پشت و سینه رخ دهد.
علائم در کودکان
کودکان و نوجوانان دارای اگزما معمولاً بثوراتی در خمهای آرنج، پشت زانو، روی گردن، روی مچهای دست یا پایشان دارند. بثورات به مرور تبدیل به زبری و خشکی پوست میشود.
علائم در بزرگسالان
بثورات جلدی در بزرگسالان معمولاً روی صورت، پشت زانو، مچ دست، روی دستها یا پاها رخ میدهد. پوست بسیار خشک، ضخیم یا زبر و خشن میشود. در افرادی که دارای پوست روشن هستند ممکن است مناطق درگیر با اگزما ابتدا قرمز شده و سپس قهوهای گردد. در بین افراد دارای پوست تیره، اگزما میتواند روی رنگدانههای پوست اثر بگذارد و باعث شود که منطقه آسیب دیده روشنتر یا تیرهتر شود.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر شرایط زیر برای فردی که دارای اگزما است رخ داد باید به پزشک مراجعه کند:
- علائم عفونت مانند تب، قرمزی، حرارت یا تاول بروز یابد.
- اگزما ناگهان تغییر کند یا بدتر شود.
- درمان موثر نباشد.
انواع اگزما
اگزما شامل وضعیتهای ذیل است:
- درماتیت آتوپیک: این وضعیتی است که معمولاً مردم به آن اگزما میگویند.
- درماتیت تماسی: تقریباً همه افراد این وضعیت را در زمانهایی از زندگی خود تجربه میکنند. این حالت زمانی رخ میدهد که پوست با چیزی که سبب ایجاد بثورات میشود تماس داشته باشد.
- اگزمای دیشیدروتیک: این نوع از اگزما زمانی رخ میدهد که تاولهای کوچک خارشدار در کف دست یا پا یا میان انگشتان دست یا پا رخ دهد. این اتفاق زمانی میافتد که از پوست با روش مناسب محافظت نمیشود.
- اگزمای سکهای: به اگزمایی گفته میشود که به شکل مناطق سکهای، زبر یا پوسته پوسته (ممکن است همراه با خارش باشد) ظهور یابد. علت این نوع از اگزما ناشناخته است و ممکن است در اثر آسیبها و صدمات پوستی، واکنش به التهاب یا خشکی پوست رخ دهد. معمولاً در پایین پاها، بازوها یا پایین تنه دیده میشود.
- درماتیت سبورئیک: این نوع از اگزما در مناطقی از بدن رخ میدهد که غدد چربی فراوان دارد. هنگامی که روی پوست سر افراد ظهور مییابد به آن شوره سر گفته میشود.
- درماتیت استاز: این نوع اگزما در افرادی که جریان خون ضعیفی دارند، معمولاً در بخشهای پایین پاها رخ میدهد.
دلایل اگزما و عوامل خطر
متخصصان مطمئن نیستند که دقیقاً چه چیزی سبب اگزما میشود. اگزما ممکن است با پاسخ ایمنی بدن به عوامل تحریک کننده مرتبط باشد. مشکلات رخ داده در سد پوستی میتوانند سبب از دست رفتن رطوبت از پوست و ورود میکروبها به آن شوند. اگزما اغلب در افرادی رخ میدهد که سابقه خانوادگی سایر آلرژیها یا آسم را داشته باشند. جوشهای قرمز خارشدار در برخی افراد در پاسخ به مواردی نظیر موارد ذیل شعلهور میشود:
- پارچه زبر یا خشک و خشن
- احساس گرما یا سرمای شَدید
- مواد شوینده خانگی مانند صابون یا سایر شویندهها
- شورهها یا پوستههای ناشی از حیوانات
- عفونتهای تنفسی و سرماخوردگی
- استرس
تشخیص اگزما
تستی برای تشخیص اگزما وجود ندارد. پزشک با نگاه کردن به پوست و پرسیدن برخی سوالات میتواند اگزما را تشخیص دهد. از آنجا که بسیاری از افراد مبتلا، آلرژی نیز دارند، پزشک ممکن است برخی آزمایشهای آلرژی را برای یافتن حساسیتها و مواد محرک به ویژه در کودکان تجویز کند.
درمان اگزما
هدف از درمان اگزما، تسکین و جلوگیری از خارش است. زیرا خارش میتواند منجر به عفونت شود.
درمانهای خانگی
از آنجا که پوست افراد مبتلا به اگزما خشک و خارشدار است، پزشک برای مرطوب نگه داشتن پوست، مصرف لوسیونها و کرمها را توصیه میکند. از این مواد هنگامی که پوست نمناک است، مثلاً پس از حمام استفاده میشود تا این نم و رطوبت حفظ شود. محصولاتی مانند کرمهای هیدروکورتیزون و آنتی هیستامینها که بدون نیاز به نسخه هستند نیز میتوانند کمک کننده باشند. کمپرسهای سرد نیز میتوانند خارش را تسکین دهند.
داروها
پزشک ممکن است کرمها و پمادهای دارای کورتیکواستروئید را برای درمان التهاب تجویز کند. اگر ناحیه دارای اگزما درگیر با عفونت باشد، احتمالاً فرد به آنتی بیوتیک نیاز دارد. سایر گزینههای دارویی شامل موارد ذیل هستند: مواد شیمیایی که سبب کاهش خارش میشوند، پرتو درمانی (با استفاده از نور فرابنفش) و داروی سیکلوسپورین (سرکوب کننده سیستم ایمنی).
سازمان غذا و داروی آمریکا دو داروی تعدیل کننده سیستم ایمنی بدن را برای اگزمای خفیف تا متوسط تایید کرده است. این دو دارو عبارتند از: الیدل (Elidel) و پروتوپیک (Protopic) که کرمهای پوستیاند و با تغییر در پاسخ سیستم ایمنی سبب مهار شعلهور شدن اگزما میشوند. این سازمان به پزشکان در مورد استفاده از کرمهای فوق به دلیل نگرانی از احتمال ابتلا به سرطان هشدار داده است. سازمان غذا و دارو توصیه کرده که این کرمها برای بچههای زیر 2 سال استفاده نشوند و برای بچههای بالای دو سال و بزرگسالان نیز زمانی تجویز گردند که سایر داروهای اگزما برای بیمار موثر نباشند و همچنین برای مدت کوتاهی مصرف شوند.
یک داروی زیستی به نام دوپیلوماب (Dupilumab) یا دوپیکسن (Dupixen) داروی دیگری است که سازمان غذا و داروی آمریکا آن را تایید کرده است. این دارو برای اگزمای متوسط تا شَدید استفاده میشود. داروی فوق با مهار التهاب از فعالیت بیش از حد سیستم ایمنی فرد جلوگیری میکند.
عوارض
عوارض اگزما شامل موارد زیر است:
- عفونت
- زخم
- بیخوابی به دلیل خارش
راهکارهایی برای مهار شعلهور شدن اگزما
- پوست اغلب باید مرطوب باشد.
- از تغییرات ناگهانی و دما و رطوبت خودداری شود.
- فرد نباید عرق کند یا خیلی داغ شود.
- فرد باید استرس خود را مدیریت کند.
- از مواد دارای بافت خشن مانند پشم خودداری شود.
- استفاده از صابونها و مواد شوینده ناملایم و نیز حلالها خودداری شود.
- از غذاهایی که ممکن است علائم را تشدید کند خودداری شود.
- در اتاق خواب از رطوبتساز استفاده شود.
سلامتی شما آرزوی ما است.