داروهایی که برای درمان آلرژی تجویز می شوند
حساسیت مشکل شایعی است و تقریباً از هر 10 نفر، 2 نفر به نوعی از آن مبتلا هستند. بیماری هایی که منبع آلرژیک دارند، معمولاً با علائمی مانند قرمزی چشم، بثورات خارش دار، آبریزش بینی، تنگی نفس و تورم همراه هستند.
رینیت آلرژیک با یک یا چند علامت زیر خود را نشان می دهد:
- احتقان
- آبریزش بینی
- عطسه
- خارش
همچنین رینیت می تواند با ایجاد خستگی، سردرد، اختلال شناختی و اختلال خواب بر کیفیت زندگی افراد تاثیر بگذارد.
عواملی را که باعث ایجاد واکنش آلرژیک در بدن می شوند، آلرژن می نامند. آلرژن های شایع عبارتند از گرده ها، مواد غذایی و فلزات.
مواد غذایی، نیش حشرات و داروها از علل شایع واکنش های شَدید هستند که به یکی از دو دلیل عوامل ژنتیک و محیطی توسعه پیدا می کنند. شما می توانید با اثرات آلرژن ها و درمان دارویی آنها آشنا شوید.
بسیاری از آلرژن ها مانند گرد و غبار و ذرات گرده در هوا وجود دارند. در این موارد در تماس هوا با بینی و چشم ها و ریه ها علائم آلرژی مانند عطسه، خارش، افزایش خلط در ریه ها، تنگی نفس، سرفه، خس خس سینه و قرمزی چشم بروز می کند و باعث بروز بیماری هایی مانند آلرژی بینی و تب یونجه می شود. گذشته از این، واکنش آلرژیک می تواند نسبت به مواد غذایی، نیش حشرات و داروهایی مانند آسپرین و آنتی بیوتیک هایی نظیر پنی سیلین بروز کند. علائم آلرژی غذایی شامل درد شکم، نفخ، استفراغ، اسهال، خارش پوست، تورم پوست و کهیر است.
آلرژی های غذایی بندرت باعث بروز واکنش تنفسی (آسم) و حساسیت بینی می شود. اما نیش حشرات، آنتی بیوتیک ها و برخی داروها یک نوع واکنش آلرژیک سیستمیک به نام آنافیلاکسی در بدن ایجاد می کنند که سیستم های مختلف بدن از جمله دستگاه گوارش، سیستم تنفسی و سیستم گردش خون را درگیر می کند و با توجه به میزان شدت واکنش آلرژیک می تواند باعث واکنش پوستی، اسپاسم و برونش ها، افت فشار خون، کما و حتی مرگ شود.
برای درمان آلرژی از ترکیباتی با عنوان آنتی هیستامین استفاده می شود.
آنتی هیستامین ها دارای کاربردهای مختلفی نظیر درمان رینیت، سرگیجه، تهوع، خارش، بی خوابی و سرفه هستند، اما بیشترین کاربرد آنها در درمان رینیت و سرفه های آلرژیک است. این دارو در دو نسل وجود دارد. از داروهای معروف نسل اول می توان به کلرفنیرامین، دیفن هیدرامین، هیدروکسیزین و کلماستین و از داروهای نسل دوم می توان به ستریزین، فکسوفنادین و لوراتادین اشاره کرد.
آنتی هیستامین های نسل دوم نسبت به نسل اول اثرات خواب آوری و خشکی دهان کمتری ایجاد می کنند. در کل، خشکی دهان و سفت شدن ترشحات دستگاه تنفسی، تاری دید، احتباس ادرار، یبوست و خواب آلودگی از شایع ترین عوارض این دسته از داروها به شمار می آید.
نکته: همزمان با مصرف آنتی هیستامین ها به دلیل احتمال تشدید عوارض جانبی، نباید خودسرانه از سایر فرآورده های ضد حساسیت استفاده کرد.
سالمندان حساسیت بیشتری به عوارض جانبی آنتی هیستامین ها دارند. مبتلایان آسم (به علت غلیظ شدن موکوس)، مبتلایان فشار داخل چشمی بالا، افراد مبتلا به پُرکاری تیروئید و فشار خون و مبتلایان به بیماری های قلبی – عروقی باید با احتیاط بیشتری از آنتی هیستامین ها استفاده کنند. همچنین استفاده از آنتی هیستامین ها در نوزادان و کودکان زیر دو سال توصیه نمی شود و مصرف برخی از آنها از جمله پرومتازین می تواند به بروز مشکلات جدی یا حتی مرگ کودکان منجر شود.
برای کاهش عوارض ناشی از مصرف داروهای ضد حساسیت مانند خشکی دهان، غلیظ شدن ترشحات ریوی و جلوگیری از بروز یبوست، مصرف مایعات و غذاهای فیبردار حین مصرف این داروها توصیه می شود.
منابع
مقاله علمی و آموزشی «داروهایی که برای درمان آلرژی تجویز می شوند»، نتیجه ی تحقیق و پژوهش، گردآوری و نگارش هیئت تحریریه پورتال یو سی (شما می توانید) می باشد. در این راستا مصاحبه با دکتر کاوه سالارمند – داروساز – از روزنامه جام جم، به عنوان منبع اصلی مورد استفاده قرار گرفته است.