رفتارشناسی در نوع مواد اعتیادآور مصرفی

• چرا مصرف کنندگان مواد اعتیادآور پس از اینکه یک ماده ی بخصوص را برای مصرف انتخاب می کنند، رفتارهای مشابه یکدیگر ندارند؟
• چرا به یک نفر «تریاکی» به یک نفر «کراکی» و به دیگری «قرصی» و… می گویند؟
• چرا برخی مصرف کنندگان به کارتن خوابی روی می آورند؟
• چرا برخی مصرف کنندگان «باد» می کنند؟

در طی مصاحبه های تشخیصی در کمپ ها و مراکز ترک اعتیاد، مشاهده می شود که تمامی بیماران مصرف کننده ی شیشه (مت آمفتامین) حالت های مشابه، بیماران مصرف کننده ی تریاک رفتارهای مشابه و… دارند. ضمن اینکه افرادی که مصرف همزمان دو ماده را دارند رفتار و اعمال برخاسته از هر دو ماده را ابراز می کنند.

اگرچه در برآورد اولیه عوارض ناشی از مواد، شاهد گرایش به انزوا طلبی و افسرده خویی هستیم یا در تمامی مواد جسم، مورد آسیب قرار می گیرد اما با تمام معایب مشترکی که همه مواد اعتیادآور در خود دارند، ویژگی های منحصر به فردی نیز در پشت این مواد که شاخص ترین آنها شیره، تریاک، هروئین، کراک و شیشه است دیده می شود و هر مصرف کننده ای بر اساس آنچه مصرف می کند رفتار می نماید.

شما می توانید با رفتارهای افراد مصرف کننده ی برخی از مواد اعتیادآور پُر مصرف آشنا شوید.

تریاک و شیره
افرادی که مصرف تریاک و شیره دارند در بیشتر موارد افرادی «باد کرده» هستند که از رنگ پوست تیره برخوردارند. این افراد از خشکی دهان رنج می برند و مدام لب های خود را با زبان تَر می کنند. در مقابل این افراد، مصرف کنندگان دیگری وجود دارند که لاغری در صورت آنان غیر طبیعی است. بطوریکه گونه ی آنها به داخل صورت فرو رفته است. هر دو گروه از لب های تیره مانند رنگ ماده ی مصرفی (تریاک) برخوردارند. صدای آنها خشک و زِبر و در اکثر موارد سرفه های خش دار و خشک دارند. در ناحیه ی صورت محاسن آنها نیز رنگ طبیعی خود را از دست می دهد. صدای آنان بَم و از تُنالیته ی بالایی برخوردار است. قبل از مصرف به شدت خسته و بی حال و بعد از مصرف از برافروختگی روانی غیر طبیعی برخوردارند. پس از عود مصرف از انظار دوری و در اکثر مواقع در مجالس و محافل شرکت نمی کنند یا با تاخیر شرکت می کنند.

در مصاحبه های تشخیصی در کمپ ها مصرف کنندگان تریاک و یا شیره در کُنج ها، زاویه ها و گوشه های کمپ می نشینند و سعی در فرو رفتن در دنیای خویش را بطور ناخودآگاه دارند. روابط جنسی این افراد اندک و یا قطع شده است. این افراد کمتر در اجتماع حضور می یابند و بیشتر در پستوها، گنجه ها، انبارها و اماکنی که دِنج و کوچک است هم مصرف می کنند و هم ساعت ها در آنجا می مانند. جسارت و شجاعت کافی برای شغل و امورات روزمره را از دست می دهند و به مشاغل کم دردسر روی می آورند. البته در برخی مواقع بطور کاذب خود را سر حال و پُر انرژی نشان می دهند تا سستی و بی حالی خود را پنهان کنند. آب زیاد می نوشند و گاهی با خوردن شیرینی جات سعی در کنترل احوالات ناشی از مصرف خود را دارند.

آنها که از لاغری ناشی از مواد رنج می برند با کمبود اشتهاء روبرو هستند و اغلب مصرف خوراکی تریاک و یا شیره را دارند و افرادی که از صورت های باد کرده برخوردارند مصرف مداوم تدخینی و کشیدنی مواد را دارند؛ حتی اغلب مصرف (نِگاری) تریاک را دارند و بر اساس خصلت این ماده رشد می کنند.

اگرچه از هوش نرمال بهره مند هستند اما از نظر شخصیتی و جسمانی دچار اِشکال می شوند.

