داروهای گوگردی چه نوع داروهایی هستند؟
داروهای گوگردی نوعی مواد شیمیایی مصنوعی هستند که برای درمان برخی از بیماریهای ناشی از باکتریها بکار میروند. سولفامیدها دسته مهمی از داروهای گوگردی ضد باکتری هستند که برای درمان بیماریهای مختلفی مثل ذات الریه و مننژیت مورد استفاده قرار میگیرند.
آیا میدانید داروهای گوگردی چگونه بیماریهای ناشی از باکتریها را کنترل میکنند؟
در واقع این داروها متابولیسم طبیعی باکتریها را مختل میکنند و در نتیجه باعث از بین رفتن آنها میشوند.
تمامی سلولهای زنده برای رشد و تولیدمثل به مادهای به نام فولیک اسید نیاز دارند. انسانها و بسیاری از جانوران، فولیک اسید مورد نیازشان را از غذاهایی که میخورند بدست میآورند. ولی باکتریها فولیک اسید را خودشان میسازند. اکثر باکتریها برای این کار به یک ماده شیمیایی به نام پارا آمینو بنزوئیک اسید نیاز دارند. این ماده و داروهای گوگردی تقریباً از نظر شیمیایی ساختمان یکسانی دارند. تنها تفاوت آنها این است که داروهای گوگردی دارای اتمهای گوگرد هستند، در حالی که پارا آمینو بنزوئیک اسید دارای اتمهای کربن است. باکتری نمیتواند این دو ماده را از هم تشخیص بدهد. به همین دلیل این دارو را جذب میکند.
جایگزین شدن داروی گوگردی به جای پارا آمینو بنزوئیک اسید باعث متوقف شدن تولید فولیک اسید در باکتری میشود. بدون وجود فولیک اسید باکتری نمیتواند به رشد و تولیدمثل ادامه دهد. بنابراین داروهای گوگردی بطور مستقیم باکتریها را نمیکشند، بلکه از تولیدمثل آنها جلوگیری میکنند. به این ترتیب سیستم دفاعی بدن، باکتریها را میکشد و از بین میبرد.
متاسفانه این داروها روی تمام باکتریهای بیماریزا موثر نیستند. به علاوه سمیاند و عوارض جانبی بسیاری دارند. اگرچه از آنها همچنان برای درمان برخی از بیماریها استفاده میشود، ولی به نظر میرسد که آنتی بیوتیکها در درمان بیماریها موثرتر هستند. داروهای گوگردی و آنتی بیوتیکها سالانه جان هزاران نفر را در سراسر جهان نجات میدهند.
منابع
- کتاب چرا، چطور، چگونه؟ نوشته دکتر سونیتا گوپتا و دکتر نینا آگراوال. ترجمه پریسا همایون روز و پریچهر همایون روز. موسسه نشر و تحقیقات ذکر. تیر 1393.