چرا ستاره دنباله دار دم دارد؟

اگر با تلسکوپ به یک ستاره دنباله دار نگاه کنید، متوجه خواهید شد که هر ستاره ی دنباله داری یک «سر» و یک «دم» دارد. سر ابری از گازهای درخشان است که برخی از مردم گاز آن را «گیسوی ستاره ی دنباله دار» می گویند. این گیسو ممکن است تا بیش از 1,500 کیلومتر قطر داشته باشد. گازهای سر ستاره ی دنباله دار به قدری سبک هستند که باد خورشید آنها را جابجا می کند. دم یا دنباله ی ستاره دنباله دار زمانی به وجود می آید که گازها مجدداً بوسیله ی باد خورشید به جای خود برگردانده شوند.

با نزدیک تر شدن ستاره دنباله دار به خورشید، دنباله اش بزرگتر و بزرگتر می شود زیرا بر فشار باد خورشید افزوده می گردد. با دور شدن ستاره دنباله دار از خورشید و ورود آن به محیط سرد فضا، فشار باد خورشید همچنان از جهت مخالف گازها وارد می شود. به همین علت است که دنباله ی ستاره دنباله دار همیشه در حالت دور شدن از خورشید قرار می گیرد.

در مرکز گیسوی ستاره دنباله دار همیشه می توانید یک نقطه ی نورانی کوچک و درخشنده را تشخیص دهید. این نقطه ی نورانی یا لکه ی نور را هسته ی ستاره دنباله دار می نامند. ستاره شناسان عقیده دارند که هسته ی ستاره دنباله دار به یک گلوله ی بزرگ و خاک و سنگ گرفته ی برف (یعنی مخلوطی از ذرات یخ و غبار که گلوله ای به قطر تقریبی 800 متر تشکیل می دهند) شباهت دارد.

بیشتر ستاره های دنباله دار ضمن سفر به دور خورشید، مدارهای بسیار طولانی و درازی را طی می کنند. یک ستاره دنباله دار ممکن است مدارش را در مدت چندین هزار سال، فقط یکبار طی نماید. ستاره دنباله دار هر سیصد یا چهارصد سال یکبار، آن قدر به خورشید نزدیک می شود که دم روشن و درخشنده اش به آسانی دیده می شود.

ما از سیاره ی زمین، ستاره دنباله دار را فقط زمانی می توانیم مشاهده کنیم که از مجاورت خورشید بگذرد. در چنین حالتی، حرارت خورشید یخی را که در هسته ی ستاره دنباله دار وجود دارد، به گاز تبدیل می کند. تشعشع خورشید بعد از گذشتن از این گازها، آنها را یونیزه می کند و باعث تابندگی یا درخشش گازها (یعنی نورانی شدن گازها) می شود.

[toggle title=”برای مشاهده منابع اینجا کلیک کنید.” state=”close” ]

مقاله علمی و آموزشی «چرا ستاره دنباله دار دم دارد؟»، نتیجه ی تحقیق و پژوهش، گردآوری و نگارش هیئت تحریریه پورتال یو سی (شما می توانید) می باشد. در این راستا کتاب به من بگو چرا و چگونه، نوشته ی آرکادی لئوکوم و ترجمه سعید درودی از انتشارات بهزاد، منتشر شده در 1391 با شابک 8-57-5959-964 به عنوان منبع اصلی مورد استفاده قرار گرفته است.

[/toggle]