هروئین
افرادی که مصرف کننده ی هروئین هستند در صورت تزریق در ناحیه پشت دست و جاهای پُر رگ، دچار عفونت و زخم های ناشی از تزریق و سر سوزن سرنگ می باشند. این افراد به علت وارد شدن سموم ناشی از ماده ی هروئین به شدت عوارض ناشی از مصرف آن را در خود ابراز می کنند. آنان از صورت چروکیده و افتاده برخوردارند، بدن آنان جمع شده و از ناحیه ی کمر در اکثر مواقع دچار افتادگی می باشند. صدای آنان بسیار کم صدا و ضعیف است. اغلب رگ های بدن آنان به علت فشار ناشی از مصرف، بیرون زده و برجسته است. نحوه نشستن آنان همانند زمان مصرف شان می باشد. به سختی می توانند خود را ایستاده نگه دارند. چشم های اشک آلود و قرمز رنگ دارند. در اکثر موارد بهداشت شخصی خود را رعایت نمی کنند و از محاسن بلند برخوردارند. فاقد اشتهاء و روابط جنسی قطع شده دارند. از مصرف کنندگان تریاک که در بُعد لاغری قرار می گیرند لاغرتر و این لاغری ناشی از مصرف است. در صورت نبود مواد نسبت به مصرف کنندگان تریاک از درد خُماری و شکایات جسمانی زیاد برخوردارند. دچار اِشکال در فهم و ادراک نمی شوند اما ضربات اساسی بر انگیزه ی آنان وارد می شود.

اغلب گروه های مصرف کننده ی هروئین در حومه ها و اطراف شهر زندگی می کنند. ساعت ها در یک گوشه زانوی خود را در آغوش کشیده و بی تفاوت می نشینند. در خیابان ها و کوچه ها گاهی به علت فقدان مواد سر پا خم می شوند و بی خبر از دیگران چُرت می زنند.

مصرف کنندگان هروئین و کراک هر دو در یک طبقه قرار می گیرند. چرا که کراک بر گرفته از هروئین است. با این تفاوت که مصرف کنندگان کراک زودتر به کارتن خوابی روی می آورند و هیچ اِبایی از آشغال گردی و خوردن غذاهای ته مانده ندارند.

هر دو گروه مصرف کنندگان هروئین و کراک به علت تزریق دچار هپاتیت و سندرم HIV مثبت می شوند.

شیشه
افرادی که مصرف شیشه دارند کاملاً بر عکس مصرف کنندگان دیگر مواد عمل می کنند. این افراد دارای صورت آب گرفته، دندان های بیرون زده و از چشم هایی که برق می زند، برخوردارند. دارای رفتاری محتاطانه نسبت به دیگران می باشند که ناشی از یکی از عوارض ماده ی شیشه به نام بدبینی است. اغلب این افراد رفتار جنسی مخاطره آمیز دارند و از پرخاش در روابط جنسی لذت می برند. همچنین در روابط جنسی با تعدد نفرات نیز شرکت می کنند. افرادی که مصرف شیشه در آنان غالب بر مصارف دیگر مواد است جسور، هتاک و ستیزه جو می باشند. اغلب کسانی که تجاوز به عنف داشته اند با لغزش شیشه همراه بوده است. این ماده مصرف کننده ی بی پروا و نترس به جامعه تحویل می دهد که قادر به انجام کارهایی است که از انجام آنها ترسی ندارند. اصرار بر یک مطلب غیر مهم، ساعت ها بیداری، ساعت ها خواب، بدبینی، تخریب روانی شَدید مانند افسردگی حاد، حرافی و… نیز دارند.

اگرچه تمامی مصرف کنندگان در مفهوم مصرف با یکدیگر مشترک هستند اما انواع مواد و انواع روش های مصرف در مسیر اعتیاد وجود دارد که هر یک فرد را بر اساس شکل و ظاهر خاصی به عواقب نهایی اعتیاد می کِشاند.

[toggle title=”برای مشاهده منابع اینجا کلیک کنید.” state=”close” ]

مقاله علمی و آموزشی «رفتارشناسی در نوع مواد اعتیادآور مصرفی»، نتیجه ی تحقیق و پژوهش، گردآوری و نگارش هیئت تحریریه پورتال یو سی (شما می توانید) می باشد. در این راستا کتاب پس از غروب، نوشته ی ابراهیم نوریان از انتشارات نظری، منتشر شده در مهر 1393 با شابک 4-092-289-600-978 به عنوان منبع اصلی مورد استفاده قرار گرفته است.

[/toggle]