مدار موسیقی مغز کشف شد
محققان موسسه فناوری ماساچوست (MIT) در سال 2015 کشف کردند که نورون های خاصی در مغز تنها به موسیقی واکنش نشان می دهند. آنها 165 فایل صوتی مختلف را برای داوطلبانی که در دستگاه fMRI قرار داشتند، پخش کردند که شامل صداهایی مانند صحبت کردن یک مرد، آواز پرنده، بوق خودرو یا پارس سگ بودند، اما هیچکدام مانند موسیقی به فعالیت گروه خاصی از نورون های مغز منجر نشدند. رویکرد جدید تصویربرداری مغزی این دانشمندان، اسکن های قشر شنوایی را از نظر ریاضیاتی بررسی کرده و گروه های سلولی مغزی دارای الگوهای فعالسازی مشابه را در کنار هم قرار داد؛ اینکار به شناسایی مسیرهای عصبی خاصی منجر شد که تنها به موسیقی واکنش نشان می دادند.
به گزارش پورتال یو سی (شما می توانید)، کشف اینکه گروهی از نورون های خاص دارای توانایی انتخاب موسیقایی هستند، پرسش هایی را در مورد نقش موسیقی در زندگی انسان به وجود آورده است؛ اینکه چرا مغز انسان دارای چنین نورون هایی است و آیا اهداف تکاملی خاصی به اختصاص یافتن برخی نورون ها به موسیقی منجر شده است؟ جاش مک درموت (Josh McDermott) دانشیار دپارتمان مغز و علوم شناختی موسسه MIT و رهبر این تحقیق معتقد است این تحقیق نمی تواند پاسخگوی چنین سوالاتی باشد، اما این حقیقت را که موسیقی دارای تاثیر زیستی منحصر به فردی است، هیجان انگیز خوانده است.
مدار هارمونیک
مک درموت درباره این کشف این چنین می گوید: «به تصور ما، این نورون ها چیزی شبیه به تحلیل موسیقی را انجام می دهند که به فرد اجازه می دهد ساختار، ملودی و ریتم یا احساسات را از آن استخراج کند.» اسکن های مغزی در زمان بررسی و درک فعالیت های ظریف و نامحسوس عصبی بیشتر از میکروسکوپ شبیه ذره بین عمل می کنند. اسکن های fMRI به نمایش فعالیت در بخش های خاص مغزی می پردازند، اما هر داده به صدها هزار سلول مغزی مرتبط است. تا کمی پیش، دانشمندان نتوانسته بودند رفتار گروه های کوچک نورون ها را از هم متمایز کنند. حتی با اینکه به نظر می رسید موسیقی و زبان بخش های مشابهی از مغز را فعال می کنند، اما کسی نمی دانست آیا آنها سلول های عصبی مشابهی را درگیر می کنند یا خیر.
تیم MIT از روش جدیدی برای بررسی داده های fMRI استفاده و تلاش کرد واکنش به هر صدای متمایز را در هر نقطه مغزی به شکل تعداد کوچکتری از واکنش های کانونی تشریح کند که هر کدام به گروه متفاوتی از نورون ها مرتبط بودند. اینکار تا حدی شبیه به متمرکز شدن در یک تصویر تا زمان نمایش پیکسل ها و سپس یافتن راهی برای جداسازی هر پیکسل به اجزای کوچکتر است. این یافته ها باعث شد که ایده مرسوم در مورد پردازش مشابه موسیقی و زبان در مغز به چالش کشیده شود. به گفته محققان، مدارهای عصبی متفاوتی در این کار دخیل هستند.
موسیقی مغز
تحقیق دیگری از دانشمندان موسسه علوم اعصاب سمل (Semel) در دانشگاه کالیفرنیا در لس آنجلس نشان داده گوش دادن به موسیقی باعث فعال شدن سیستم نورونی آئینه ای مغز می شود که یکی از قطب های مغزی شامل سیستم لیمبیک است؛ این سیستم با احساسات مرتبط بوده که فاعلیت شخصی را با تعلق اجتماعی ترکیب می کند.
به گفته مک درموت، تحقیق آنها گروه خاصی از نورون های انتخاب کننده موسیقی را در ناحیه ای در جلوی قشر شنوایی اولیه مکان یابی کرده است. به اذعان وی، محققان واقعاً چیز بیشتری ورای محل آناتومیکی نمی دانند. اما به دنبال شناخت نقش و هدف مدار موسیقی در مغز هستند. این محقق آمریکایی می گوید: «پُر واضح است که موسیقی دارای پایه بیولوژیکی است و شاهد آن، جهانی بودن این پدیده است. جوامع مختلف صرف نظر از میزان توسعه یا پیشرفت های متفاوت فناورانه شان، چیزی به نام موسیقی دارند که برای همه قابل درک و شناخت است. به نظر در مغز انسان چیزی وجود دارد که باعث می شود گروه های انسانی در رفتاری موسیقایی جذب شوند.»
تاثیر موسیقی بر خلق و خوی انسان
از صدای طبل اجداد باستانی انسان گرفته تا سرویس های نامحدود پخش موسیقی کنونی، نواهای آهنگین بخش جدانشدنی از تجربیات بشری بوده اند. محققان از قرن ها پیش به دنبال مزایای احتمالی درمانی و روانی موسیقی بوده اند. محققان می گویند حتی غمگین ترین نواها نیز لذت و راحتی را برای شنوندگان به ارمغان می آورند. پژوهش ها نشان داده موسیقی حزن انگیز در برخی افراد می تواند باعث ایجاد حس منفی اندوه عمیق شود. یافته های این چنینی به محققان کمک کرده تا روش هایی را که انسان ها خلق و خوی خود را با کمک موسیقی تنظیم می کنند، شناسایی و همچنین امکان استفاده از آن را در توانبخشی و درمان بیماران درک کنند. آنها می گویند افرادی که تجربیات تلخ را تجربه کرده اند، بیشتر به شنیدن موسیقی غمگین تمایل دارند؛ زیرا نوعی جایگزین را برای تجربه تلخ آنها ارائه می کند، مانند دوستی که به دلداری شخص می پردازد.
تحقیقات دیگری نیز بر جنبه شادی آور موسیقی تمرکز کرده و نشان داد که شنوندگان موسیقی های شاد می توانند طی دو هفته خلق و خوی خود را ارتقا داده و خوشحال تر شوند. همچنین به گزارش انجمن موسیقی درمانی آمریکا، می توان برنامه های موسیقی درمانی را برای اهدافی مانند مدیریت استرس، ارتقای حافظه، تسکین درد و حتی درمان افسردگی و اضطراب ناشی از بیماری های مزمن مانند پارکینسون، زوال عقل و MS و ارتقای کیفیت زندگی بیماران طراحی کرد.
منابع
خبر علمی «مدار موسیقی مغز کشف شد» توسط هیئت تحریریه خبر پورتال یو سی (شما می توانید) با استناد به NAUTILUS و مجله دانشمند، ترجمه، تدوین و نگارش شده است.