آیا همه سیارات منظومه شمسی جو دارند؟

منظومه شمسی دارای 9 سیاره است و تمامی این سیارات در مدار خود به دور خورشید می چرخند. همه این سیاره ها، جو یا اتمسفر ندارند. برخی از آنها هیچ اتمسفری ندارند و برخی دیگر دارای اتمسفری بسیار رقیق هستند.

وجود جوّ در یک سیاره بطورکلی به دو عامل وابسته است که عبارتند از نیروی جاذبه و دمای سطح سیاره. سیاراتی که در زمان پیدایش منظومه شمسی بزرگ و حجیم بودند نیروی جاذبه بیشتری داشتند و گازهای پیرامون خود را حفظ کردند. ولی اجرام کوچک و کم حجمی مثل تیر (عطارد) یا ماه گازهای پیرامون خود را در مراحل اولیه پیدایش از دست دادند. آنها بعدها سرد شدند و به شکل جامد در آمدند.

سرعت یک ذره گاز به چگالی آن و دمای اطرافش بستگی دارد. هیدروژن و هلیم بسیار سبک هستند؛ به همین جهت نخستین گازهایی می باشند که از محیط پیرامون یک سیاره می گریزند. برخلاف آنها، دی اکسید کربن و آرگون گازهایی سنگین هستند؛ بنابراین پس از سایر گازها از اطراف سیارات دور می شوند.

مطالعات نشان می دهند که سیاراتی ماننده زهره، زمین، مشتری، زحل، اورانوس و نپتون جوی ضخیم دارند. سیاره تیر نزدیکترین سیاره به خورشید است و دمای بسیاری زیادی دارد، به همین جهت جوی ندارد. جو زهره بیشتر از دی اکسید کربن تشکیل شده است. فشار جو در این سیاره حدود 100 برابر زمین است. فشار جو در مریخ کمتر از یک صدم فشار زمین می باشد.

منابع

مقاله علمی و آموزشی «آیا همه سیارات منظومه شمسی جو دارند؟»، نتیجه ی تحقیق و پژوهش، گردآوری، ترجمه و نگارش هیئت تحریریه علمی پورتال یو سی (شما می توانید) می باشد. در این راستا کتاب چرا، چطور، چگونه؟، نوشته ی دکتر سونیتا گوپتا و دکتر نینا آگراوال و ترجمه پریسا همایون روز و پریچهر همایون روز از موسسه نشر و تحقیقات ذکر، منتشر شده در تیر ۱۳۹۳ با شابک ۹۷۸-۹۶۴-۳۰۷-۲۲۱-۶ به عنوان منبع اصلی مورد استفاده قرار گرفته است.