دلایل سردی یا گرمی دست و پا چیست؟

بدن ما طوری ساخته شده است که دمای خود را تنظیم می کند و وقتی هوای بیرون سرد است، بدن ترجیح می دهد که جریان خون را به سمت درون ارگان های داخلی بدن تشدید کند؛ به همین دلیل مویرگ های اندام های انتهایی دست ها و پاها منقبض شده و جریان خون را کم می کند تا دمای بدن از دست نرود.

دلایل سردی دست و پا

1) افرادی که در دماهای پایین کار یا زندگی می کنند مانند کارگران سردخانه ها، کوهنوردان، نیروهای ویژه ارتش، شکارچیان و گروه های امداد و نجات باید وسائل و تجهیزات ویژه برای مقابله با سرما داشته باشند. البته از دست دادن دمای بدن در خانم ها سریع تر رخ داده و لذا آنان در معرض خطر بیشتری هستند.

2) آنمی یا کم خونی. کمتر بودن میزان هموگلوبین بدن از حد مجاز که گاهی علت آن کمبود آهن بدن است.

3) برخی بیماری های عروقی. این بیماری ها باعث باریک شدن و غیر فعال شدن مویرگ های انتهای اندام، آسیب دیواره عروقی و تشکیل پلاک در عروق و در نتیجه کاهش جریان خون دست و پا می گردد. از جمله این بیماری های عروقی می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• بیماری دیابت که عارضه مهم آن مشکلات عروقی است.
• افزایش فشار خون ریوی که علائمی مانند تنگی نفس، گیجی و خستگی همراه با آن دیده می شود.
• سندروم رینود که سردی انتهای اندام خصوصاً دست ها به دنبال مواجهه با سرما و استرس را دارد. از دیگر علائم آن می توان تغییر رنگ انگشتان، درد و سوزن سوزن شدن انگشتان را نام برد. در موارد شَدید حتی ممکن است باعث زخم انتهای اندام هم بشود.

4) هیپوتیروئیدیسم (کم کاری تیروئید). موردی است که غده تیروئید قادر به تولید میزان لازم از هورمون تیروئید و فعال نگه داشتن سوخت و ساز بدن نیست؛ لذا بدن همیشه احساس سرما دارد. از دیگر علائم همراه آن می توان خشکی پوست، یبوست، چاقی و ریزش مو را نام برد.

5) کمبود ویتامین B12. معمولاً باعث اختلالات عصبی می شود. این ویتامین فقط در فرآورده های حیوانی پیدا می شود.

6) مصرف دخانیات.

سردی دست و پا به هر علتی که ایجاد شده باشد باید کاملاً بررسی گردیده و علت زمینه ای آن زیر نظر پزشک درمان گردد. سردی انتهای بدن اگر همراه با علائمی مانند درد یا تغییر رنگ باشد، باید به پزشک مراجعه کرد.

دلایل گرمی دست و پا

1) تغییرات دمایی در بیرون. گاهی هوا گرم است و هر گونه کار کردن با دستکش در هوای گرم باعث داغ شدن دست ها به نسبت بدن می گردد.

2) ورزش. ورزش باعث افزایش جریان خون می گردد. بنابراین هر حرکتی که دست ها را درگیر کند یا به آنها فشار وارد کند می تواند باعث گرم شدن آنها شود. استفاده طولانی مدت از دست ها مثل تایپ کردن و نوشتن هم ممکن است تا چند دقیقه پس از آن باعث گرمی دست ها شود.

3) افزایش فشار خون. اگر علت گرمی دست ها افزایش فشار خون باشد باید حتماً توسط پزشک بررسی و درمان گردد.

4) سلولیت ها و عفونت های ناحیه دست می تواند باعث گرمی دست ها همراه با قرمزی و دردناک بودن آنها شده و حتماً باید توسط پزشک درمان شود.

5) بیماری های التهابی. شایع ترین آنها آرتریت روماتوئید است. البته در این صورت علائم دیگری مانند درد، ضعف و مشکلات حرکتی در انگشتان هم می تواند به همراه داشته باشد.

6) سندروم تونل کارپال. در اثر آسیب عصب مدیان ایجاد می شود. علل مختلفی از جمله بیماری های غدد تیروئید، آسیب های ناحیه مچ دست، آرتریت روماتوئید و کیست های این ناحیه می تواند باعث این سندروم شود. البته در این صورت علائم دیگری شامل بی حسی، سوزن سوزن شدن یا سوزش و ضعف در دست ها به همراه گرما احساس می شود.

7) مشکلات اعصاب انتهایی دست. معمولاً در اثر تخریب عصب دست ها و به دنبال برخی بیماری ها از جمله دیابت ایجاد می گردد.

8) فیبرومیالژیا. بیماری مزمن که باعث درد و اسپاسم های عضلانی می گردد و می تواند بیماران را نسبت به تغییرات دمایی حساس کند.

9) اریتروملالژیا. هنوز زیاد شناخته شده نیست؛ البته بیشتر پاها را درگیر می کند ولی در دست ها هم دیده می شود. برخی محققین معتقدند به علت تغییرات پاتولوژیک مویرگی ایجاد شده و با احساس سوزش، قرمزی، خارش شَدید همراه می باشد و در هوای گرم بدتر می شود.

گرمی دست و پا یک بیماری نیست و غالباً درمان نیاز ندارد. مگر در اثر بیماری ایجاد شده باشد که آن بیماری به درمان نیاز دارد. به عنوان مثال درمان فشار خون زیر نظر پزشک یا درمان سلولیت که آنتی بیوتیک است. درمان فیبرومیالژیا با ورزش، داروهای ضد افسردگی و تغییر در روش زندگی است. همچنین می توان از داروهای ضد درد و ضد التهاب نیز استفاده کرد.

سلامتی شما آرزوی ما است.

منابع

مقاله علمی و آموزشی «دلایل سردی یا گرمی دست و پا چیست؟»، نتیجه ی تحقیق و پژوهش، گردآوری و نگارش هیئت تحریریه علمی پورتال یو سی (شما می توانید) می باشد. در این راستا مقالات HealthLine و Medical News Today ترجمه شده توسط مجله سلام سلامت، به عنوان منابع اصلی مورد استفاده قرار گرفته اند.